________________
उपोद्घात् नियुक्ति : १०
गामादीनं निव्विद्वाणं उवविसताण विद्वाणं दीसति, अद्धाकाल इत्यर्थः, तं दुविधं भवट्ठिती कायद्विती य । भवट्ठिती नेरइयदेवाण य संचिट्ठणा-कायट्ठिती । तिरिक्खजोणियमणूसाणं जा संचिट्टणा, उट्ठाणति । तज्जातीयग्रहणात् निसी अनतुयट्टणाट्ठाणं एतेसि उद्धठाणं आदी तं पुन कायोत्सर्ग इत्यर्थः । निसीयणा उवविसणा तुअट्टणा संपिहणा, उवरतिट्ठाणं देसे सव्वे य देसे अनुव्वता पंच, सव्वे महव्वतानि पंच, वसधिद्वाणं-उवस्सओ, संजमट्ठाणं असंखेज्जा संजमट्ठाणा । पग्गहट्ठाणं दुविधं - लोइयं लोउत्तरियं च । लोइयं पंचविधं तं जधा-राया जुवराया सेनावती महत्तरा कुमाराऽमच्चो उ । लोउत्तरियं पंचविधं -आयरिय उवज्झाय पवत्ति थेर गणावच्छेइया । जोधट्ठाणं - आलीढादि पंचविधं तत्थालीढं दाहिणपादं अग्गहुत्तं काउं वामं पादं पच्छत्तो हु त्तं उसारेत्तिं, अंतरं दोन्नवि पायाणं पंचपादा, एवं चैव विवरीतं पञ्चालीढं २ । वइसाहं पहिओ अमितराहुत्तीओ समसेढीए करेति, अग्गिमतलो बाहिराहुत्तो । मंडलं-दोवि पादे समे दाहिणवामा हुत्ते ओसरिता उरूणोवि आउंटावेइ जधा मंडलं भवति अंतरं च चत्तारि पादा ४ । समपदं दोवि पादे समनिरंतरं द्ववेति ५ अचलट्ठाणं "परमानुपोग्गलेणं भंते निरेए कालतो केवि चिरं होंतिं ? जहन्त्रेणं एवं समयं उक्कोसेणं असंखेज्जं कालं ।” गणणट्ठाणं एवं दस सयसहस्समित्यादि । इदानिं संधणा भावेत्ति । संधणा दुविधा दव्वे भावे य । दव्वसंधणा दुविहा- छिन्नसंधणा अछिन्नसंधणा य । रज्जुं चलंतो अच्छिन्नं चलेइ, कंबुगाईणं छिन्नसंधणा। भावसंघणा दुविहा- छिन्नसंधणा अच्छिन्नसंधणाय । उवसामगखवगसेढीए पविट्ठो जाव सव्वो लोभो उवसामितो एसा अच्छिन्नसंधणा । अथवा पसत्येसु भावेसु चट्टमाणो जं अपुव्वं भावं संधेइ एसा अच्छिन्नसंधणा । भावे इमा छिन्नसंधणा खतोवसमियातो उदइयं संकमंतस्स छिन्ना, ओदइयाओ विमिसं संकमतस्स छिन्नसंघणा अप्पसत्थातो, पसत्यभावं संकमंतस्स छिन्ना । पसत्यातोवि अपसत्थं संकमंतस्स छिन्ना अपसत्था, पसत्यभावसंघणाए अधिगारो । गतो नामनिष्फन्नो । सुत्तालावयनिप्फन्नो पत्तलक्खणो वि न निखिप्पत्ति । इतो अस्थि ततियमनु-ओगदारं अनुगामोत्ति । इह तत्थ य समाणत्यो निक्खेवोत्ति । तहि निखिप्पिहित्ति । एवं लहुं सत्थं भवति । असंमोहगारगं च । अनुगमोत्ति सो दुविधो-सुत्तानुगमो निज्जुत्तिअनुगमो य, निज्जुत्ती अनुगमो तिविधो, तंजहा-निक्खेवनिज्जुत्ति अनुगमो ओवुग्धातनिज्जुत्तिअनुगमो फासियनिज्जुत्ति अनुगमो । निक्खेव-निज्जुत्ति अनुगमो दसगनिकखेदप्पभिई भणितो । ओवुग्धायनिज्जुत्ति अनुगमो उद्देसे निद्देसियनिग्गमे खेत्ते कालपुरिसे य ।
कारय पचयलक्खण नए समोवारणानुमते ॥ कि कतिविधं कस्स कहि केसु कहं किञ्चिरं हवइ कालं । कति संतरमवि रहितं भवागरि सफासणनिरुत्ती । तित्थकरस्स सामाइयक्कमेण उवग्घातो कतो । अजसुधम्मं जंबुप्पभवं सिजंभवं च जसभद्दाण य । ततो भद्दबाहुस्स ओसप्पिणीए पुरिसाणं आयुबल परिहाणि जाणिऊण चिता समुप्पन्ना । पुव्वगते वोच्छिन्ने मा साहूविसोधि न याणिस्संतित्ति काउं अतो दसाकप्पववहारा निज्जूढा पच्चक्खाणपच्वातो । एस ओवग्घातो । सुत्तप्फासियनिजत्ती सुत्तं संगहितत्ति सुत्ते उच्चारिते तदत्थवित्थारिणी भविस्सइ । इदानिं सुत्तानुगमे सुतप्फासियनिज्जुत्ती सुत्तालावयनिप्फन्ननिक्खेवणं पढमसन्नत्थाणं पडिसमाणणत्थमत्थवित्थाराधारभूतं सुत्तमुच्चारेतव्वं अक्खलितादिअनुओगदारविधिणा जावणा दसपदं वा ।
मू. (१) नमो अरिहंताणं, नमो सिद्धाणं, नमो आयरियाणं, नमो उवज्झायाणं, नमो लोए
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
७