________________
३८६
जीवाजीवाभिगमे ६६५. 'रायहाणीओ वि तहेव' उत्तरेणं विजयरायहाणिसरिसियाओ अण्णं मि जंबुद्दीवे॥
६६६. कहिणं भंते ! उत्तरकुराए कुराए उत्तरकुरुद्दहे नामं दहे पण्णत्ते ? गोयमा ! नीलवंत दहस्स 'दाहिणिल्लाओ चरिमंतओ" अट्ठचोत्तीसे जोयणसते, ‘एवं सो चेव गमो
तव्वो जो गीलवंतद्दहस्स, सव्वेसि सरिसको दहसरिनामा य देवा, सव्वेसि पुरथिमपच्चस्थिमेणं कंचणगपव्वता दस-दस एकप्पमाणा उत्तरेणं रायहाणीओ अण्णंमि जंबुद्दीवे"।
६६७. 'कहि णं भंते । चंदद्दहे एरावणद्दहे मालवंतद्दहे, एवं एक्केक्को णेयव्वो"।
चउण्हं सामाणिदेवसाहस्सीणं कंचणगप, कंचणियरायहाणीण य अण्णेसिं च बहुणं वाणमंत
राणं दे २ से तेणठेणं (ता)। १. जी० ३१३५१-५६३ ।। २. उत्तरेणं कंचणगाणं कंचणियाओ रायहाणीओ
अण्णंमि जंबुद्दीवे तहेव सव्वं भाणितव्वं (क,ख, ग, ट, त्रि); काञ्चनिकाश्च राजधान्यो यमिकाराजधानीवद् वक्तव्याः (भव) 1 ३. दाहिणेणं (क,ख,ग,ट,त्रि) । ४. जी० ३१६३६-६६५।। ५. चत्तारि य सत्तभाए जोयणस्स अबाहाए सीयाए
महा बहुमज्झ जहा लवंतद्दहस्स तहेव सव्वं जाव अट्ठो। उत्तरकुरुद्दहस्स णं तत्थ जाव सतसहस्सपत्ताई उत्तरकुरुद्दहप्पभाई उत्तरकुरु तत्थ दो देवा महिड्ढीया जाव पलितो। से णं तत्थ च उण्हं सामाणि उत्तरकुरुद्दहस्स उत्तरकुराए य रायहाणीए जाव विहरति से तेणटठेणं जाव रायहाणी उत्तरेणं । उत्तरकुरुद्दहस्स णं पूरथिम्पच्चत्थिमेणं दस २ जोयणाई दस २ कंचणयप जहेवितरे तहेव जावड्ढो रायहाणीओ य (ता); वृत्तावपि अस्य संवादी पाठो
व्याख्यातोस्ति । ६. कहिणं भंते ! जंबुद्दीवे दीवे चंदद्दहे णार्म
दहे पण्णत्ते ? उत्तरकुरुद्दहस्स दाहि चरिमं अटुचोत्तीसे जावेत्थ णं चंद(हे णामं दहे पं जहेव णेलवंतद्दहस्स तहेव सव्वं (ता) अतोने पाठः त्रुटितोस्ति ।
'कहिणं भंते !' इत्यादि प्रश्नसूत्र सुगम, भगवानाह-गौतम ! उत्तरकुरुहृदस्य दाक्षिणात्याच्चरमान्तादार दक्षिणस्यां दिशि अप्टी चतुस्त्रिशानि योजनशतानि चतुरश्च सप्तभागान् योजनस्याबाधया कृत्वेति शेषः शीताया महानद्या बहुमध्यदेशभागे 'अत्र' अस्मिन्नवकाशे उत्तरकुरुषु कुरुषु चन्द्रह्रदो नामहृदः प्रज्ञप्तः अस्यापि नीलवह्रदस्येवायामविष्कम्भोद्वेधपद्मवरवेदिकावनषण्डत्रिसोपानप्रतिरूपकतोरणमूलभूतमहापद्माष्टशतपद्मपरिवारपद्मशेषपद्मपरिक्षेपत्रयवक्तव्यता वक्तव्या, नामान्वर्थसूत्रमपि तथंव, नवरं यस्मादुत्पलादीनि 'चन्द्रहदप्रभाणि' चन्द्रहदाकाराणि चन्द्रवर्णानि चन्द्रनामा च देवस्तत्र परिवसति तस्माच्चन्द्रहदाभोत्पलादियोगाच्चन्द्रदेवस्वामिकत्वाच्च चन्द्रहद इति, चन्द्राराजधानीवक्तव्यता काञ्चनपर्वतवक्तव्यता च राजधानीपर्यवसाना प्राग्वत् । साम्प्रतमरावतहृदवक्तव्यतामाह--- 'कहि णं भंते' इत्यादिप्रश्नसूत्र पाठसिद्ध, निर्वचनमाह-गौतम ! चन्द्र हृदस्यदाक्षिणात्याच्चरमान्तादर्वाग् दक्षिणस्यां दिशि अष्टी चतुस्विशानि योजनशतानि चतुरश्च सप्तभागान् योजनस्याबाधया कृत्वेतिशेष: शीताया महानद्या बहुमध्यदेशभागे 'अत्र' एतस्मिन्नवकाशे ऐरावत हदो नामहृदः प्रज्ञप्तः, अस्यापि नीलवन्नाम्नो हृदस्येवायामविष्कम्भादिवक्तव्यता परिक्षेपपर्यवसाना वक्तव्या, अन्वर्थसूत्र
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org