________________
४७०
भगवतीअङ्गसूत्रं (२) ३०/-19/९९९ एवंएएणंअभिलावेणंकण्हपक्खियातिसुविसमोसरणेसुभयणाए, सुक्कपक्खिया चउसुवि समोसरणेसु भवसिद्धीया नो अभवसिद्धीया सम्मदिट्ठी जहा अलेस्सा, मिच्छादिट्ठी जहा कण्हपक्खिया, सम्मामिच्छादिट्ठी दोसुवि समोसरणेसु जहा अलेस्सा।
नाणी जाव केवलनाणी भवसिद्धिया नोअभवसिद्धीया, अन्नाणीजावविभंगनाणी जहा कण्हपक्खिया।
सन्नासु चउसुविजहासलेस्सा, नोसन्नोवउत्ताजहासम्मदिट्ठी, सवेदगा जावनपुंसगवेदगा जहा सलेस्सा अवेदगा जहा सम्मदिट्ठी, सकसायी जाव लोभकसायी जहा सलेस्सा, अकसायी जहा सम्मदिट्ठी, सयोगी जाव कायजोगी जहा सलेस्सा, अयोगी जहा सम्मदिट्ठी, सागारोवउत्ता अनागारोवउत्ता जहा सलेस्सा।
एवंनेरइयाविभाणियव्वा नवरं नायव्बंजंअस्थि, एवं असुरकुमाराविजावथणियकुमारा . पुढविक्काइया सब्वट्ठाणेसुविमझिल्लेसुदोसुविसमवसरणेसुभवसिद्धीयाविभवसिद्धीयावि एवं जाव वणस्सइकाइया, बेइंदियतेइंदियचउरिदिया एवं चेव नवरं संमत्ते ओहिनाणे आभिनिवोहियनाणेसुयनाणेएएसुचेवदोसुमज्झिमेसु समोसरणेसुभवसिद्धियानोअभवसिद्धिया . सेसं तं चेव, पंचिंदियतिरिक्खजोणिया जहा नेरइया नवरं नायव्वं जं अस्थि, मणुस्सा जहा ओहिया जीवा, वाणमंतरजोइसियवेमाणिया जहा असुरकुमारा । सेवं भंते !२॥
वृ. 'किरियावाई ण मित्यादौ यत्नैरयिकायुर्देवायुश्च न प्रकुर्वन्ति क्रियावादिनारकास्तन्नारकभवानुभावादेव, यच्च तिर्यगायुर्न प्रकुर्वन्ति क्रियावादानुभावादित्यवसेयं, अक्रियावादादिसमवसरणत्रयेतुनारकाणांसर्वपदेषुतिर्यग्मनुष्यायुषी एवभवतः,सम्यग्मिथ्यात्वे पुनर्विशेषोऽस्तीति तद्दर्शनायाह-'नवरं सम्मे' त्यादि, सम्यग्मिथ्याष्टिनारकाणां वे एवान्तिमे समवसरणेस्तः,तेषांचायुर्बन्दोनास्त्येव गुणस्थानकस्वभावादतस्तेतयोर्न किञ्चिदप्यायुः प्रकुर्वन्तीति
'पुढविक्काइये' त्यादौ 'दुविहं आउय'ति मनुष्यायुस्तिर्यगायुश्चेति तेउलेस्साए न किंपि पकरेति'त्ति अपर्याप्तकावस्थायामेवपृथिवीकाविकानांतद्भावात्तद्विगमएवचायुषोबन्धादिति, 'सम्मत्तनाणेसुन एक्कंपिआउयं पकरेंति'त्ति, द्वीन्द्रियादीनां सम्यक्त्वज्ञानकालात्यय एवायुर्वन्धो भवत्यल्पत्वात्तत्कालस्येति नैकमप्यायुर्वघ्नन्ति तयोस्ते इति।
पञ्चेन्द्रियस्तिर्यग्योनिकदण्डके-'कण्हलेसाण मित्यादि, यदा पञ्चेन्द्रियतिर्यञ्चः सम्यग्दृष्टयः कृष्णलेश्यादिपरिणता भवन्ति तदाऽऽयुरेकमपि न बघ्नन्ति, सम्यग्दृशां वैमानिकायुर्बन्धकत्वेन तेजोलेश्यादित्रयबन्धनादिति।
'तेउलेसाजहा सलेस'त्ति, अनेन च क्रियावादिनो वैमानिकायुरेव इतरेतुत्रयश्चतुर्विधमप्यायुःप्रकुर्वन्तीति प्राप्त, सलेश्यानामेवंविधस्वरूपतयोक्तत्वात्, इह तुयदनभिमतं तनिषेधनायाह-'नवरं अकिरियावाई'त्यादि, शेषं तु प्रतीतार्थत्वान्न व्याख्यातमिति ।
शतकं-३० उद्देशकः-१ समाप्तः
-शतकं-३० उद्देशकः-२:मू. (१०००) अनंतरोववनगाणं भंते ! नेरइया किं किरियावादी ? पुच्छा, गोयमा ! किरियावादीविजाव वेणइयवादीवि।
For Private & Personal Use Only
Jain Education International
www.jainelibrary.org