________________
द्वितीय अध्ययन : क्रियास्थान
माहिए | अविरइं पडुच्च बाले आहिज्जइ, विरई पडुच्चपंडिए आहिज्जइ, विरयाविर पडुच्च बालपंडिए आहिज्जइ । तत्थ णं जा सा सव्वओ अविरई एस ठाणे आरम्भठाणे अणारिए जाव असव्वदुक्खप्पहीणमग्गे एगंतमिच्छे असाहू । तत्थ णं जा सा सव्वओ विरई एस ठाणे अणारम्भठाणे आरिए जाव सव्वदुक्खपहीणमग्गे एगंतसम्म साहू । तत्थ णं जा सा सव्वओ विरयाविरई, एस ठाणे आरम्भणोआरम्भट्ठाणे, एस ठाणे आरिए जाव सव्वदुक्खपहीणमग्गे एगंतसम्म साहू || सू० ३६ ॥
संस्कृत छाया
अथाऽपरस्तृतीयस्स स्थानस्य मिश्रकस्य विभंग एवमाख्याते । इह खलु प्राच्यां वा ४ सन्त्येकतये मनुष्याः भवन्ति, तद्यथा - अल्पेच्छाः अल्पारम्भाः अल्पपरिग्रहाः धार्मिकाः धर्मानुगाः यावद् धर्मेण चैव वृत्तिं कल्पयन्तः विहरन्ति । सुशीलाः सुव्रताः सुप्रत्यानन्दाः साधवः । एकस्मात् प्राणातिपातात् प्रतिविरताः यावज्जीवनम् एकस्मादप्रतिविरताः यावद् ये चाऽन्ये तथाप्रकाराः सावद्याः अबोधिकाः कर्मसमारम्भाः परप्राणपरितापनकरा: क्रियन्ते, ततोऽप्येकस्मादप्रतिविरताः ।
तद्यथा नाम श्रमणोपासका: भवन्ति अभिगतजीवाजीवाः उपलब्ध - पुण्यपापाः आश्रवसंवरवेदनानिर्जराक्रियाधिकरणबन्धमोक्षकुशलाः । असहाया अपि देवासुरनागसुपर्णयक्षराक्षसकिन्नर किम्पुरुषगरुड़गन्धर्व महोरगादिभिः देवगणैः निर्ग्रन्थात् प्रवचनादनतिक्रमणीयाः अस्मिन् नैग्रन्थे प्रवचने निःशंकिता : निष्कांक्षिता: निर्विचिकित्साः लब्धार्थाः गृहीतार्थाः पृष्टार्थाः निश्चितार्थाः अभिगतार्थाः अस्थिमज्जाप्रेमानुरागरक्ताः, इदमायुष्मन् नै थं प्रवचनम्, अयं परमार्थः शेषोऽनर्थः उच्छ्रितस्फटिका: असंवृतद्वारा: असंमतान्तःपुरपरगृहप्रवेशाः चतुर्द्दश्यष्टम्युद्दिष्टपूर्णिमासु प्रतिपूर्ण पौषधं सम्यग् अनुपालयन्तः श्रमणान् निर्ग्रन्थान् प्रासुकैषणीयेन अशनपानखाद्यस्वाद्येन वस्त्रपरिग्रह कम्बलपादप्रोञ्छनेन औषधभैषज्येन पीठफलकशय्यासंस्तारकेण प्रतिलाभयन्तः बहुभिः शीलव्रतगुणविरमणप्रत्याख्यानपौषधोपवासः यथापरिगृहीतः तपः कर्मभिरात्मानं भावयन्तो विहरन्ति । ते एतद्रूपेण विहारेण विहरन्तः बहूनि वर्षाणि श्रमणोपासकपर्यायं पालयन्ति, पालयित्वा आबाधायामुत्पन्नायां वा अनुत्पन्नायां वा बहूनि भक्तानि प्रत्याख्यान्ति, बहूनि
Jain Education International
१६६
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
