________________
रत्नप्रभा नां । सुजाना ॥ जी ।
९. का लोक नां चिरं परिमंत तिमहिज चिउं चरिमंत कथंत, जाव उत्तरिल्ले ९०. ऊपरले परिमंत, जिम शत दशम कह्य विमला दिशि जिम हुत, तिम सह एह ला जी ॥ वा० - दशम शतके जिम विमला दिशि कही, तिमहिज रत्नप्रभा नों ऊपरलो चरिमांत कहिवुं निरविशेषं जिम हुवै, ते इम 'इमीसे णं भंते! रयणप्यार पुढबीए बरिल्ले चरिमते कि जीवा ? गोमा ! तो जीवा - एक प्रदेश प्रतरात्मकपण करि ते एक प्रदेश नै विषे सम्पूर्ण जीव नां अनवस्थान-अणरहिवा थकी जीवनुं खंध नथी, ते माटै नो जीवा का । अनैं जीव नां घणां देश पिण छे । जे जीवदेशा ते नियमा एगिदियदेशा सर्वत्र एकेंद्रिय नां बहु देश नां भाव थकी।
हि द्विकयोगिक तीन भांगा कहै छँ अहवा एगिदियदेसाय बेइंदियस्स य देसे ? अहवा एगिदियदेसाय बेइंदियस्स य देसा २ अहवा एगिंदियदेसा य बेइंदियाण य देसा ३ एहनों अर्थ एकेंद्रिय बहु देश, एक बेइंद्रिय नुं एक देश १ | अथवा एकेंद्रिय नां बहु देश एक बेइंद्रिय नां घणां देश २ । अथवा एकेंद्रिय नां घणां देश, बहु बेइंद्रिय नां घणां देश ३ ।
अति ही थोड़ा ते मा उपरिना परिमांत में
रत्नप्रभा वेइंद्रियनों आश्रय छै, तो पिण एकेंद्रिय नीं अपेक्षाय ते बेइंद्रिय कदाचित एक देश ह
अथवा घणां देश हुव इति ।
इम तेंद्रियादिक थी लेइ अनिद्रियांत लगे पिण कहिवूं । तथा जे जीवपएसा ते णियमा एगिदियपएसा १ अथवा एगिंदियपएसावि बेइंदियस्स पएसा २ अहवा एगिदिय एसा बेइंदियाण य पएसा ३ एहनो अर्थ- जे जीवप्रदेश ते निश्च एकेंद्रिय बहुप्रदेश हु
हि द्विक्संयोगिक नैं विषे तीन भांगा में प्रथम भांगो, ते नथी । अन आगला बे भांगा पात्र ते कहे छै – एकेंद्रिय नां घणां प्रदेश अन एक बेइंद्रिय नुं एक प्रदेश ए प्रथम भांगो न पावे, जे एक प्रदेश रूप प्रतर नैं विषे एक बेइंद्रिय नं एक प्रदेश न हुवै। जेम पूर्ण लोक प्रदेश प्रमाणे एक जीव नां प्रदेश छं ते मार्ट एक बेइंद्रिय तुं एक प्रदेश न हुवै ते भणी ए प्रदेश आश्रयी प्रथम भांगो न हुवै । अन एकेंद्रिय नां घणां प्रदेश एक बेइंद्रिय नां घणां प्रदेश ए बीजो भांगो दुवै । एकेंद्रिय नां घणां प्रदेश घणां बेंद्रिय नां घणां प्रदेश ए तीजो भांगो हुवै ।
इम इंद्रियादिक नैं विषे अनैं छेहड़े अनिद्रिय लगे कहिबुं । तथा जे अजीवा ते दुविहा पण्णत्ता तं जहा - रूविअजीवा य अरूविअजीवा य । जे रूवि अजीवा ते चउव्विहा पण्णत्ता तं जहा - बंधा जाव परमाणु-पोग्गला । जे अरूविअजीवा ते सत्तविहा पण्णत्ता तं जहानो धम्मस्थिकाए धम्मत्थिकायस्स देसे afrate पसा एवमधम्मत्थिकायस्सवि आगासत्थिकायस्स वि । 'अद्धा समएत्ति' अद्धा समय मनुष्यक्षेत्र मांहि वर्त्ते ते रत्नप्रभा नां उपरला चरिमांत नैं विषे ही इति ।
९१. हेल्लि परिमंत एम. लोक नुं तल चरिमंतं । जिम आयो है तेम रत्नप्रभा तो उदंतं ॥
Jain Education International
८९. चत्तारि वि चरिमंता जाव उत्तरिल्ले,
९०. उवरिल्ले तहेव, जहा दसमसए (१०।७) विमला दिसा तव निरवसेसं ।
वा०-- 'उवरिल्ले जहा दसमसए ( १०४ ) विमला दिसा तहेव निरवसेसं' ति दशमशते यथा विमला दिगुक्ता नव रत्नप्रभोपरिचरमान्तो वाच्यो निरवशेषं यथा भवतीति स चैवम्- 'इमीसे णं भंते! रयणप्पभाए पुढवीए उवरिल्ले चरिमन्ते कि जीवा० ? गोयमा ! तो जीवा' एकप्रदेशप्रतरात्मकत्वेन तत्र तेषामनवस्थानात
'जीवदेसावि, जे जीवदेसा ते नियमा एगिदियदेसा' सर्वत्र तेषां भावात्
'अहवा एगिदियदेसा य वेइंदियस्स य देसे अहवा दिशा व बेदियस्स व देस अहवा एगिदिय देसा य वेइंदियाण य देसा,
रत्नप्रभा हि हीन्द्रियाणामाश्रयः ते चैकेन्द्रियापेक्षयाऽतिस्तोकास्ततश्च तदुपरितनचरिमाया कदानिदेशः स्याद्देगा देवि,
एवं त्रीन्द्रियादिष्वप्यनिन्द्रियन्ते तथा जे जीवप्पएसा ते नियमा एगिदियपएसा अहवा एगिंदिय एसावि बेइंदियस्स पएसा अहवा एगिंदियपएसा बेदिया व पसा ( वृ० प० ७१६)
For Private & Personal Use Only
1
17
तथा
'जे
-
2
एवं पीन्द्रियादिष्वप्यनि अजीवा ते दुबिहा पन्नत्ता, तं जहा - रूविअजीवा य अरूविअजीवा य, जे रूविअजीवा ते चउब्विहा पन्नंसा तं जहाचा जाब परमाणुपोग्ला, जे अरूविअजीवा ते सत्तविहा पन्नत्ता, तं जहा नो धम्मथिका धम्मत्थिकायस्स देसे धम्मत्थिकायस्स पएसा एवमधम्मत्थिकायस्सवि आगासत्थिकायस्सवि अद्धासमए' ति बासमपो हि मनुष्यक्षेत्रान्तर्वतिनि रत्नप्रभोपरितनचरिमान्तेऽस्त्येवेति,
९१. हेट्ठिल्ले चरिमंते जहेव लोगस्स हेट्ठिल्ले चरिमंते
व
2
० १६, उ० ८ डा० ३५९ ६३
www.jainelibrary.org