________________
समवायः - प्रकीर्णकाः
१२५ प० मूले दस दस जोयणसयाई विक्खंमेणं प०, सब्वस्थ समा पल्लगसंठाणसंठियाप०, सब्वेवि णहरिहरिस्सहकूडा वक्खारकूडवजा दस दसजोयणसयाइंउड्डंउच्चत्तेणं प०, मूले दसजोयणसयाई विक्खंभेणं, एवं बलकूडावि नंदनकूडवजा ।
अरहाविअरिहनेमी दस वाससयाइंसवाउयंपालइत्ता सिद्धे बुद्धे जावसव्वदुक्खप्पहीणे,
पासस्सणं अरहओ दस सयाइंजिणाणं होत्था, पासस्सणं अरहओ दस अन्तेवासीसयाई कालगयाइं जाव सब्बदुक्खप्पहीणाई।
पउमद्दहपुंडरीयद्दहा य दस दस जोयणसयाइं आयामेणं प० ।
वृ. 'सव्वेविणं जमगे'त्यादि, उत्तरकुरुषु नीलवद्वर्षधरस्य-उत्तरतः शीताया महानद्या उभयोः कूलयोद्वौं यमकाभिधानौ पर्वतौ स्तः, ते च पञ्चस्वप्युत्तरकुरुषु द्वयोर्द्वयोर्भावाद्दश, एवं 'चित्तविचित्तकूडावित्तिपञ्चसु देवकुरुषु यमकवत्तत्सद्भावात्पञ्चचित्रकूटाः पञ्च विचित्रकूटा इति, सब्वेविण' मित्यादि, सर्वेऽपिवृत्ता वैतात्या विंशतिशब्दापात्यादयः, 'सब्वेविणंहरी'त्यादि, हरिकूटं विद्युत्प्रभाभिधाने गजदन्ताकारवक्षस्कारपर्वते हरिसहकूटं तु माल्यवद्वक्षस्कारे, तानि च पञ्चस्वपि मन्दरेषु भावात् पञ्च पञ्च भवन्ति सहोच्छ्रितानि च, 'चक्खारकूडवञ्ज'त्ति शेषवक्षस्कारकूटेष्वेवमुच्चत्वं नास्त्येतेष्वेवास्तीत्यर्थः, एवं 'बलकूडावित्तिपञ्चसुमन्दरेषु पञ्च नन्दनवनानि तेषु प्रत्येकमैशान्या दिशि बलकूटाभिधानं कूटमस्ति, ततः पञ्च, तानि सहोच्छ्रितानि च, 'नन्दनकूडवज्जत्तिशेषाणि नन्दनवनेषुप्रत्येक पूर्वादिदिगविदिग्व्यवस्थितानि चत्वारिंशत्संख्यानि नन्दनकूटानि वर्जयित्वा, तानि साहनिकाणि न भवन्तीत्यर्थः । 'अरहते'त्यादि, कुमारत्वे त्रीणि वर्षशतान्यनगारत्वे सप्तेत्येवं दश शतानि, 'पउमदहपुंडरीयद्दह'त्ति पद्महदः श्रीदेवीनिवासो हिमवद्वर्षधरपर्वतोपरिवर्ती पुण्डरीकहदो लक्ष्मीदेवीनिवासः शिखरिवर्षधरोपरिवर्तीति।
मू. (१९३) अनुत्तरोववाइयां देवाणं विमाणा एक्कारस जोयणसयाई उद्धं उच्चत्तेणं प० । पासस्स णं अरहओ इक्कारस सयाई वेउब्बियाणं होत्था। मू. (१९४) महापउममहापुंडरीयदहाणं दोदो जोयणसहस्साइं आयामेणं प० ।
वृ. तथा महापद्ममहापुण्डरीकह्रदौ महाहिमवद्रुक्मिवर्षधरयोरुपरिवर्तिनौ ह्रीबुद्धिदेव्योर्निवासभूताविति।
मू. (१९५) इमीसे णं रयणप्पभाए पुढवीए वइरकंडस्स उवरिल्लाओ चरमंताओ लोहियक्खकंडस्स हेछिल्लै चरमंते एसणं तिन्नि जोणसहस्साइं अबाहाए अंतरे प० ।
वृ. इमीसेणं रयणे त्यादि, अयमिह भावार्थः-रत्नप्रभापृथिव्याः प्रथमस्य षोडशविभागस्य खरकाण्डाभिधानकाण्डस्य प्रथम रत्नकाण्डं वज्रकाण्डं नाम काण्डं द्वितीयं वैडूर्यकाण्डं तृतीयं लोहिताक्षकाण्डं चतुर्थं तानि च प्रत्येकं साहसिकाणीति त्रयाणां यथोक्तमन्तरं भवतीति ।
मू. (१९६) तिगिच्छिकेसरिदहाणं चत्तारि चत्तारि जोयणसहस्साई आयामेणं प० । वृ. तिगिच्छिकेसरिह्रदौनिषधनीलवद्वर्षधरोपरिस्थितौ धृतिकीर्तिदेवीनिवसाविति ।
मू. (१९७) धरणितले मंदरस्स णं पब्वयस्स बहुमज्झदेसभाए रुयगनाभीओ चउदिसि पञ्च २ जोयणसहस्साई अबाहाए अंतरे मंदरपव्वए प० ।
वृ. 'धरणितले' इत्यादि, धरणितले-धरण्यां समे भूभाग इत्यर्थ, 'रुयगनाभीओ'त्ति ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org