________________
·
ओबोगदाराई
REE
४८. से किं तं नोभागमओ भावसुयं ? नोआगमओ भावसुयं दुविहं पण्णत्तं तं जहालोइयं लोगुत्तरियं ॥
४६. से' किं तं लोइयं' भावसुयं ? लोइयं भावसुयं-जे इमं अण्णाणिएहि' मिच्छदिट्ठीहि ' सच्छंदबुद्धि-मइ विगप्पियं, तं जहा - १. भारहं २. रामायणं ३, ४. हंभीमा सुरु * ५. कोडिल्लयं ६. घोडमुहं ७. सगभद्दियाओ ८. कप्पासिय ६. नागसुहुमं १०. कणगसत्तरी ११. वेसियं" १२. वइसेसियं १३. बुद्धवयण" १४. काविलं " १५. लोगायतं १६. सट्ठितंतं १७. माढरं १८. पुराणं १६. वागरणं २०. नाडगादि । अहवा बावत्तरिकलाओं चत्तारि बेया संगोवंगा । से तं लोइयं भावसुयं ॥
१. लोगुत्तरियं च (क, ख, ग ) ।
२. द्रष्टव्यम् - सू० ५४८, ५४६ ।
३. लोइयं नोआगमतो ( क, ख, ग ) 1
४. अन्नाणीहि ( क ) ।
५. मिच्छादिट्टिएहि (ग) 1
६. हंभीमासुरक्खं ( क ); भीमासुरुतं ( ख ) ; भीमासुरतं ( ग ) ; भीमासुरुवकं, मासुरुववं ( क्वचित् ); प्रायः सर्वेषु मादशेषु मुद्रित - पुस्तकेषु च १. हंभीमासुरवखं २. भीमासुरुतं ३. भीमासुरतं ४. भीमासुरुक्कं एते चत्वारः पाठाः एकग्रन्थरूपेण लिखिता लभ्यन्ते ।
व्यवहारभाष्ये (भाग ३ पत्र १३२) 'भीमासुरक्खे' इति पाठो विद्यते । मलयगिरिणा अस्य व्याख्या 'भंम्यां आसुवृक्षे' इत्थं कृतास्ति । अस्या आधारेण ग्रन्थद्वयस्य अनुमानं जायते-- एको ग्रन्थः भीनामा द्वितीयश्च आसुवृक्षनामा । मूलाचारेणापि एतत् स्पष्ट भवति । तत्र 'हंभी' शब्दस्य उल्लेखो नास्ति, किन्तु 'आसुरक्ख' शब्द: स्वतंत्ररूपेण गृहीतोस्ति
कोडिलमा सुरक्खा, भारहरामायणादि जे धम्मा । होज्ज व तेसु विसुत्तो, लोइयमूढो हवदि एसो || (५/६०, पृ० २१८ ) 1 गोम्मटसारेणापि उक्तानुमानस्य पुष्टि जयिते । तत्र नाभीत- आसुरक्षनाम्नो द्वयो ग्रन्थयोरुल्लेखो लभ्यते -
Jain Education International
-
आभीमासुरक्खं, भारहरामायणादि उवएसा । तुच्छा असाहणीया, सुय अण्णाणं ति णं बेंति । (जीवकाण्ड ३०३) ललितविस्तरे (परि० १२,३३ पद्यानन्तरं पत्र १०८) आम्भिर्य आसुर्यनाम्नोरुपयो ग्रन्थयोः समुल्लेखः समस्ति ।
उपरितनपङि क्तषु समुद्ध तेषु प्रन्येषु सर्वत्र नामसाम्यं नास्ति, तथापि तैरिति स्पष्टं जायते 'भीमासुरुतं' पाठे सूत्रकारेण ग्रन्थद्वयं निक्षिप्तमस्ति । नैतयो ग्रन्थयोः कश्चिद् परिचयः इदानीमुपलब्घोस्ति, तथापि इत्यनुमानं कर्तुमवकाशोस्ति--- 'आसुरक्खं - आसुरुवखं' पाठयोल्लेखः श्रुतानुश्रुतपरंपरया कृतोस्ति, न तु ग्रन्थस्य साक्षात् परिचयं प्राप्य । अत एव तेषु ग्रन्थेषु नाम्नः संवादकत्वं नास्ति । समालोच्यग्रन्थस्य साक्षात् परिचयाभावे निश्चयपूर्वकं न किञ्चित् कथयितुं शक्यम् । यदि समालोच्य - ग्रन्थः असुरेण उक्तः अथवा असुरसंबंधी स्यात् तदा 'आसुरुत' (आसुरोक्त) इति पाठस्य स्वीकारः समीचीनो भवेत् ।
७. कोडलयं ( क ) 1
८. घोडयमुहं ( क ) ।
C. सगडभद्दियाओ (क, ख ) ; सतमद्दियाओ ( ग ) | १०. कप्पाकप्पियं (ग) |
११. x ( ख, ग ) । १२. बुद्धसासणं ( क ) 1 १३. काविलं वेसियं ( ख, ग ) ।
१४. लोइयं नोबागमती (क, ख, ग ) ।
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org