________________
पढमो वक्खारो
सत्तछावठे जोयणसए इक्कं च एगूणवीसइभागे जोयणस्स किंचिविसेसाहियं परिक्खेवणं पण्णत्ते ॥
२१. दाहिणड्डभरहस्स णं भंते ! वासस्स केरिसए आगारभावपडोयारे पण्णत्ते ? गोयमा ! बहुसमरमणिज्जे भूमिभागे पण्णत्ते, से जहाणामए--आलिंगपुक्खरेइ वा जाव' 'णाणाविहपंचवण्णेहि मणीहि तणेहि य" उवसोभिए, तं जहा-कित्तिमेहि चेव अकित्तिमेहि चेव ॥
२२. दाहिणभरहे णं भंते ! वासे मणुयाणं केरिसए आयारभावपडोयारे पण्णत्ते ? गोयमा ! ते णं मणुया बहुसंधयणा बहुसंठाणा बहुउच्चत्तपज्जवा बहुआउपज्जवा वहुई वासाइं आउं पालेंति, पालेत्ता अप्पेगइया णिरयगामी, अप्पेगइया तिरियगामी, अप्पेगइया मण्यगामी, अप्पेगइया देवगामी, अप्पेगइया सिझंति बुझंति मुच्चंति परिणिग्वंति' सव्वदुक्खाणमंतं करेति ।।
२३. कहि णं भंते ! जंबुद्दीवे दीवे भरहे वासे वेयड्ढे णामं पव्वए पण्णत्ते ? गोयमा ! उत्तरद्धभरहवासस्स दाहिणणं, दाहिणड्डभरहवासस्स उत्तरेणं, 'पुरथिमलवणसमूहस्स पच्चत्थिमेणं, पच्चत्थिमलवणसमुदस्स पुरथिमेणं", एत्थ णं जंबुद्दीवे दीवे भरहे' वासे वेयड्ढे णामं पव्वए पण्णत्ते-पाईणपडीणायए' उदीणदाहिणविच्छिण्णे दुहा लवणसमुदं पुछेपुरथिमिल्लाए कोडीए पुरथिमिल्ल लवणसमुदं पुठे, पच्च थिमिल्लाए कोडीए पच्चत्थिमिल्लं लवणसमुदं पुळे, पणवीसं जोयणाई उद्धं उच्चसेणं, छस्सकोसाई जोयणाई उन्हेणं, पण्णासं जोयणाई विक्खंभेणं । तस्स बाहा पुरस्थिम-पच्चत्थिमेणं चत्तारि अद्रासीए जोयणसए सोलस य एगूणवीसइभागे जोयणस्स अद्धभागं च आयामेणं पण्णत्ता । तस्स जीवा उत्तरेणं पाइणपडीणायया' दुहा लवणसमुदं पुट्ठा-पुरथिमिल्लाए कोडीए पुरथिमिल्लं लवणसमुदं पुट्ठा, पच्चस्थिमिल्लाए कोडीए पच्चथिमिल्लं लवणसमुदं पटा, दस जोयणसहस्साई सत्त य वीसे जोयणसए दुवालस य एगूणवीसइभागे जोयणस्स आयामेणं । तीसे धणपट्टे दाहिणणं दस जोयणसहस्साइं सत्त य तेयाले जोयणसए पण्णरस य एगणवीसइभागे जोयणस्स परिक्खेवेणं, रुयगसंठाणसंठिए सव्वरययामए" अच्छे सण्हे लण्हे
१. जी. ३।२७५। २.जाणामणिपंचवह तणेहि मणीहि य (अ,
क.ख.वि.ब); नानाप्रकारपञ्चवणमणिभिश्- चोपशोभितः (पुत्र); यत्तु क्वचिद् 'नाणामणिवणेहि' तिपाठः स चाशुद्धः सम्भाव्यते, जीवाभिगमादौ व्याख्यातपाठस्यैव दर्शनात्
(ही)। ३. कत्तिमेहिं (त्रि)। ४. परिनिबायंति (क,ख,त्रि.प); 'परिनिर्वान्ति'
वृत्तित्रयेपि स्वीकृतपाठस्य संस्कृतरूपं दृश्यते ।
५. 'प' प्रति विहाय शेषादर्शषु 'लवणपच्चत्थिमेणं
लवणपुरस्थिमेणं' इति संक्षिप्त रूपं विद्यते। ६. भारहे (अ,क,ख,त्रि,स) । ७. पातीणपडियायते (अ,त्रि)! ८. छच्च कोसाई (प)। ६. पाईणपडियायता (अ,त्रि)। १०. धणुवट्ठ (अ); धणुपुढें (ख) । ११. सव्वरयणामए (अ,ख,त्रि); एष पाठोशुद्धः
प्रतिभाति वृत्तित्रयेपि 'रजतमयः' इति व्याख्यातत्वात्।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org