________________
शतकं-७, वर्ग:-, उद्देशकः-६
३२५
मू. (३५७) अस्थि णं भंते ! जीवाणं कक्कसवेयनिजा कम्मा कजति ?, हंता अस्थि, कहन्न भंते! जीवा णं कक्कसवेयनिज्जा कम्मा कजंति?, गोयमा! पाणाइवाएणंजाव मिच्छादंसणसल्लेणं, एवं खलु गोयमा! जीवाणं कक्कसवेयनिज्जा कम्मा कजंति?, ____ अस्थिणं भंते ! नेरइयाणं कक्कसवेयनिजा कम्मा कजंति, एवं चेव एवंजाव वेमानियाणं अस्थिणंभंते! जीवाणं अकक्कसवेयनिज्जा कम्मा कजंति?, हन्ता अत्थि, कहन्नं भंते! सकक्कसवेयनिजा कम्मा कजंति ?, गोयमा ! पाणाइवायवेरमणेणं जाव परिग्गहवेरमणेणं कोहविवेगेणंजाव मिच्छादसणसल्लविवेगेणं, एवं खलु गोयमा! जीवाणं अकक्कसवेयनिजा कम्मा कजंति
अस्थिणं भंते ! नेरइय अकक्कसवेयनिजा कम्मा कजंति?, गोयमा ! नो तिणढे समढे, एवं जाव वेमानिया, नवरं मणुस्साणं जहा जीवाणं।
वृ. 'कक्कसवेयनिजाकम्म'त्ति कर्कशैः-रौद्रदुःखैर्वेद्यते यानि तानि कर्कशवेदनीयानि स्कन्दकाचार्यसाधूनामिवेति ‘अकक्कसवेयनिज्जे ति अकर्कशेन-सुखेन वेद्यन्तेयानि तान्यकर्कशवेदनीयानि भरतादीनामिव, 'पाणाइवायवेरमणेणं ति संयमेनेत्यर्थः, नारकादीनांतु संयमाभावात्तदभावोऽवसेयः।
मू. (३५८) अस्थि णं भंते! जीवाणं सायावेयनिज़ा कम्मा कजंति?, हंता अस्थि, कहन्नं भंते! जीवाणं सातावेयनिजाकम्मा कजंति?, गोयमा! पाणाणुकंपाए भूयाणुकंपाएजीवाणुकंपाए सत्ताणुकंपाए बहूणं पाणाणंजाब सत्ताणंअदुक्खणयाएअसोयणयाए अजूरणयाए अतिप्पणयाए अपिट्टणयाए अपरियावणयाए एवं खलु गोयमा! जीवाणं सायावेयनिजा कम्मा कजंति, एवं नेरइयाणवि, एवं जाव वेमानियाणं।
अस्थि णं भंते ! जीवाणं अस्सायवेयनिजा कम्मा कजंति?, हंता अस्थि।
कहन्नं भंते ! जीवाणं अस्सायावेयनिज्जा कम्मा कजंति ?, गोयमा ! परदुक्खणयाए परसोयणयाए परजूरणयाए परतिप्पणयाए परपिट्टणयाए परपरियावणयाएबहूणं पाणाणंजाव सत्ताणंदुक्खणयाए सोयणयाए व परियावणयाए एवं खलु गोयमा! जीवाणं अस्सायावेयनिजा कम्मा कजंति, एवं नेरइयाणवि, एवं जाव वैमानियाणं॥
वृ. 'अदुक्खणयाए'त्तिदुःखस्य करणंदुःखनं तदविद्यमानं यस्यासावदुःखनस्तद्भावस्तत्ता तया अदुःखनतया अदुःखकरणेनेत्यर्थः, एतदेव प्रपच्यते-'असोयणयाए'त्ति दैन्यानुत्पादनेन 'अजूरणयाए'त्ति शरीरापचयकारिशोकानुत्पादनेन अतिप्पणयाए'त्तिअश्रुलालादिक्षरणकारणशोकानुत्पादनेन अपिट्टणयाए'त्ति यष्टयादिताडनपरिहारेण 'अपरियावणयाए'त्ति शरीरपरितापानुत्पादनेन । दुःखप्रस्तावादिदमाह
मू. (३५९) जंबुद्दीवेणं भंते! दीवे भारहे वासे इमीसे ओसप्पिणीए दूसमदूसमाए समाए उत्तमकट्टपत्ताए भरहस्स वासस् केरिसए आगारभावपडोयारे भविस्सति?, गोयमा! कालो भविस्सइ हाहाभूए भंभाभूए कोलाहलभूए समयानुभावेणय णं खरफरुसघूलिमइला दुविसहा वाउला भयंकरा वाया संवट्टगा य वाइंति, इह अभिक्खं घूमाईति य दिसा समंता रउस्सला रेणुकलुसतमपडलनिरालोगा समयलुक्खयाए य णं अहियं चंदा सीयं मोच्छंति अहियं सूरिया तवइस्संति अदुत्तरं च णं अभिक्खणं बहवे अरसमेहा विरसमेहा खारमेहा खट्टमेहा अग्गिमेहा
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org