________________
२८
कल्पवतंसिका - उपाङ्गसूत्रम् १/१
छेदित्ता आलोइय० उड्डुं चंदिमसोहम्मे कप्पे देवत्ताए उववने दो सागराई ।
से णं भंते! पउमे देवे तातो देवलोगातो आउक्खएणं पुच्छा, गोयमा ! महाविदेहे वासे जहा दढपत्र जाव अंतं काहिति । तं एवं खलु जंबू ! समणे णं जाव संपत्तेणं कप्पवडिंसियाणं पढमस्स अज्झयणस्स अयमट्टे पन्नत्ते त्ति बेमि ।
अध्ययनं -१ समाप्तम्
अध्ययनं-२ महापद्मं
मू. (२) जइणं भंते! समणेण भगवया जाव संपत्तेणं कप्पवडिंसियाणं पढमस्स अज्झयणस्स अयमट्टे पन्नत्ते, दोच्चस्स णं भंते अज्झयणस्स के अड्डे पन्नत्ते ? एवं खलु जंबू तेणं कालेणं २ चंपा नाम नगरी होत्था, पुन्नभद्दे चेइए, कूणिए राया, पउमावई देवी ।
तत्थ णं चंपाए नयरीए सेणियस्स रनो भज्जा कोणियस्स रन्नो चुल्लमाउया सुकाली नामं देवी होत्था । तीसे णं सुकालीए पुत्ते सुकाले नामं कुमारे।
तरसणं सुकालरस कुमारस्स महापउमा नामं देवी होत्था, सुकुमाला ।
तते णं सा महापउमा देवी अन्नदा कयाइं तंसि तारिसगंसि एवं तहेव महापउमे नामं दारते, जाव सिज्झिहित्ति, नवरं ईसाने कप्पे उववाओ उक्कोसडिईओ, तं एवं खलु जंबू ! समणेणं भगवया जाव संपत्तेणं० ।
अध्ययनं -२ समाप्तम्
अध्ययनानि - ३....१०
मू. (३) एवं सेसा वि अट्ठ नेयव्वा । मातातो सरिसनामाओ । कालादीणं दसण्हं पुत्ता आनुपुबीएसू. (४)
दोण्हं च पंच चत्तारि, तिण्हं तिण्हं च होति तिन्नेव । दोहं च दोन्नि वासा, सेणियनत्तूण परियातो ॥
मू. (५) उववातो आनुपुव्वीते, पढमो सोहम्मे, बितितो ईसाने, ततितो सणकुमारे, चउत्थो माहिंदे, पंचमओ बंभलोए, छट्टो लंतए, सत्तमओ महासुक्के, अट्टमओ सहस्सारे, नवमओ पाणते, दसमओ अच्ए । सव्वत्य उक्कोसठिई भाणियव्वा, महाविदेहे सिद्धे ॥
वृ. श्रेणिकनप्तृणां - पौत्राणां कालमहाकालाद्यङ्गजानां क्रमेण व्रतपर्यायाभिधायिका 'दोह च पंच' इत्यादिगाथा, अस्या अर्थः- दससु मध्ये द्वयोराद्ययोः काल सुकालसत्कयोः पुत्रयोर्व्रतपर्यायः पञ्च वर्षाणि, त्रयाणां चत्वारि, त्रयाणां त्रीणि, द्वयोर्द्वे द्वेवर्षे व्रतपर्यायः । तत्राद्यस्य यः पुत्र पद्मनामा स कामान् परित्यज्य भगवतो महावीरस्य समीपे गृहीतव्रत एकादशाङ्गधारी भूत्वाऽत्युग्रं बहु चतुर्थषष्ठाष्टमादिकं तपःकर्म कृ त्वाऽतीव शरीरेण कृशीभूतश्चिन्तां कृतवान् यावदस्ति मे बलवीर्यादिशक्तिस्तावद्भगवन्तमनुज्ञाप्य भगवदनुज्ञया मम पादपोपगमनं कर्तुं श्रेय इति तथैवासौ समनुतिष्ठति, ततोऽसौ पञ्चवर्षव्रतपालनपरो मासिक्या संलेखनया कालगतः सौधर्मे देवत्वेनोत्पन्नो द्विसागरोपमस्थितिकस्ततश्चयुत्वा महाविदेह उत्पद्य सेत्स्यते (ति) ।
एवं सुकालसत्कमहापद्मदेव्याः पुत्रस्य महापद्मस्यापीयमेव वक्तव्यता, स भगवत्समीपे
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
Jain Education International