________________
पढम पण्णवणापयं
२१
एएसि णं एवमाइयाणं खयरपंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं पज्जत्तापज्जत्ताणं वारस जातिकुलकोडीजोणिप्पमुहसतसहस्सा' भवंतीति मक्खातं । संगहणी-गाहा
सत्त? जातिकुलकोडिलक्ख' नव अद्धतेरसाइं च ।
दस दस य होंति णवगा, तह बारस चेव बोधव्वा ॥१॥ से तं खहयरपंचेंदियतिरिक्खजोणिया। से तं पंचेंदियतिरिक्खजोणिया! 'से तं तिरिक्खजोणिया"
८२. से किं तं मणुस्सा ? मणुस्सा दुविहा पण्णत्ता, तं जहा - समुच्छिममणुस्सा य गब्भवतियमणुस्सा य ।।
५३. 'से किं तं सम्मुच्छिममणुस्सा ? सम्मुच्छिममणुस्सा एगागारा पण्णत्ता ।।
८४. कहि णं भंते ! सम्मुच्छिममणुस्सा सम्मुच्छंति ? गोयमा ! अंतोमणुस्सखेत्ते पणतालीसाए जोयणसयसहस्सेसु अड्ढाइज्जेसु दीव-समुद्देसु पन्नरससु कम्मभूमीसु तीसाए अकम्मभूमीसु छप्पण्णाए अंतरदीवएसु गम्भवक्कंतियमणुस्साणं चेव उच्चारेसु वा पासवणेसु वा खेलेसु वा सिंघाणेसु' वा वंतेसु वा पित्तेसु वा पूएसु वा सोणिएसु वा सुक्केसु वा सुक्कपोग्गलपरिसाडेसु वा विगतजीवकलेवरेसु वा थी-पुरिससंजोएसु वा [गामणिद्धमणेसु वा ?] णगरणिद्धमणेसु वा सव्वेसु चेव 'असुइएसु ठाणेसु", एत्थ णं सम्मुच्छिममणुस्सा सम्मुच्छंति । अंगुलस्स असंखेज्जइभागमेत्तीए ओगाहणाए असण्णी मिच्छद्दिट्ठी अण्णाणी' सव्वाहिं पज्जत्तीहिं अपज्जत्तगा अंतोमुहुत्ता उया चेव कालं करेंति । से तं सम्मुच्छिममणुस्सा ।।
८५. से किं तं गम्भवक्कंतियमणुस्सा ? गब्भवक्कंतियमणुस्सा तिविहा पण्णत्ता, तं
१. जाती (क,घ,पु)। २. कोडि होति (क,ख,ग,घ)। ३. मलयगिरिवृत्तौ तदेवमुक्ता पञ्चेन्द्रियतर्यग्यो
निका' इत्येव निगमनमस्ति । ४. से कि तं सम्मुच्छिममणुस्सा ? कहि पं भंते !
(क,ख,ग,ध,पु); एष पाठः अपूर्णोस्ति, लिपिदोषेण अन्येन केनापि कारणेण त्रुटितोभूत् । जीवाजीवाभिगमे तृतीयप्रतिपत्ती, २१३ सूत्रे अस्य पूर्णरूपं प्राप्यते--से कि तं सम्मुच्छिममणुस्सा? सम्मुच्छिममणुस्सा एगागारा पण्णत्ता'। एतस्यानन्तरं 'कहि णं भंते सम्मुच्छिममणुस्सा सम्मुच्छंति ?' इति सूत्रमस्ति । वृत्तिकृतापि आदर्शषु अपूर्णः पाठो लब्धः, तेन तत्र इति विवृतम्-अत्रापि समूच्छिममनुष्य विषये प्रवचनबहुमानतः
शिष्याणामपि च साक्षाद् भगवतेदमुक्तमिति बहुमानोत्पादनार्थमङ्गान्तर्गतमालापकं पठति'कहि णं भंते' इत्यादि (मवृ)। ५. सिंघाणएसु (घ)। ६. नन्दीसूत्रस्य हारिभद्रीयवृत्तौ (पृ. ३३) मलयगिरिवृत्ती (पत्र १०१, १०२) च उद्धृते प्रज्ञापनायाः पाठे कोष्ठकान्तवत्ति पाठो लभ्यते । तत्र 'पूएसु' इति पदं नैव दृश्यते । जीवाजीवाभिगमस्य मलयगिरिवत्तावपि (पत्र ४५-४६) एष पाठ उद्धृतोस्ति, तत्र कोष्ठकान्तवत्तिपाठो नास्ति । पूरस' इति पदमपि च नास्ति । अनेन आदर्शगती वाचना भेदः सम्भाव्यते । ७. असुयठाणेसु (ग)। ८.४ (क,ख,घ,पु) ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org