________________
१८४
निशीथ-छेदसूत्रम् -३-१६/१०७१
करेंति चेव । कहं ? उच्यते- “जुत्तस्स व” त्ति जहा सुत्तोवउत्तो “मीसजायज्झोयरो एगो"त्ति पन्नरस उग्गमदोसा, दस एसणादोसा, एते पन्नुवीसं जहासुयानुसारेण सोहंतो चरणं सोहेति, तहा सुत्तानुसारेण पच्छित्तं देंतो करेंतो य चरित्तं सोधेति ॥ अनुज्जतचरणो इमेहिं कज्जेहिं होज्ज[भा.५४३५] होज्ज हु वसणप्पत्तो, सरीरदोब्बल्लताए असमत्थो।
चरण-करणे असुद्धे, सुद्धं मगं परवेज्जा ।। धू-वसनंआवती मज्जगीतादितं वा, तम्मिन उज्जमति, अहवा-सरीरदुब्बलत्तणतो असमत्थो सज्झायपडिलेहणादिकिरियं काउं अकप्पियादिपडिसेहणं च । अधवा-सरीरदोब्बला असमत्या अदढधम्मा एवमादिकारणेहिं चरणकरणं से अविसुद्धं, तहावि अप्पानं अरिहंतो सुद्धं साहुमर्ग परूवेंतो आराधगो भवति । इमो चेव अत्थो भण्णति[मा.५४३६] ओसन्नो वि विहारे, कम्मं सिढिलेति सुलभबोही य ।
चरणकरणं विसुद्धं, उववूहेंतो परूवेंतो॥ चू- कंठया । जो पुण ओसन्नो होउं ओसन्नमग्गं उववूहइ, सुद्धं चरणकरणमग्गं गृहति इमेहिं कारणेहिं । इमंच से दुल्लभबोहिअत्तं फलं[भा.५४३७] परियायपूयहेतुं, ओसन्नाणं च आनुवत्तीए।
चरणकरणं निगृहति, तं दुल्लभबोहियं जाणे ॥ [भा.५४३८]अहवा- गुणसयसहस्सकलियं, गुणुत्तरतरं च अभिलसंताणं ।
चरणकरणाभिलासी, गुणुत्तरतरं तु सो लहति ।। धू-गुणाणंसतंगुणसतं, गुणसयाणं सहस्सा गुणसयसहस्सा, छंदोभंगभया सकारस्सहुस्सता कता, ते यअट्ठारससीलंगसहस्सा, तेहिं कलियंजुत्तं संखियं वा । किंतं?, चारित्तंजोतं पसंसति। किं च गुणश्चासो उत्तरं च गुणोत्तरं, अधवा - अन्येऽपि गुणाः सन्ति क्षमादयस्तेषां उत्तरं तं च गुणोत्तरं लभति अहक्खायचारित्रमित्यर्थः । अहवा- गुणुत्तरं भवत्यकेवलिसुहं, गुणुत्तरतरं पुण मोक्खसुहं भण्णति, तं लभति ।। जो पुणोसन्नो[भा.५४३९] जिणवयणभासितेनं, गुणुत्तरतरं तु सो वियाणित्ता ।
चरणकरणाभिघाती, गुणुत्तरतरं तु सो हणति ।। धू-गुणुत्तरतरंचारित्रं साधूवा अप्पणाय चरणकरणोवघाते वठ्ठति।अहवा-चरणकरणस्स जत्ताण व निंदापरोवघायं करेइ, स एवंवादी गुणुत्तरं वा चारित्रं मोक्खसुहं वा हनति न लब्भइ त्ति, जेन सो दीहसंसारितणं निव्वत्तेति ॥जो ओसन्नं ओसन्नमग्गंवा उववूहति[भा.५४४०] सो होती पडिनीतो, पंचण्हं अप्पणो अहितिओ य।
सुहसीलवियत्ताणं, नाणे चरणे य मोक्खे य॥ धू- पंच पासत्यादि सुहसीला विहारलिंगा ओधाविउकामा अवियत्ता अगीयत्था नाणचरणमोक्खस्स य एतेसिं सब्वेसिं पडिनीतो भवति॥
इमेहिं पुण कारणेहिं ओसन्नं ओसन्नमगंवा उववूहेज्जा[भा.५४४१] बितियपदमणप्पज्झे, वएज्ज अविकोविए वि अप्पज्झे ।
जाणते वा विपुणो, भयसा तव्वाति गच्छट्ठा।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org