________________
सप्तम वक्षस्कार ]
[ ३७१
८. अश्विनी, ९. भरिणी, १०. कृत्तिका, ११. रोहिणी, (१२. मृगशिर, १३. आर्द्रा, १४. पुनर्वसु, १५. पुष्य, १६. अश्लेषा, १७. मघा, १८. पूर्वा फाल्गुनी, १९. उत्तरा फाल्गुनी, २०. हस्त, २१. चित्रा, २२. स्वाति, २३. विशाखा, २४. अनुराधा, २५. ज्येष्ठा, २६. मूल, २७. पूर्वाषाढा तथा २८. उत्तराषाढा ।
अथवा शनैश्चर महाग्रह तीस संवत्सरों में समस्त नक्षत्र - मण्डल का समापन करता है - उन्हें पार कर जाता है, वह काल शनैश्चर - संवत्सर कहा जाता है ।
मास, पक्ष आदि
१८५. एगमेगस्स णं भंते संवच्छरस्स कइ मासा पण्णत्ता ?
गोयमा ! दुवालसमासा पण्णत्ता । तेसिं णं दुविहा णामधेज्जा पण्णत्ता, तं जहा - लोइआ लोउत्तरिआ य । तत्थ लोइआ णामा इमे, तं जहा - सावणे, भद्दवए (आसोए, कत्तिए, मियसिरे, पोसे, माहे, फग्गुणे, चइत्ते, वेसाहे, जेट्ठे) आसाढे । लोउत्तरिआ णामा इमे, तं जहा
अभिनंदिए पट्टे अ, विजए पीइवद्धणे । सेअंसे य सिवे चेव, सिसिरे अ सहेमवं ॥ १ ॥ णवमे वसंतमासे, दसमे कुमुमसंभवे । एक्कारसे निदाहे अ, वणविरोहे अ बारसमे ॥ २॥
एगमेगस्स णं भंते ! मासस्स कति पक्खा पण्णत्ता ?
गोयमा ! दो पक्खा पण्णत्ता, तं जहा - बहुल - पक्खे अ सुक्ख पक्खे अ। एगमेगस्स णं भंते! पक्खस्स कइ दिवसा पण्णत्ता ?
गोयमा ! पण्णरस दिवसा पण्णत्ता, तं जहा - पडिवादिवसे वितिआदिवसे (ततिआदिवसे, चउत्थीदिवसे, पंचमीदिवसे, छट्ठीदिवसे, सत्तमीदिवसे, अट्ठमीदिवसे, णवमीदिवसे, दसमीदिवसे, एगारसीदिवसे, बारसीदिवसे, तेरसीदिवसे, चउद्दसीदिवसे) पण्णरसीदिवसे ।
एतेसि णं भंते ! पण्णरसण्हं दिवसाणं कइ णामधेज्जा पण्णत्ता ? गोयमा ! पण्णरस णामधेज्जा पण्णत्ता, तं जहा
पुव्वंगे सिद्धमणोरमे अ तत्तो मणोरहे चेव ।
सभद्दे अ जसधरे छट्ठे सव्वकामसमिद्द अ ॥ १ ॥ इंदमुद्धाभिसित्ते अ सोमणस - धणंजए अ बोद्धव्वे । अत्थसिद्धे अभिजाए अच्चसणे सयंजए चेव ॥ २ ॥ अग्गवेस उवसमे दिवसाण होंति णामधेज्जा । एतेसिं णं भंते ! पण्णरसहं दिवसाणं कति तिही पण्णत्ता ?
