________________
९४
दशवैकालिकसूत्र
शिष्य द्वारा सरात्रिभोजनविरमण पंचमहाव्रतों का स्वीकार
[४२] पढमे भंते ! महव्वए पाणाइवायाओ वेरमणं । सव्वं भंते ! पाणाइवायं पच्चक्खामि, से सुहुमं वा, बायरं वा, तसं वा, थावरं वा, x नेव सयं पाणे अइवाएजा, नेवऽन्नेहिं पाणे अइवायावेज्जा, पाणे अइवायंते वि अन्ने न समणुजाणेजा । जावज्जीवाए तिविहं तिविहेणं, मणेणं, वायाए काएणं, न करेमि, न कारवेमि, करेंतं पि अन्नं न समणुजाणामि । तस्स भंते ! पडिक्कमामि निंदामि गरहामि अप्पाणं वोसिरामि ।
पढमे भंते ! महव्वए उवट्ठिओमि सव्वाओपाणाइवायाओ वेरमणं ॥ ११॥
[४३] अहावरे दोच्चे भंते ! महव्वए मुसावायाओ वेरमणं । सव्वं भंते ! मुसावाय पच्चक्खामि, से कोहा वा, लोहा वा, भया वा, हासा वा।* नेव सयं मुसं वएज्जा, नेवऽन्नेहिं मुसं वायावेजा, मुसं वयंते वि अन्ने न समणुजाणेजा । जावजीवाए तिविहं, तिविहेणं, मणेणं वायाए काएणं, न करेमि, न कारवेमि, करेंतं पि अन्नं न समणुजाणामि ।
तस्स भंते ! पडिक्कमामि निंदामि गरहामि अप्पाणं वोसिरामि । दोच्चे भंते ! महव्वए उवढिओमि सव्वाओ मुसावायाओ वेरमणं ॥ १२॥
[४४] अहावरे तच्चे भंते ! महव्वए अदिनादाणाओ वेरमणं । सव्वं भंते ! अदिन्नादाणं पच्चक्खामि, से गामे वा नगरे वा, रने वा, अप्पं वा, बहुं वा, अणुं वा, थूलं वा, चित्तमंतं वा, अचित्तमंतं वा ।+ नेव सयं अदिन्नं गेण्हेज्जा, नेवऽन्नेहिं अदिन्नं गेण्हावेजा, अदिन्नं गेण्हंते वि अन्ने न समणुजाणेज्जा । जावजीवाए तिविहं तिविहेणं, मणेणं वायाए काएणं, न करेमि, न कारवेमि, करेंतं पि अन्नं न समणुजाणामि । तस्स भंते ! पडिक्कमामि निंदामि गरहामि अप्पाणं वोसिरामि । तच्चे भंते ! महव्वए उवट्ठिओमि सव्वाओ अदिनादाणाओ वेरमणं ॥ १३॥
[४५] अहावरे चउत्थे भंते ! महव्वए मेहुणाओ वेरमणं । सव्वं भंते ! मेहुणं पच्चक्खामि, से दिव्वं वा, माणुस्सं वा, तिरिक्खजोणियं वा* । नेव सयं मेहुणं सेवेज्जा, x अधिकपाठ "से तं पाणातिवाते चतुव्विहे, तं.—दव्वतो, खेत्ततो, कालतो भावतो । दव्वतो—छसु जीवनिकाएसु,
खेत्ततो-सव्वलोगे, कालतो दिया व राओ वा, भावतो-रागेण वा दोसेण वा ।..." . पाठान्तर—'करेंतंपि' के बदले 'करंतंपि' पाठान्तर भी मिलता है। _ 'से तं मुसावाते चउव्विहे, तं.—दव्वतो ४ । दव्वतो-सव्वदव्वेसु, खेत्ततो लोगे वा अलोगे वा, कालतो—दिया वा
रातो वा, भावतो—कोहेण वा, लोहेण वा, भएण वा, हासेण वा ।' + 'से तं अदिण्णादाणे चतुविहे पण्णत्ते, तं.-दव्वतो ४ । दव्वतो–अप्पं वा, बहुं वा, अणुं वा, थूलं वा, चित्तमंतं वा
अचित्तमंतं वा । खेत्ततो-गामे वा, नगरे वा, अरण्णे वा, कालतो—दिया वा, रातो वा, भावतो—अप्पग्घे वा महग्घे वा।.....'
-अगस्त्य चूर्णि अधिकपाठ—'से तं मेहुणे चउव्विहे पण्णत्ते, तं:-दव्वतो रूवेसु वा रूवसहगतेसु वा दव्वेसु, खेत्ततो-उड्ढलोए वा, अहोलोए वा, तिरियलोए वा, कालतोदिया वा, रातो वा, भावतो रागेण वा दोसेण वा ।" -अगस्त्यचूर्णि
x० * +