________________
चउत्थं अज्झयणं : चतुर्थ अध्ययन छज्जीवणिया : षड्जीवनिका
षड्जीवनिकाय : नाम, स्वरूप और प्रकार
३२. सुयं मे आउसं ! तेण भगवया एवमक्खायं इह खलु छज्जीवणिया नामऽज्झयणं समणं भगवया महावीरेणं कासवेणं पवेइया सुयक्खाया सुपण्णत्ता सेयं मे अहिज्जिउं अज्झयणं धम्मपन्नत्ती ॥ १॥
३३. " कयरा खलु सा छज्जीवणिया णामऽज्झयणं समणेणं भगवया महावीरेणं कासवेणं पवेइया सुक्खाया सुपण्णत्ता सेयं मे अहिज्जिउं अज्झयणं धम्मपन्नत्ती ? " ॥ २ ॥
३४. इमा खलु सा छज्जीवणिया नामऽज्झयणं समणेणं भगवया महावीरेणं कासवेणं पवेइया सुक्खाया सुपण्णत्ता सेयं मे अहिज्जिडं अज्झयणं धम्मपन्नती । तं जहा — — पुढविकाइया १, आउकाइया २, तेउकाइया ३, वाउकाइया ४, वणस्सइकाइया ५, तसकाइया ६ ॥ ३॥
३५. पुढवि चित्तमंतमक्खाया अणेगजीवा' पुढो सत्ता अन्नत्थ सत्थपरिणएणं ॥ ४॥ ३६. आउ चित्तमंतमक्खाया अणेगजीवा पुढो सत्ता अन्नत्थ सत्थपरिणएणं ॥ ५ ॥ ३७. तेउ चित्तमंतमक्खाया अणेगजीवा पुढो सत्ता अन्नत्थ सत्थपरिणएणं ॥ ६॥ ३८. वाउ चित्तमंतमक्खाया अणेगजीवा पुढो सत्ता अन्नत्थ सत्थपरिणएणं ॥ ७॥
३९. वणस्सइ चित्तमंतमक्खाया अणेगजीवा पुढो सत्ता अन्नत्थ सत्थपरिणएणं, तं जहा— अग्गबीया मूलबीया पोरबीया खंधबीया बीयरुहा सम्मुच्छिमा तणलया वणस्सइकाइया सबीया, चित्तमंतमक्खाया अणेगजीवा पुढो सत्ता अन्नत्थ सत्थपरिणएणं ॥ ८ ॥
४०. से जे पुण इमे अणेगे बहवे तसा पाणा, तं जहा — अंडया पोयजा जराउया रसया संसेमा सम्मुच्छिमा उब्भिया उववाइया जेसिं केसिंचि पाणाणं अभिक्कंतं पडिक्कंतं संकुचियं पसारियं रुयं भंतं तसियं पलाइयं, आगइ - गइ - विन्नाया, जे य कीड - पयंगा, जा य कुंथु पिवीलया, सव्वे बेइंदिया, सव्वे तेइंदिया, सव्वे चउरिंदिया, सव्वे पंचिंदिया, सव्वे तिरिक्खजोणिया, सव्वे नेरइया, सव्वे मणुया, सव्वे देवा, सव्वे पाणा परमाहम्मिया । एसो खलु छट्टो जीवनिकाओ तसकाओत्ति पवुच्चइ ॥ ९ ॥
१.
२.
पाठान्तर—' अणेगे जीवा'
वृद्ध विवरण में अधिक पाठ " तसा चित्तमंता अक्खाया अणेगजीवा पुढो सत्ता अण्णत्थ सत्थपरिणएणं ।" — दशवै. मूलपाठ टिप्पणयुक्त, पृ. ७