________________
३७१
-
उद्देशक : १३, मूलं-८३९, [भा. ४३५२] दुपदचउप्पदेसु वा वावारतहणपडिबद्धो संकिलिहो । संखेवो इमो - जो जारिसेसु मिलति सो तारिसो चेव भवति, एरिसो संसत्तो नायव्यो।
मू. (८४०)जे भिक्खू काहियं वंदति, वंदंतं वा सातिजति ।। मू. (८४१)जे भिक्खू काहियं पसंसति, पसंसंतं वा सातिजति ।।
चू-द्वे सूत्रे । सज्झायादिकरनिजे जोगे मोत्तुं जो देसकहादिकहातो कधेति सो काहितो। इमा निजुत्ती[भा.४३५३] आहारादीणऽट्ठा, जसहेउं अहवपूयणनिमित्तं ।
तकम्मो जो धर्म, कहेति सो काहिओ होति ।। धू-धम्मकहं पिजो करेति आहारादिनिमित्तं, वत्थपातादिनिमित्तं, जसत्थी वा, वंदनादिपूयामिमित्तंवा, सुत्तस्थपोरिसिमुक्कवावारोअहोयरातोयधम्मकहादिपढणकहणवज्झो, तदेवास्य केवलंकर्म तक्कम्म एवंविधो काहितोभवति॥चोदगआह-"ननुसन्झाओ पंचविधोवायणादिगो। तस्स पंचमो भेदो धम्मकहा। तेन भव्वसत्ता पडबुझंति तित्थे य अव्वोच्छित्ती पभावणा य भवति, अतो ताओ निजरा चेव भवति, कहं काहियत्तं पडिसिज्झति ? ।" आचार्याह[भा.४३५४] कामं खलु धम्मका, सज्झायस्सव पंचमं अंगं ।
अव्वोच्छित्तीइ ततो, तित्थस्स पभावना चेव ॥ चू-पूर्वाभिहिते नोदकार्थानुमते कामशब्दः । खलुशब्दोअवधारणेऽर्थे । किमवधारयति? इमं सज्झायस्स पंचम एवांगं धम्मकहा" जइ य एवं[भा.४३५५] तह वियन सव्वकालं, धम्मकहा जीइ सव्वपरिहाणी ।
नाउंव खेत्त कालं, पुरिसंच पवेदते धर्म ॥ चू- सव्वकालं धम्मो न कहेयव्यो, जतो पडिलेहणादि संजमजोगाण सुत्तत्थपोरिसीण य आयरियगिलाणमादीकिच्चाण य परिहाणी भवति, अतोन काहियत्तं कायब्वं । जदा पुणधम्म कहेति तदा नाउं साधुसाधुणीय य बहुगच्छुदग्गहं । “खेत्तं" तिओमकाले बहूर्ण साधुसाधुणीणं उवग्गहकराइमेदानसहादिभविस्संति (ति) धम्मं कहए। रायदिपुरिसंवा नाउं कहेज्जा, महाकले वा इमेण एक्केण उवसंतेणं पुरिसेणं बहू उवसमंतीति कहेज्जा ।।
मू. (ER)जे भिक्खू पासणियं वंदइ, चंदंतं वा सातिञ्जति ॥ मू. (८४३) जे भिक्खू पासणियं पंससइ, पसंसंतं वा सातिजति॥ चू-जनवयववहारेसु नडणवादिसु वा जो पेक्खणं करेति सो पासणिओ। [भा.४३५६] लोइयववहारेसू, लोए सत्यादिएसु कजेसु।
पासणियत्तं कुणती, पासणिओ सोय नायव्वो॥ घू-लोइयववहारेसु"त्ति अस्य व्याख्या[भा.४३५७) साधारणे विरेगं, साहति पुत्तपडए य आहरणं ।
दोण्ह य एगो पुत्तो, दोन्नि महिलाओ एगस्स ।। चू-दोहं सामन्नं साधारणं, तस्स विरेगं विभयणं, तत्पन्ने पासणिया च्छेतुमसमत्था, सो भावत्यं नाउंछिंदति । कहं ? एत्थ उदाहरणं भन्नति- एगस्स वणियस्स दो महिला, तत्थेगीए
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org