________________
३१७
शतकं-२३, वर्ग:-५, उद्देशकः
'अवइत्ति अवककवकप्रभृत्यनन्तकायिकभेदविषयस्तृतीयः। 'पाढ'त्ति पाठामृगवालुङ्कीमधुररसादिवन्स्पतिभेदविषयश्चतुर्थः । 'मासवनीमुग्गवन्नी यत्ति माषीमुद्रपणीप्रभृतिवल्लीविशेषविषयः पञ्चमः तत्रामक एवेति
पञ्चैतेऽनन्तरोक्तादशोद्देशकप्रमाणावर्गादशवर्गायत एवमतः पञ्चाशदुद्देशका भवन्तीह शत इति ॥
-शतक-२३ वर्गाः-१...५ समाप्ताः ॥१॥
प्राक्तनशतवन्नेयं, त्रयोविंशं शतं यतः । प्रायः समंतयो रूपं, व्याख्याऽतोऽत्रापि निष्फला ॥
(शतकं-२४) वृ.व्याख्यातंत्रयोविंशं शतम्, अथावसरायातं चतुर्विंशंशतं व्याख्यायते, तस्य चादावेवेदं सर्वोद्देशकद्वारसङ्ग्रहगाथाद्वयम्मू. (८३५) उवववायपरीमाणं संघयणुच्चत्तमेव संठाणं ।
लेस्सा दिट्ठी नाणे अन्नाणे जोग उवओगे। मू. (८३६) सन्नाकसायइंदियसमुग्घाया वेदणा य वेदे य।
आउं अज्झवसाणा अनुबंधो कायसंवेहो।। वृ. 'उववाए'त्यादि, एतच्च व्यक्तं, नवरं 'उववाय'त्ति नारकादयः कुत उत्पद्यन्ते ? इत्येवमुपपातो वाच्यः 'परीमाणं'ति येनारकादिषूत्पत्स्यन्ते तेषां स्वकाये उत्पद्यमानानां परिमाणं वाच्यं संघवणं तितेषामेव नारकादिषुत्पित्सूनां संहननं वाच्यम् ‘उच्चत्तं तिनारकादियायिनामवगाहनाप्रमाणं वाच्यम्, एवं संस्थानाद्यप्यवसेयम्।
_ 'अनुबंधो'त्ति विवक्षितपर्यायेणाव्यवच्छिन्नेनावस्थानं 'कायसंवेहो'त्ति विवक्षितकायात् कायान्तरे तुल्यकाये वा गत्वा पुनरपि यथासम्भवं तत्रैवागमनम्। मू. (८३७) जीवपदेजीवपदे जीवाण दंडगंमि उद्देसो ।
चउवीसतिमंमि सए चउव्वीसं होति उद्देसा॥ वृ.अथाधिकृतशतस्योद्देशकपरिमाणपरिज्ञानार्थंगाथामाह-'जीवपए'इत्यादि, इयंच गाथा पूर्वोक्तद्वारगाथाद्वयात् क्वचित् पूर्वं श्यत इति । तत्र प्रथमोद्देशको व्याख्यायते, तत्र च कायसंवेधद्वारे
___-शतक-२४ उद्देशकः-१:मू. (८३८) रायगिहेजाव एवंवयासी-नेरइयाणभंते! कओहिंतोउववज्रति किनेरइएहितो उववझंति तिरिक्खजोणिएहिंतो उववजंति मणुस्सेहिंतो उववनंति देवेहितो उववजंति?, गोयमा नो नेरइएहितो उववजति तिरिक्खजोणिएहितोविउववजंतिमणुस्सेहितोवि उववजंति नो देवेहितो उपवञ्जति।
जइ तिरिक्खजोणिएहिंतो उववजंति किं एगिदियतिरिक्खजोणिएहिंतो उववजंति बेइंदियतिरिक्खजोणिय० तेइंदियतिरिक्खजोणिय० चउरिदियतिरिक्खजोणिय० पंचिंदियतिरिक्ख-जोणिएहितो उववजंति?, गोयमा ! नो एगिंदियतिरिक्खजोणिएहिंतो उववजंति नो
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org