________________
बीओ वक्खारो
४०१
काले वीइक्कते अणंतेहिं वण्णपज्जवेहि •अणंतेहिं गंधपज्जवेहिं अणंतेहिं रसपज्जवेहिं अणंतेहिं फासपज्जवेहिं अणंतेहिं संघयणपज्जवेहि अणंतेहिं संठाणपज्जवेहि अणंतेहि उच्चत्तपज्जवेहिं अणंतेहिं आउपज्जवेहि अणंतेहि गरुयलहुयपज्जवेहिं अणंतेहिं अगरुयलहुयपज्जवेहिं अणंतेहिं उढाण-कम्म-बल-वीरिय-पुरिसक्कार-परवकमपज्जवेहि अणंत गुणपरिवड्ढीए परिवड्ढेमाणे-परिवड्ढे माणे, एत्थ णं सुसमदूसमाणामं समा काले पडिवज्जिस्सइ समणाउसो ! ॥
१५५. सा णं समा तिहा विभजिस्सइ, तं जहा-पढमे तिभागे मज्झिमे तिभागे पच्छिमे तिभागे॥
१५६. तीसे णं भंते! समाए पढमे तिभाए भरहस्स वासस्स केरिसए आगारभावपडोयारे भविस्सइ ? गोयमा ! बहुसमरमणिज्जे' 'भूमिभागे भविस्सइ, से जहाणामए आलिंगपुक्खरेइ वा जाव णाणाविहपंचवण्णेहिं मणीहि तणेहि य उवसोमिए, तं जहा-कित्तिमेहि चेव अकित्तिमेहिं चेव ॥
१५७. तीसे णं भंते ! समाए पढमे तिभागे भरहे वासे मणुयाणं केरिसए आगारभावपडोयारे भविस्सइ ? गोयमा ! तेसिं मणुयाणं छविहे संघयणे, छव्विहे संठाणे, बहुणि धणुसयाणि उद्धं उच्चत्तेणं, जहण्णणं संखेज्जाणि वासाणि, उक्कोसेणं असंखेज्जाणि वासाणि आउयं पालेहिंति, पालेत्ता अप्पेगइया णिरयगामी, अप्पेगइया तिरियगामी, अप्पेगइया मणुस्सगामी, अप्पेगइया देवगामी, अप्पेगइया सिज्झि हिंति बुज्झिहिंति मुच्चिहिंति परिणिव्वाहिति सम्बदुक्खाणमंतं करेहिति ॥
१. सं० पा०-वण्णपज्जवेहिं जाव अणंतगुण°। २. सं० पा०-बहसमरमणिज्जे जाव भविस्सइ, मणयाणं जा चेव ओसप्पिणीए पच्छिमे तिभागे वत्तव्वया सा भाणियव्वा, कुलगरवज्जा उसभसामिवज्जा । 'उसभसामिवज्जा' इत्यस्य स्पष्टीकरणं प्रमेयरत्नमञ्जूषायां इत्थं लभ्यतेअत्रैवापवादसूत्रमाह-कीदृशी च सा वक्तव्यतेत्याह-कुलकरान् वर्जयतीति कुलकरवर्जा, 'वजैण् वर्जने' इत्यस्याचि प्रत्यये रूपसिद्धि, एवं ऋषभस्वामिवर्जाः, अवसप्पिण्यां कुलकरसम्पाद्यानां दण्डनीत्यादीनामिव ऋषभस्वामिसम्पाद्यानां चान्नपाकादिप्रक्रियाशिल्पकलोपदर्शनादीनामिवोत्सप्पिण्यामपि द्वितीयारकभाविकुलकरप्रवत्तितानां तेषां तदानीमनुवत्तिष्यमाणत्वेन तत्प्रतिपादकपुरुषकथनप्रयोजनाभावात् यथा अवसप्पिणीतृतीयारकतृतीय
भागे कुलकराणां स्वरूपं ऋषभस्वामिरूपं च प्राक प्ररूपितं तथा नात्र वक्तव्यमिति भावः, अथवा ऋषभस्वामिव त्यत्र ऋषभस्वामिअभिलापवर्जेति तात्पर्य, तेन ऋषभस्वाम्यभिलापं वजयित्वा भद्रकृत्तीर्थकृतोऽभिलापः कार्य इत्यागतम्, उत्सर्पिणीचरमतीर्थकरस्य प्रायोवसप्पिणीप्रथमतीर्थकृत्समानशीलत्वात, अन्यथोत्सप्पिणी - चतुर्विंशतितमतीर्थकृतः क्व सम्भवः स्यादिति संशयादयोपि स्यात् कलाद्यपदर्शनस्य तु अर्थादेव निषेधप्राप्ते तद्विषयकोभिलाप एव नास्तिीति । कुलकरविषयको वाचनाभेद: आगमादर्शेषु एवमस्ति-अण्णे पढ़ति-तीसे णं समाए पढमे तिभाए इमे पण्णरस कुलगरा समुप्पज्जिस्संति, तं जहा–सम्मुइ जाव उसमे सेसं तं चेव, दंडणीईओ पडिलोमाओ णेयव्वाओ [जं० २१५६-६२] ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org