Page Text
________________
अविज्ञातविद्वत्सं गृहीतानि औक्तिकपदानि
अद् हन् इणू भा वा शास्ति वा जागृ माति खप रुद वच वायाम्नात्यदादि: परस्मै । दुह लिह चदा धत्ते भयं स्तुड् भी ही निगदित इह लोके आत्मने षूङ् धातुः ॥ ४ व्यध् हृष्ट कुप् तृत्यनशोष लिप् दुषौ क्लिब शाम्यति तुष्यति । भ्रम कुपौ च दिवादि परस्मै
तम विदौ दौ गदितस्तु किलात्मा ॥ ५ विञ् वृञ् किल दुञ शकापौ स्वादिगा निगदितास्तु परस्मै । रुदभिदा छिद भुंजयुजौ वा भुजयुता उभयं च रुधादिः ॥ ६ ॥ तनोति डुकृञ भयं तनादिः स्तृपू ग्रह ही मुष लूड विक्री । क्रियादयः पायुभयं च चिति लोके समाजिधुरताडि भिक्षैौ ॥ ७ अविकरण कर्त्तरि । दिवादेर्यत् । नु खादेः तनादेरुः । ना ऋयादेः । चुरादेश्व । इमानि सर्वाणि विकरणसूत्राणि ।
।
परस्मैपदे ह्यस्तनीं यावत् । आत्मनेपदे सर्वत्र सार्वधातुके यण् ।
लज्जासत्ता स्थितिजागरणं
वृद्धिक्षय भयजीवितमरणम् । शयनक्रीडारुचिदीप्त्यर्था
धातव एतें कर्मविहीनाः ॥ १
[ कर्मणि वाक्य ] लाजीइ अनेन हीयते । तई भलई हुईइ त्वया भव्येन भूयते । म रही मया स्थीयते । पाहरी जागीर यामकेन जागते । युवाइ असौ वर्द्धते ।
एयु जीवइ असौ जीवति । वयरी मरीइ अरिणा म्रियते ।
Jain Education International
७१
त्वया सुप्यते । बालेन रम्यते । दानिना शोभ्यते । कर्त्तरि कर्म्मण्यपि कर्म्म नागच्छति । अथ द्विकर्मको भावः । दुहि याचि रुधि प्रच्छिभिक्ष चित्रानुपयोगिनिमित्तमपूर्वविधौ । ब्रुवि शासिगणेन च यत्सते ( ? ) तदकीर्त्तितमाचरितं कविना ॥ १ जयत्यर्थयती मन्थि चतुर्थो दण्डयत्यपि । एभिः सह बुधैर्ज्ञेया द्वादशैत्र दुहादयः ॥ २ नवोकृषोचापि गत्यर्थानां तथैव च । द्विकर्मकेषु ग्रहणं ण्यन्ते कर्म च कर्मणः ॥ ३ असौ गां दोग्धि पयः । विप्रो राजानं गां याचते । असौ गामवरुणद्धि व्रजम् । पान्थरछात्रं पन्थानं पृच्छति । असौ वृक्षमवचिनोति फलानि । विप्रः शिष्यं धर्मं ब्रूते । पण्डितः शिष्यं धर्ममनुशास्ति । कोऽपि बुद्ध्या ग्रामं छात्रशतं जयति । प्रार्थयति राजानं ग्रामं गुरुः । मध्नन्ति स्म जलधिं देवासुराः ।
1
[ द्विकर्मक वाक्य ]
देवदत्तु गनुं स दंड असौ देवदत्तो गर्गान् शतं दण्डयति ।
ए छाली गामि लिइ अजां नयति ग्रामम् । ए कुंभतणु भारु हरइ असौ कुंभं भारं हरते । वहति ग्रामं भारं देवदत्तः । कर्षति शाखां ग्रामं देवदत्तः ।
इन्तेऽपि द्विकका भवन्तिभोजयति पायसं छात्र कश्चित् । बोधयति बटुं ग्रन्थं गुरुः । वाचयति श्लोकं पुत्रं पिता । कर्मण्यपि द्विकर्मका भवन्ति - दुह्यते गौः पयो गोपालेन । याच्यते राजा गां विप्रेण ।
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003411 |
| Book Title | Uktiratnakara |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jinvijay |
| Publisher | Rajasthan Puratattvanveshan Mandir |
| Publication Year | 1957 |
| Total Pages | 136 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari |
| File Size | 6 MB |