Agam Sutra Satik 04 Samavay AngSutra 04

SR No.: 003338
Original Sutra Author: N/A
Author: Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Agam Shrut Prakashan
Publication Year: 2000
Total Pages: 204
Language: Prakrit, Sanskrit
Classification: Book_Devnagari, Agam, Canon, Agam 04, & agam_samvayang
File Size: 5 MB

Page 139

१३६
समवायाङ्गसूत्रम्-२२१ 'जिनेनेति भगवता महावीरेण वित्थरेण भासियाणं विस्तरेण भणितानामित्यर्थ,: पुनः किंभूतानां?
'दव्ये' त्यादि, द्रव्यगुणक्षेत्रकालपर्यवनदेशपरिणामावस्थायथास्तिभावाऽनुगमनिक्षेपनयप्रमाणसुनिपुणोपक्रमैर्विविधप्रकारैः प्रकटः प्रदर्शितो यैव्याकरणैस्तानि तथा तेषां, तत्र द्रव्याणि-धर्मास्तिकायादीनि गुणाःज्ञानावर्णादयःक्षेत्रं-आकाशं कालः- समयादि पर्यवाः-स्वपरभेदभिन्ना धाः अथवा कालकृता अवस्थानवपुराणादयः पर्यवाः प्रदेशा-निरंशावयवाः परिणामाःअवस्थातोऽवस्थातरगमनानियथा-येनप्रकारेणास्तिभावः अस्तित्वं-सत्ता यथाऽस्तिभावं अनुगमःसंहितादिव्याख्यानप्रकाररूपः उद्देशनिर्देशनिर्गमादिद्वारकलापात्मको वा निक्षेपो-नामस्थापनाद्रव्यभावैर्वस्तुनो न्यासः 'नयप्रमाणं' नया-नैगमादयः सप्त द्रव्यास्तिकपर्यायास्तिकभेदात ज्ञाननयक्रियानयभेदानिश्चयव्यवहारभेदाद्वा द्वौते एव तावेव वाप्रमाणं-वस्तुतत्परिच्छेदनं नयप्रमाणं तथा सुनिपुणः-सुसूक्ष्मः सुनिपुणो वा सुष्टु निश्चितगुण उपक्रमः-अनुपूर्वादिः, विविधप्रकारता चैषां भेदभणनत एवोपदर्शितेति, पुनः किंभूतानां व्याकरणानां?
लोकालोकौ प्रकाशितौ येषु तानि तथा तेषां तथा 'संसारसमुद्दरुंदउत्तरणसमत्थाणं'ति संसारसमुद्रस्यरुंदस्य-विस्तीर्णस्य उत्तरणे-तारणेसमर्थानामित्यर्थः अत एव सुरपतिसंपूजितानांप्रच्छकनिर्णायकपूजनात् सूक्तत्वेन श्लाधितत्वाद्वातथा 'भवियजणपयहिययाभिणंदियाणं'ति भव्यजनानां भव्यप्राणिनां प्रजा-लोको भव्यजप्रजा भव्यजनपदो वा तस्यास्तस्य वा हृदयैःचित्तैरभिनन्दितानां-अनुमोदितानामिति विग्रहः, तथा तमोरजसी-अज्ञानपातके विध्वंसयतिनाशयति यत्तत्तमोरजोविध्वंसंतच्च तद् ज्ञानंच तमोरजोविध्वंसज्ञानं तेन सुष्ठु दृष्टानि-निर्णीतानि यानि तानि तथा अत एव तानि चतानि दीपभूतानिचेति, अथ एव तानिईहामतिबुद्धिवर्द्धनानि चेति, तेषां तमोरजोविध्वंसज्ञानुदृष्टदीपभूतेहामतिबुद्धिवर्द्धनानां, तत्रईहा-वितर्को मति-अवायो निश्चय इत्यर्थ : वुद्धिः-औत्पत्तिक्यादिचतुर्विधेति, अथवा तमोरजोविध्वंसनानामिति पृथगेव पदं पाठान्तरेणसुदृष्टदीपभूतानामितिच, तथा छत्तीससहस्समणूणयाण तिअन्यूनकानिषट्त्रिंशत् सहस्राणि येषां तानि तथा, इह मकारोऽन्यथा पदनिपातश्च प्राकृतत्वादनवद्य इति।
'वागरणाणं'ति व्याक्रियन्ते-प्रश्नानन्तरमुत्तरतयाऽभिधीयन्ते निर्णायकेन यानि तानि व्याकरणानि तेषां दर्शनात्-प्रकाशनादुपनिबन्धनादित्यर्थः, अथवा तेषादर्शना-उपदर्शकाइत्यर्थः, क इत्याह-सुतत्थबहुविहप्पयारे'त्ति श्रुतविषया-अर्थाः श्रुतार्था अभिलाप्यार्थविशेषा इत्यर्थः श्रुता वा आकर्णिता जिनसकाशे गणधरे ये अर्थास्ते श्रुतार्थाः, अथवा श्रुतमिति सूत्रं अर्थानिर्युक्यादय इति श्रुतार्थास्तेच तेबहुविधप्रकाराश्चेतिविग्रहः श्रुतार्थानां वा बहवो विधाः-प्रकारा इति विग्रहः, किमर्थं ते व्याख्यायन्त इत्याह-शिष्यहितार्थाय शिष्याणां हितंअनर्थप्रतिघातार्थप्राप्तिरूपंतदेवार्थः प्रार्थ्यमानत्वात्तस्य तस्मैइति, किंभूतास्ते अत आह-गुणहस्ता-गुण एवार्थप्राप्तयादिलक्षणो हस्त इव हस्तः प्रधानावयवो येषां ते तथा।
___ “वियाहस्से'त्यादि तु निगमनान्तं सूत्रसिद्धं, नवरं शतमिहाध्ययनस्य संज्ञा, चतुरशीति पदसहस्राणि पदाग्रेणेति समवायापेक्षया द्विगुणताया इहानाश्रयणादन्यथा तद्विगुणत्वे द्वे लक्षे अष्टाशीति सहम्नाणि च भवन्तीति।
मू. (२२२) से किंतं नायाधम्मकहाओ?, नायाधम्मकहासुणं नायाणं नगराई उजाणाइ चेइआई वनखंडा रायाणो ५ अम्मापियरो समोसरणाई धम्मायरिया धम्मकहाओ इहलोइय