________________
१८
भगवतीअङ्गसूत्र (२) ११/-/९/५०८ 'सवन्नाइंपित्तिपुद्गलद्रव्याणि 'अवन्नाइंपित्तिधर्मास्तिकायादीनि अन्नमन्त्रबद्धाइंति परस्परेण गाढाश्लेषाणि 'अन्नमनपुट्ठाईति परस्परेण गाढाश्लेषाणि, इह यावत्करणादिदमेवं दृश्यम्-'अन्नमनबद्धपुठ्ठाइं अन्नमन्नघडताए चिठंति' तत्र चान्योऽन्यबद्धस्पृष्टान्यनन्तरोक्तुणद्वययोगात्, किमुक्तंभवति? -अन्योऽन्यघटतया-परस्परसम्बद्धतया तिष्ठन्ति तावसावसहे'त्ति तापसावसथः-तापसमठ इति ।
अनन्तरं शिवराजर्षे सिद्धिरुक्ता, तां च संहननादिभिर्निरुपयनिदमाह
मू. (५०९) भंतेत्तिभगवं गोयमे समणं भगवं महावीरं बंदइ नमसइ वंदित्ता नमंसित्ता एवं वयासी-जीवाणं भंते! सिज्झमाणा कयरंमि संघयणे सिझंति?, गोयमा! वयरोसभणारायसंघयणे सिज्झंति एवं जहेव उववाइए तहेव संघयणं संठाणं उच्चत्तं आउयं च परिवसणा।
एवं सिद्धिगंडिया निरवसेसाभाणियब्वा जावअव्वाबाहं सोक्खं अणुहवंति सासयासिद्धा सेवं भंते ! २ ति॥
वृ. भंते ति' इत्यादि, अथ लाघवार्थःमतिदेशमाह-“एवं जहेवे'त्यादि, 'एवम्' अनन्तरदर्शितेनाभिलापेन यथौपपातिके सिद्धानधिकृत्य संहननाद्युक्तं तथैवेहापि वाच्यं, तत्र च संहननादिद्वाराणां सङ्ग्रहाया गाथापूर्वार्द्ध-'संघयणं संठाणं उच्चत्तं आउयंच परिवसण'त्ति तत्रसंहननमुक्तमेव, संस्थानादि त्वेवं तत्र संस्थानेषण्णां संस्थानानामन्यतरस्मिन् सिद्धयन्ति।
. उच्चत्वे तु जघन्यतः सप्तरत्निप्रमाणे उत्कृष्टतस्तु पञ्चधनुःशतके, आयुषि पुनर्जघन्यतः सातिरेकाष्टवर्षप्रमाणे उत्कृष्टतस्तु पूर्वकोटीमाने, परिवसना पुनरेवं-रलप्रभादिपृथिवीनां सौधर्मादीनांचेषवाग्भारान्तानां क्षेत्रविशेषाणामधो न परिवसन्ति सिद्धाः किन्तु सर्वार्थ सिद्धमहाविमानस्योपरितनास्तूपिकाग्रादूर्ध्वं द्वादश योजनानि व्यतिक्रम्येषयाम्भारा नाम पृथिवी पञ्चचत्वारिंशद्योजनलक्षप्रमाणाऽऽयामविष्कम्भाभ्यांवर्णतःश्वेताऽत्यन्तरभ्याऽस्तितस्याश्चोपरि योने लोकान्तो भवति, तस्य च योजनस्योपरितनगव्यूतोपरितनषड्भागे सिद्धाः परिवसन्तीति।
__ "एवं सिद्धिगंडिया निरवसेसा भाणियव्य'त्ति एवमिति-पूर्वोक्तसंहननादिद्वारनिरूपणक्रमेण 'सिद्धिगण्डिका' सिद्धिस्वरूपप्रतिपादनपरा वाक्यपद्धतिरौपपातिकप्रसिदाऽध्येया, इयं च परिवसनद्वारं यावदर्थःलेशतोदर्शिता, तत्परतस्त्वेवं--'कहिं पडिहया सिद्धा कहिं सिद्धा पइट्ठिया ?'इत्यादिका, अथ किमन्तेयम् ? इत्याह-'जावे'त्यादि । 'अव्वाबाहं सोक्ख'मित्यादि चेह गाथोत्तराद्धमधीतं, समग्रगाथा पुनरियं॥१॥ "निच्छिन्नसव्वदुक्खा जाइजरामरणबंधणविमुक्का।
अव्वाबाहं सोक्खं अणुहुंती सासयं सिद्धा॥" इति ।
शतकं-११ उद्देशकः-९ समाप्तः
-शतक-११ उद्देशकः-१०:वृनवमोद्देशकस्यान्ते लोकान्ते सिद्धपरिवसनोक्तेत्यतोलोकस्वरूपमेवदशमेप्राह, तस्य चेदमादिसूत्रम्
मू. (५१०) रायगिहे जाव एवं वयासी-कतिविहे णं भंते ! लोए पन्नत्ते?, गोयमा ! चारबिहे लोए पन्नत्ते, तंजहा-दब्बलोए खेत्तलोए काललोए भावलोए।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org