________________
४१०
भगवतीअगसूत्रं (२) २५/-/६/९०१ 'अच्छवी'त्यादि, अच्छवी त्तिअव्यथक इत्येके, छवियोगाच्छवि-शरीरंतद्योगनिरोधेन यस्य नास्त्यसावच्छविक इत्यन्ये, क्षपा-सखेदोव्यापारस्तस्या अस्तित्वात्क्षपी तनिषेधादक्षपीत्यन्ते, धातिचतुष्टयक्षपणानन्तरं वा तस्लपणाभावादक्षपीत्युच्यते १ अशबलः' एकान्तविशुद्धचरणोऽतिवारपङ्काभावात् २ अकाशः' विगतघातिका ३ 'संशुद्धज्ञानदर्शनधरः केवलज्ञानदर्शनधारीति चतुर्थ अर्हन् जिनः केवलीत्येकार्थ शब्दत्रयं चतुर्थस्नातकभेदार्थाभिदायकम् ४।
'अपरिश्रावी' परिश्रवति-आश्रवति कर्म बघ्नातीत्येवंशीलः परिश्रावि तन्निषेधादपरिश्रावी-अबन्धको निरुद्धयोग इत्यर्थः, अयं च पञ्चमः स्नातकभेदः, उत्तराध्ययनेषु त्वर्हन् जिनः केवलीत्ययं पञ्चमो भेद उक्तः, अपरिश्रावीति तु नाधीतमेव, इह चावस्थाभेदेन भेदो न केनचिवृत्तिकृतेहान्यत्रच ग्रन्थे व्याख्यातस्तत्र चैवंसंभावयामः-शब्दनयापेक्षयैतेषां भेदोभावनीयः शक्रपुरन्दरादिवदिति, प्रज्ञापनेति गतम्।
अथ वेदद्वारे-'नो अवेयए होज्जत्ति पुलाकबकुशप्रतिसेवाकुशीलानामुपशमक्षपकश्रेण्योरभावात् 'नो इत्थिवेयए'त्ति यिाः पुलाकलब्धेरभावात् 'पुरिसनपुंसगवेयए'त्ति पुरुषः सन्योनपुंसकवेदकोवर्द्धितकत्वादिभावेन भवत्यसौ पुरुषनपुंसकवेदकः नस्वरूपेण नपुंसकवेदक इतियावत्।
. 'कसायकुसीले णमित्यादि, "उवसंतवेदए वा होज्जा खीणवेयए वा होज्जत्ति सूक्ष्मसम्परायगुणस्थानकं यावत् कषायकुशीलो भवति, सच प्रमत्ताप्रमत्तापूर्वकरणेषु सवेदः अनिवृत्तिबादरे तूपशान्तेषु क्षीणेषु वा वेदेष्ववेदः स्यात् सूक्ष्मसम्पराये चेति ।
"नियंठे ण'मित्यादि ‘उवसंतवेयए वा होजा खीणवेयए वा होज'त्ति श्रेणिद्वये निर्ग्रन्थत्वभावादिति।
"सिणाए ण'मित्यादौ 'नीउवसंतवेयए होज्जा खीणवेयए होजत्ति क्षपकश्रेण्यामेव स्नातकत्वभावादिति ॥रागद्वारे
मू. (९०२) पुलाए णं भंते! किं सरागे होजा वीयरागे होजा?, गोयमा! सरागे होज्जा नो वीयरागे होजा, एवं जाव कसायकुसीले।
नियंठे गंभंते ! किं सरागे होजा? पुच्छा, गोयमा! नो सरागे होजा वीयरागे होज्जा ।
जइ वीयरागे होजा किं उवसंतकसायवीयरागे होजा खीणकसायवीयरागे वा होजा?, गोयमा ! उवसंतकसायवीयरागेवा होजा खीणकसायवीयरागे वा होज्जा, सिणाए एवं चेव, नवरं नो उवसंतकसायवीयरागे होजा खीणकसायवीयरागे होज्जा ३।।
वृ. 'पुलाएणंभंते ! किं सरागे'त्ति सरागः-सकषायः॥ कल्पद्वारे-'पुलाएण'मित्यादि
मू. (९०३) पुलाए णं भंते ! किं ठियकप्पे होजा अट्ठियकप्पे होजा? गोयमा ! ठियकप्पे वा होज्जा अठियकप्पे वा होज्जा, एवं जाव सिणाए।
पुलाए णं भंते ! किं जिणकप्पे होजा थेरकप्पे होज्जा कप्पातीते होना ?, गोयमा! नो जिणकप्पे होज्जा थेरकप्पे होज्जा नो कप्पातीते होज्जा।
बउसे णं पुच्छा, गोयमा! जिनकप्पे दा होज्जा थेरकप्पे वा होज्जा नो कप्पातीते होजा, एवं पडिसेवणाकुसीलेवि।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org