________________
उद्देशकः ५, मूलं-१६३, [भा. ५९४०] श्वानव्रतं वा प्रतिपन्नम्; एवमपम्राजना भवति । "खिंसणा कुलघरे य"त्ति तास्तथाभुजाना दृष्टवा तदीयकुलगृहे गत्वा लोकः खिंसां कुर्यात्, यथा-युष्पदीया दुहितरः स्नुषा वायाः पूर्वं चन्द्रसूर्यकिरणैरप्यस्पृष्टगात्रास्ताःसाम्प्रतं सर्वलोकपुरतोगा इवचरन्त्यो हिण्डन्ते । एवमुक्ते ते भूयस्ताः स्वगृहमानयन्ति । "नीसहूं" अत्यर्थं च 'स्वादितं' भक्षणं लोकस्य पुरतः कुर्वाणासुलोको ब्रूयात्अहो! बहुभक्षका अमू:, स्त्रणांचलज्जा विभूषणं साचैतासांनास्तीति।अत्रच लज्जायां स्नुषाध्ष्टान्तो भवति । स च द्विधा-प्रशस्तोऽप्रशस्तश्च ।। प्रशस्तं तावदाह[भा.५९४१] उच्चासणम्मि सुण्हा, न निसीयइ न वि य भासए उच्चं ।
नेव पगासे भंजइ, गहइ वियनाम अप्पाणं ।। वृ-यथा 'स्नुषा' वधूरुच्चे आसने न निषीदति, नापि 'उछ' महताशब्देन भाषते, नचप्रकाशे. भूभागे भुङ्क्ते, आत्मीयं च नाम 'गृहति' न प्रकटयति, एवं संयतीभिरपि भवितव्यम् ।। अप्रशस्तस्नुषाध्ष्टान्तः पुनरयम्[भा.५९४२] अहवा महापदानि, सुण्हा ससुरो य इक्कमेक्कस्स ।
दलमाणाणि विनासं, लज्जानासेण पावंती ।। वृ. 'अथवा' प्रकारान्तरेण स्नुषादृष्टान्तः क्रियते-'महापदानि' विकृष्टतराणि पदानि स्नुषा श्वसुरश्चैकैकस्य परस्परं प्रयच्छन्तौ यथा लज्जानाशेन विनाशं प्राप्नुतः तथा संयत्यपि निर्लज्जा विनयति इत्यक्षरार्थः । भावार्थस्त्वयम् एगस्स धिजाइयस्स भज्जाए मयाए पुत्तेण से अट्ठियाणि 'माय'त्ति काउं गंगं. नीयाणि । इयरेहि सुण्हा-ससुरेहिं हास खिड्डाइयं करेंतेहिं निल्लञ्जत्तणओ निस्सेणिं आरुहित्ता अमिप्पायपुव्वगंविगिहतराइंपयाइंदेंतेहिं एक्कमेक्कस्स सागारियं पडुप्पाइयं। दो वि विनट्ठाई । एवं निल्लज्जाए विणासो हुन्जा ॥ द्वितीयपदमाह[भा.५९४३] पायासइ तेनहिए, झामिय बूढे व सावयभए वा ।
बोहिभए खित्ताइव, अपाइया हुन्ज बिइयपदे ।। वृ-पात्रस्याभावे, स्तेनकेन वा हृतेऽग्निना वा ध्यामिते दकपूरेण वा व्यढे पात्रे, श्वापदभये बोधिकभये वा शीघ्रं पात्राणि परित्यज्य नष्टा सती, क्षिप्तचित्ता वा आदिशब्दाद् यक्षाविष्टा वा 'अपात्रिका' पात्ररहिता द्वितीयपदे भवेत् ॥
मू. (१६४) नो कप्पइ निग्गंथीए वोसहकाइयाए हुंतए। वृ-नो कल्पते निर्गन्थ्याः 'व्युत्सृष्टकायिकायाः परित्यक्तदेहाया भवितुमिति सूत्रार्थः ॥ [भा.५९४४] वोसट्टकाय पेल्लण-तरुणाई गहण दोस ते चेव ।
दव्वावइ अगणिम्मि य, सावयभय बोहिए बितियं ।। वृ-व्युत्सृष्टकाथिका नाम-'दिव्याधुपसर्गामया सोढव्याः' इत्यभिग्रहं गृहीत्वा शरीरं व्युत्सृज्य समयप्रसिद्धनाभिभवकायोत्सर्गेण स्थिता, तथास्थितायाश्चोदीर्णमोहप्रेरण-तरुणग्रहणादयस्तएव दोषामन्तव्याः। द्वितीयपदे तुद्रव्यापदिअग्निसम्भ्रमे श्वापदभये बोधिकभयेवा गाढतरे उपस्थिते व्यत्सृष्टकायाऽपि भवेत् ॥
मू. (१६५) नोकप्पइनिग्गंथीए बहिया गामस्स वाजाव सन्निवेसस्स वा उटुंबाहाओपगिझिय पगिझिय सूराभिमुहीए एगपाइयाए ठिबा आयावणाए आयावित्तए।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
___www.jainelibrary.org