________________
४०५
-
मूलं-२८६ असंखेज्जाइं खंडाइं कज्जइ, तेनं वालग्गा दिट्ठीओगाहणाओ असंखेज्जइभोगमेत्ता सुहमस्स फणग० सरीरोगाहणाओ असंखेज्जगुणा, ते णं वालग्गा नो अग्गी० जावनो पलिबिद्धसिज्जा नो पूइत्ताए हव्वमा०, तओ णं वाससए २ एगमेगं वालग्गं अवहाय जावइएणं कालेणं से प० खी० नी० निल्लेवे निट्ठिए भवइ, से तं सुहमे अद्धा० । मू. ( २८७) एएसिं पल्लाणं कोडाकोडी भवेज्ज दसगुणिया।
तं सुहुमस्स अद्धासा० एगस्स भवे परिमाणं ।। मू.(२८८) एएहिंसुहुमेहिं अद्धाप० सागरोवमेहि किं पओअणं?, एएहिं सुहुमेहिं अद्धाप० साग० नेरइअतिरिक्खजोणिअमनुस्सदेवाणं आउअंमविज्जइ।
वृ.इदमप्युद्धारपल्योपमवत्सर्वं भावनीयं, नवरमुद्धारकालस्येह वर्षशतमानत्वाव्यावहारिकपल्योपमे सङ्ख्येया वर्षोकोट्योऽवसेयाः, सूक्ष्मपल्योपमे त्वसङ्ख्येया इति ।
मू.(२८९) नेनइयाणं भंते ! केवइयं कालं ठिई पं?, गो० ! जहन्नेणं दस वाससहस्साइं उक्कोसेणं तेत्तीसं सागरोवमाइं, रयणप्पहापुढविणेरइयाणं भंते! केवइयं कालं ठिई पं०?, गो० ! जहन्नेणं दस वा० उक्वोसेणं एगं सागरोवमं, अपज्जत्तगरयणप्पहापुढविनेरइयाणं भंते! केवइयं० पं०?, गो० ! जहन्नेणवि अंतोमुहत्तं उक्कोसेणवि अंतोमुहत्तं, पज्जत्तगरयणप्प० नेरइयाणं भंते! केवइ० पं०?, गो० ! जहन्त्रेण दसवा० अंतोमुत्तूणाई उक्कोसेणं एगसागरोवमं अतोमुहुतोणं, सक्करप्पहारपुढविनेरइआणं भंते! केवइ० पं०?, गो०! जहन्नेणं एगं सांगरोवम उक्कोसेणं तिन्नि सागरोवमाइं, एवं सेसपुढवीसु पुच्छा भाणियव्वा,
वालुअप्पहापुढविनेरइआणं जह० तिन्नि सागरोवमाइं उक्को० सत्त सागरोवमाइं, पंकप्पहापु० जह सत्त० उक्को० दस सा०, धूमप्पहापु० जह० दस सा० उक्को० सत्तरस सागरोवमाई, तमप्पहापु० जह० सत्तरस० उक्कोसेणं बावीस०, तमतमापुढविनेरइयाणं भंते ! के०?, गो० ! जह० बावीसं सा० उक्कोसेणं तेत्तीसं सागरोवमाइ। - वृ.यदि नारकादीनामायूष्येतैर्मीयन्ते तर्हि नारकाणां भदन्त ! कियन्तं कालं स्थिति: प्रज्ञप्ता? स्थीयते नारकादिभवेष्यनयेति स्थिति:-आयुःकर्मानुभवपरिणतिः, इह यद्यपि कर्मपुद्गलानां बन्धकालादारभ्य निर्जरणकालं यावत्सामान्येनावस्तितिः कर्मशास्त्रेषुस्थितिः प्रतीता तथाऽप्यायुःकर्मपुद्गलानुभवनमेव जीवितं रूढं, शास्त्रकारस्यापि च दशवर्षसहस्रादिकां स्थिति प्रतिपादयतस्तदेवाभिधातुभिप्रेतम्, अन्यथा बद्धनायुषा प्राग्भवे यावन्तं कालमवतिष्ठते जन्तुस्तेन समधिकैव दशवर्षसहस्रादिकां स्थितिरुक्ता स्यात्, न चैवं, तस्मान्नारकादिभवप्राप्तानां प्रथमसमयादारभ्यायुषोऽनुभवकाल एवावस्थितः, सा च नारकाणामौधिकपदे जघन्यतो दशवर्षसहस्राणि, उत्कृष्टतस्तु त्रयस्त्रिशंत्सागरोपमानि, रत्नप्रभायां जघन्या तथैव उत्कृष्टा तु सागरोपमम, अपर्याप्तपदे जघन्यत उत्कृष्टतश्चान्तर्मुहूर्तमेव, ततः परमवश्यमेषां पर्याप्तत्व-सम्भवाद्, पर्याप्तपदे चापर्याप्तकालेन हीना औधिक्येव स्थितिद्रष्टव्या, एवमन्यास्वपि पृथिवीषु वाच्यं, नवरमुत्कृष्टा स्थितिः सर्वासु इत्थमवसेया -
सागरमेगं तिय सत्त दस य सत्तरस तह य बावीसा। तेत्तीसं जाव ठिई सत्तसुवि कमेण पुढवीसु॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org