________________
३५४
मनुष्यास्त्रिशरीरा एवेत्यर्थः ।
भगवती अङ्गसूत्रं ८/-/१/३८३
'जे अपजत्ता सुहुमपुढवी 'त्यादिरिन्द्रियविशेषणश्चतुर्थो दण्डकः ४ । 'जे अपजत्ता सुहुमपुढवी 'त्यादिरौदारिकादिशरीरस्पर्शादीन्द्रियविशेषणः पञ्चमः ५ । 'जे अपजत्ता सुहुमपुढवी' त्यादि वर्णगन्धरसस्पर्शसंस्थानविशेषणः षष्ठः ६ । एवमौदारिकादिशरीरवर्णादिभावविशेषणः सप्तमः ७ । इन्द्रियवर्णादिविशेषणोऽष्टमः ८ ॥ शरीरेन्द्रियवर्णादिविशेषणो नवम ९ इति ।
अत एवाह एते नव दण्डकाः ॥
मू. (३८४) मीसापरिणया णं भंते! पोग्गला कतिविहा पन्नत्ता !, गोयमा ! पंचविहा पन्नत्ता, तंजहा- एगिंदियमीसापरिणया जाव पंचिंदियमीसापरिणया एगिंदियमीसापरिणया जं भंते! पोग्गला कतिवहा पन्नत्ता ?, गोयमा ! । एवं जहा पओगपरिणएहिं नव दंडगा भनिया एवं मीसा परिणएहिविनय दंडगा भानियव्वा, तहेव सव्वं निरवसेसं, नवरं अभिलावो मीसापरिणया भानियव्वं, सेसं तं चेव, जाव जे पज्जत्ता सव्वट्टसिद्ध अनुत्तर जाव आययसंठापणपरिणयावि ॥
बृ. मिश्रपरिणतेष्वप्येत एव नव दण्डका इति ।
मू. (३८५) वीससापरिणया णं भंते! पोग्गला कतिविहा पन्नत्ता ?, गोयमा ! पंचविहा पत्रत्ता, तंजहा - वनपरिणया गंधपरिणया रसपरिणया फासपरिणया संठाणपरिणया जेवन्त्रपरिणया ते पंचविहा पन्नत्ता, तंजहा- कालवन्नपरिणया जाव सुकिल्लवन्नपरिणया ।
जे गंधपरिणया ते दुविहा पन्नत्ता, तंजहा - सुब्भिगंधपरिणयावि दुब्भिगंधपरिणयावि, एवं जहा पत्रवणापदे तहेव निरवसेसं जाव से संठाणओ आयगतसंठाणपरिणया ते वन्नओ कालवन्त्रपरिणयावि जाव लुक्खफासपरिणयावि ।
वृ. अथ विश्रसापरिणतपुलांश्चिन्तयति- 'वीससापरिणया ण' मित्यादि, 'एवं जहा पन्त्रवणापए 'त्ति तत्रैवमिदं सूत्रं- 'जे रसपरिणया ते पंचविहा पत्रत्ता, तंजहा - तित्तरसपरिणया एवं कडुय० कसाय० अंबिल० महुररसपरिणया, जे फासपरिणया ते अट्ठविहा प० तं०-कक्खड - फासपरिणया एवं मउय० गरुय० लहुय० सीय० उसिण० निद्ध० लुक्खफासपरिणया य' इत्यादि अथैकं पुद्गलद्रव्यमाश्रित्य परिणामं चिन्तयन्नाह
मू. (३८६) एगे भंते! दव्बे किं पयोगपरिणए मीसापरिणेए वीससापरिणए ?, गोयमा ! पयोगपरिणए वा मीसापरिणए वा वीससापरिणए वा ।
जइ पयोगपरिणए किं मणप्पयोगपरिणए वइप्पयोगपरिणए कायप्पयोगपरिणए ?, गोयमा ! मणपयोगपरिणए वा वइप्पयोगपरिणए वा कायप्पओगपरिणए वा ।
जइ मणप्पओगपरिणए किं सचमणप्पओगपरिणए मोसमणपपयोग० सच्चामोसमणप्पयो० असच्चामोसमणप्पयो० ?, गोयमा ! सच्चमणप्पयोगपरिणए० मोसमणप्पयोग० सच्चामोसमणप्प० असच्चामोसमणप्प०, जइ सञ्चमणप्पओगप० किं आरंभसचमणप्पयो० अनारंभसचमणप्पयोगपरि० सारंभसच्चमणप्पयोग० असारंभसचमण० समारंभसचमणप्पयोगपरि० असमारंभसचमणप्पयो- गपरिणए ?, गोयमा ! आरंभसच्चमणप्पओगपरिणए वा जाव असमारंभसचमणप्प
For Private & Personal Use Only
Jain Education International
www.jainelibrary.org