________________
श्रुतस्कन्धः-१, वर्गः-, अध्ययनं-१
२३
भद्रासने-सिंहासने आश्वस्ता गतिजनित-श्रमापगमात् विश्वस्ता संक्षोभाभावात् अनुत्सुका वा 'सुहासणवरगयत्ति सुखेन शुभे वा आसनवरे गता-स्थिता या सा तथा,
करतलाभ्यां परिगृहीतः आत्तःकरतलपरिगृहीतस्तं शिरस्यावर्तआवर्तनं-परिभ्रमणं यस्य स तथा शिरसावत इत्येके, शिरसाअप्राप्त इत्यन्ये, तमंजलिं मस्तके कृत्वाएवमवादीत्-'किं मन्ने' इत्यादि, को मन्ये कः कल्याणफलवृत्तिविशेषो भविष्यति, इह मन्ये वितर्थोि निपातः, 'सोच'त्ति श्रुत्वा श्रवणतः निशम्य अवधार्य हृष्टतुष्टो यावद्विसर्पघृदयः
तथा वाचनान्तरे पुनरिह राज्ञीवर्णके चेदमुपलभ्यते।।
मू. (१३) तते णं सेणिए राया धारिणीए देवीए अंतिए एयमलु सोच्चा निसम्म हट्ठ जाव हिययेधाराहयनीवसुरभिकुसुमचुचुमालइयणुऊससियरोमकूवे तंसुमिणंउग्गिण्हइ उग्गिाहइत्ता ईहं पविसति २ अप्पणो साभाविएणं मइपुब्बएणं बुद्धिविन्नाणेणं तस्स सुमिणस्स अत्थोग्गहं करेतिर धारणिं देवीं ताहिं जाव हिययपल्हायणिजाहि मिउमहुररिभियगंभीरसस्सिरयाहिं वग्गूहिं अनुवूहेमाणे २ एवंवयासी-उरालेणं तुमे देवाणुप्पिए! सुमिणे दिढे कल्लाणाणं तुमे देवाणुप्पिए सुमिणे दिढे सिवे धन्ने मंगल्ले सस्सिरीए णं तुमे देवाणुप्पिए सुमिणे दिडे आरोग्गतुहिदीहाउयकल्लाणमंगल्लकारए णं तुमे देवी सुमिणे दिढे अत्यलाभो ते देवाणुप्पिए ! पुत्तलाभो ते देवारज्जलाभो भोगसोक्खलाभो ते देवाणुप्पिए!
एवंखलुतुमंदेवाणुप्पिएनवण्हंमासाणंबहुपडिपुत्राणंअट्ठमाण यरादिदियाणंविइक्ताणं अहंकुलकेउंकुलदीवंकुलपव्वयंकुलवडिंसयंकुलतिलकंकुलकित्तिकरंकुलवित्तिकरंकुलनंदिकरं कुलजसकरंकुलाधारं कुलपायवं कुलविवद्धणकं सुकुमालपाणिपायंजावदारयंपयाहिसि, सेवि यणं दारए उम्मुक्कबालभावे विनायपरिणयमेत्ते जोव्वणगमणुपत्ते सूरे वीरे विक्कंते विच्छिन्नविपुलबलवाहणे रज्जवती राया भविस्सइ, तंउरालेणंतुमेदेवीएसुमिणे दिढेजाव आरोग्गतुट्टिदीहाउकल्लाणकारए णं तुमे देवी! सुमिणे दिउत्तिकट्ठभुञ्जो २ अनुवूहेइ।।
वृ. धाराहयनीयसुरभिकुसुमचंचुमालइयतणुऊसवियरोमकूवे तितत्रनीयः-कदम्बाधाराहतनीयसुरभिकुसुममिव चंचुमालइय'त्ति पुलकिता तनुर्यस्य स तथा, किमुक्तं भवति?''उसविय'त्ति उत्सृता रोमकूषा-रोमरन्ध्राणि यस्य स तथा, तं स्वप्नमवगृह्णाति अर्थावग्रहतः ईहामनुप्रविशति-सदर्थप्रर्यालोचनलक्षणांततः 'अप्पणो'त्तिआत्मसंबन्धिनास्वाभाविकेन सहजेन मतिपूर्वेण-आभिनिबोधिकप्रभवेनबुद्धिज्ञानेन-मतिविशेषभूतीत्पत्तिक्यादिबुद्धिरूपपरिच्छेदेन अर्थावग्रह-स्वप्नफलनिश्चयं करोति, ततोऽवादीत् 'उराले णमित्यादि, अर्थलाभ इत्यादिषु भविष्यतीति शेषो दृश्यः,
एवं उपद्व्हयन्–अनुमोदयन् ‘एवं खलु'त्ति एवंरूपादुक्तफलसाधनसमर्थात् स्वप्नात् दारकं प्रजनिष्यसीति सम्बन्धः, 'बहुपडिपन्नाणं'त्ति अतिपूर्णेषुषष्ठयाः सप्तम्यर्थत्वात् अर्द्धमष्टमं येषु। तान्यष्टिमानि तेषु रात्रिन्दिवेषु-अहोरात्रेषु व्यतिक्रान्तेषु कुलकेत्वादीन्येकादश पदानि, तत्र केतुचिह्नध्वज इत्यर्थः केतुरिव केतुरद्भुतत्वात्कुलस्य केतुः कुलकेतुः, पाठान्तरेण 'कुलहेर्ड' कुलकारणंएवंदीपइव दीपःप्रकाशकत्वात्पर्वतोऽनभिभवनीयस्थिराश्रयसाधात् अवतंसः-- शेखरः उत्तमत्वात्तिलको-विशेषकः भूषकत्वात् कीर्तिकरः-ख्यातिकरः,
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org