________________
४५९
उद्देशकः-१०, मूलं-२५१, [ भा. ४१५४ ] भा. [४१५४] अहि अट्ठारसहि व दसहिं य ट्ठाणेहिं जे अपरोक्खा।
_ आलोयण दोसेहिं छहियं वाणेहिं जे अपरोक्खा ।। भा. [४१५५] आलोयणठाणेहि छहियं ठाणेहिं जे अपरोक्खा।
पंचहि नियंठेहि पंचहि य चरित्तमंतेहि ।। वृ. अष्टसु आचारवत्तत्वप्रभृतिपु स्थानेषु अष्टादशसु व्रतषट्कप्रमुखेषु दशसु च प्रायश्चित्तस्थानेषु ये अपरोक्षाः प्रत्यक्षज्ञानिनः तथा दशसु आलोचनादोषेषु वा ये अपरोक्षविज्ञानाः प्रत्यक्षविज्ञानिनः । तथा दशस्वालोचनागुणेपु षट्सु च स्थानेषु अनन्तरभाविपु ये अपरोक्षा: साक्षात् ज्ञानिनस्तथा पञ्चसु पुलकादिपु निर्ग्रन्थेषु पञ्चसु चारित्रवत्सु सामायिकादिसयमवस्तु ये प्रत्यक्षज्ञानिनस्तं आगमव्यवहारिणः । एतदेव गाथाद्वयं व्याचिख्यासुराहभा.[४१५६] अट्ठाया खमादी वयछक्कादी एवइ अट्ठरसा।
दसविह पायच्छित्ते आलोयण दोसदसहि वा॥ वृ. अष्टौ स्थानानि आचारवत्यादीनि तानि च प्रागभिहितानी वालोचनाहत्वनिबन्धनानि । तथा चोक्तं स्थानाङ्गे-अट्टहिं ट्ठाणेहिं जाति संपन्ने भवति तो आलोयणारिहो तं जहा आयारवमित्यादि । अष्टादशस्थानादिव्रतपट्कादीनि भवन्ति पुनरष्टादशग्रहणमेतेषु अपराधास्तेपु प्रायश्चित्तविधिपरिज्ञानप्रतिपत्त्यर्थं दशस्थानानि दशविधिमालोयणपडिक्कमणेत्यादिरूपं प्रायश्चित्तं आलोचनादोपेषु दशसु अकम्पयिता इत्यादिरूपेषु तथाभा. [४१५७] छहिं काएहिं वएहि व गुणेहिं आलोयणाए दसहिं च ।
छट्टाणावडिएहिं छहि चेव उजे अपरोक्खा ।। वृ. पविति कायेषु व्रतेषु वा तथा आलोचनायाः सम्बन्धिषु गुणेषु दशसु जातिसम्पन्नप्रभृतिषु । उक्तं च स्थानाङ्गे- दसहि ढाणेहिं संपन्ने अरिहइ अन्नदोसमालोइत्तए । तं जहाजातिसम्पन्ने कुलसम्पन्ने इत्यादि तथा पट्सु स्थानेष्विति षट्स्थानपतितेषु स्थानेषु ये अपरोक्षाः साक्षाद्वेदितार: कियन्ति पट्स्थानपतितानि स्थानानीत्यत आहभा. [४१५८] संखादीआ वाणा छहिं ठाणेहि पडियाण ट्ठाणाण!
जे संजया सरागा सेसा एकमि ट्ठाणंमि ।। वृ. पट्सु स्थानेष्वनन्तभागवृद्धा असंख्यातभागवृद्धा संख्यातभागवृद्धा संख्यातगुणवृद्धाऽसंख्यातगुणवृद्धानन्तगुणवृद्धेषु यानि पतितानि स्थानानि तेषां सम्बन्धिनो ये सरागाः संयतास्ते वेदितव्याः । पट्स्थानपतितेषु सरागसंयता वर्तन्ते इति भावः । तेषां च तानि षट्स्थानपतितानि स्थानानि संयमस्थानानि संख्यातीतानि असंख्येयलोकाकाशप्रदेशप्रमाणानि अत एव सरागसंयतानां केषाञ्चिद्वर्द्धते केपाञ्चित हीयते केपाञ्चित् वर्धते हीयते च । ये तु शेषवीतरागसंयतास्ते एकस्मिन् स्थाने हि तथाहि न तेषां चारित्रं वर्धते नापि हानिमुपगच्छति । कषायाणामभावात्, किन्त्ववस्थितमेकमेव परमप्रकार्षप्राप्तं संयमस्थानमिति एतेषां वस्तूनां ये साक्षाद्वेदितारस्ते आगमव्यवहारिणस्तथा चाह-- भा.[४१५९] ए आगम ववहारी पन्नता रागदोस नीहूया।
आणाए जिणिदाणं जे ववहारं ववहरंति ।।
For Private & Personal Use Only
Jain Education International
www.jainelibrary.org