________________
१३. उदधि उद्देशाने विषे उदधिकुमार सुवास । दिशाकुमार सुवारता, दिशा नाम वसु
स्वात ॥
१४. थणियकुमार सुकथन तें, थणिय चउदमो उद्देशका, सोलम शतके ए चउदश
१५. तत्र अधिकरणी इसो, प्रस्तावन अर्थे प्रकट,
वायुकाय पद
*सुणज्यो भव्य प्राणी हो, वीर वचनामृत जाणी हो । (ध्रुपदं ) १६. तिण काले नैं तिण समय, नगर राजगृह जाणी हो ।
जाब सेव करते छते व गीयम इस वाणी हो । १७. छै प्रभु ! अधिकरणी विषे, लोह तणां पहिछाणी हो । घण नै अभिघाते करो, वायु उपजे आणी हो ? हंता अस्थि जाणी हो ।
नाम । ताम ॥
सोरठा
१८. वृत्तौ वायु सोय, आक्रांत संभव भाव करि । आदि प्रथम अवलोय, वायु अचेतन ऊपजै ॥ १६. छै सचेतन हंत, एटवो संभावियै अछे । एम प्रश्न करतो है ॥ जाण, अटकर्णी वायु अचित । तेह की परिछाण धान सचित वायु तथी ॥ जनक परंपर तारा, २१. एह गोपि कही। मुख उघाड़े वाय, गावज्ज भाषा शक नीं ॥ २२. हस्त तथा वस्त्रादि मुख डांगी वोल्यांएव
उत्पन्न तोमरंत, २०. 'वृद्ध धारणा
निरवद्य भाषा वादि, गत सोलम दुजे वृत्तौ ॥' (ज० स० )
प्रथम उद्देशक अर्थ । कहियै अछे तदर्थ ||
२३. ते वायु भगवंत जी ! शस्त्र स्वायादि जाणी हो । के गरे अछे के अगक माणी हो । गरे अछे ते प्राणी हो । २४. जिन भार्या मरे, अणफय न मराणी हो । ते प्रभु! स्यूं कलेवर थकी, शरीर सहित निकलाणी हो । के तनू रहित विद्याणी हो ?
* लय : सो ही तेरापन्थ पाव हो
भगवती जोड
२५. जिम वर्णन खंधक तणें, दाख्यो तिम इहां माणी हो । यावत ति अर्थ करी यावत तनु रहिताणी हो । नोक नहीं प्राणी हो, इहां लग कहिवो पिछाणी हो । !
४
Jain Education International
१३. उदही, दिसा
'उदहि' त्ति उदधिकुमारविषयत्वादुदधिरेव द्वादश 'दिसि' त्ति दिक्कुमारविषयत्वाद्दिगेव त्रयोदशः । ( वृ० प० ६९७)
१४. थणिते
'वणिए' ति स्वनितकुमारविषयत्वात्स्तनित एव चतुर्दश प्रति
(१० ५० ६९७)
१२. तत्राधिकरणका प्रस्तावनामाह
( वृ० प० ६९७ )
१६. तेणं कालेणं तेणं समएणं रायगिहे जाव पज्जुवासमागे एवं पासी
१७. अत्थि णं भंते ! अधिकरणिसि वाउयाए वक्कमति ? हंता अस्थि । ( श० १६/१ ) 'वक्कमइ' त्ति व्युत्क्रामति अयोघनाभिघातेनोत्पद्यते । (बु०प०६९७)
१८,१९. अयं चाक्रान्तसम्भव त्वेनादावचेतनतयोत्पन्नोऽपि पश्चात्सचेतनीभवतीति सम्भाव्यत इति । उत्पन्नश्च सन म्रियत इति प्रश्नयन्नाह
(यू० १०६९७)
२२. हस्ताद्यावृतमुखस्य हि भाषमाणस्य जीवसंरक्षण( वृ० ८० ७०१)
तोऽनवद्या भाषा भवति ।
'पुट्ठे'
२३. से भंते! कि पुट्ठे उद्दाइ ? अपुट्ठे उद्दाइ ? स्पृष्टः स्वकावस्त्रादिना ? ( वृ० १०६९७) २४. गोमा ! पुट्ठे उद्दाइ, नो अपुट्ठे उद्दाइ ।
( ० १६०२) से भंते! कि ससरीरी निक्खमइ ? असरीरी निक्खमइ ?
२५. एवं जहा बंदए ( भ० श०
२।१०-१२ ) जाव से तेणटठेणं नो असरीरी निवखमइ । (० १६०३,४)
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org