________________
निशीथ-छेदसूत्रम् -१
४६
उवउत्तो न दिट्ठमणेसणिज्जं पच्छा दिट्टं न सक्किओ गहणजोगा नियत्तेउं । एवं सहसक्कारो एसणासमितीए भवति । एवं गहण-निक्खेवेसु वि । पुव्वाइट्ठो न सक्कितो जोगो निग्धेत्तुं । तहा निसग्गे वि भणिओ सहसकारो ॥
एवं अनाभोगेण वा सहसक्कारेण वा पडिसेविए वि बंधो न भवति । जतो भण्णइ - [भा. १०३] पंचसमितस्स मुणिणो, आसज्ज विराहणा जदि हवेज्जा । रीयंतस्स गुणचओ, सुव्वत्तमबंधओ सो उ ॥
चू. पंचहिं समितीहिं समियस्स जयंतस्सेत्यर्थः । मुणिणो साधोः । आसज्ज त्ति एरिसमवत्थं पप्प पाणिविराहणा भवति । रीयंतस्स कायजोगे पवत्तस्स | गुणवतः गुणात्मनः । सुव्वत्तं परिस्फुटं । अबंधओ सो उ । "तु" सद्दो अवधारणे । गया अप्पमायपडिसेवणा ॥
इदाणिं अवसेसाओ तिन्नि । एतासिं कतरा पुव्वं भासियव्वा ? उच्यते, अल्पतरत्वात् तृतीया वत्तव्या, पच्छा पढमा बितिया य एगट्ठा भण्णिहिंति । सा य पमाय-पडि सेवणा पंचविहा [ भा. १०४] कसाय - विकहा- वियडे, इंदिय - निद्द - पमायपंचविहे | कलुसस्स य निक्खेवो, चउविधो कोधादि एक्कारो ॥
चू. कसायपमादो १, विगहापमादोर, विगडपमादो ३, इंदियपमादो ४, निद्दापमादो ५, कलुस यत्ति कसायपडि सेवणा गहिता । "च" सद्दाओ कसाया चउव्विहा- कोहो माणो माया लोभो । एतेसिं एक्केकस्स निक्खेवो चउव्विहो दव्वादी कायव्वो । सो य जहा आवस्सते तहा वो । तत्थ कोहं ताव भणामि । कोहादि एक्कारेत्ति । कोहुपत्ती जातं आदि काउं एक्कारस भेदो भवति । ते य एक्कारसभेया -
[भा. १०५ ]
चू. अप्पत्तियं पञ्चमरिसकरणं । असंखडं वाचिगो कलहो । तमुवायं करेति जेण स गच्छातो निच्छुभति । उवकरणं वा बाहिं घत्त त्ति हारावे त्ति वा । पंतावणं लअडादिभि । उद्दवणं मारणं कालुस्से कसा उष्पत्ती घेण्पति । अप्पत्तियादि - जाव - पंतावणा असंपत्ति-संपत्तीहिं गुणिया दस । आदिकसायउप्पत्तीए सहिता एते एक्कारस ॥ इमं पच्छित्तं -
अप्पत्तिए असंखड - निच्छुभणे उवधिमेव पंतावे ।
उद्दावण कालुस्से, असंपत्ती चेव संपत्ती ॥
[भा. १०६ ] लहुओ य दोसु दोसु अ, गुरुगो लहुगा य दोसु ठाणेसु । दो चतुगुरु दो छलहु, अणवद्वेक्कारसपदासु ॥
चू. आदिसाउप्पत्तीए लहुओ । अप्पत्तीए असंपत्तीए लहुगो, संपत्तीए मासगुरुं । असंपत्तीए असंखडे मासगुरुं, संपत्तीए ङ्क । निच्छुभणे ङ्क, संपत्तीए ङ्का । उवकरणस्स हारवणे असंपत्तीए ङ्का, संपत्तीए फुं । पंतावणस्स असंपत्तीए फुं, संपत्तीए अणवट्टप्पो । एवं उद्दवणवज्जा एक्कारसपदा ।। अहवा एक्कारसपदा आदिकसाउ पत्तीकारणं वज्जेऊण उद्दावणसहिया एक्कारस । अहवा गाथा
-
[भा. १०७] लहुगो गुरुगो गुरुगो, दो चउलहुगा य दो य चउगुरुगा । दो छलहु अणवट्टो, चरिमं एक्कारसपयाणि ।।
चू. (इमा रयणा) - अप्पत्तीए संपत्तीए मासलहुं, संपत्तीए मासगुरुं । असंखडे असंपत्तीए
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
Jain Education International