Page Text
________________
१५९
अध्ययनं-५, उद्देशकः- १. [नि.२४५] ततो ग्रहीष्ये, मा मे अत्यम्लं पूति नालं तृडपनोदाय । ततः किमनेनानुपयोगिनेति सूत्रार्थः ।। मू.(१५४) तं च अच्चबिलं पूर्य, नालं तह विनित्ताए।
दितिअंपडिआइक्खे, न मे कप्पड़ तारिसं॥ वृ.'तं चं'त्ति सूत्रं, 'तच्च' अत्यम्लादि भवेद् 'अकामेन' उपरोधशीलतया 'वीमनस्केन' अन्यचित्तेन 'प्रतीप्सितं' गहतीम तदात्मना कायापकारकमित्यनाभोगधर्म-श्रद्धया न पिबेत् नाप्यन्पेभ्यो दापयेत्, रत्नाधिकेनापि स्वयं दानस्य प्रतिषेधज्ञापनार्थं दापनग्रहणम्, इह च सव्वत्थ संजमं संजमाओ अप्पानमेवे'त्यादि भावनयेति सूत्रार्थः ।। मू.(१५५) तं च होज्ज अकामेण, विमणेणं पडिच्छिों ।
तं अप्पणा न पिबे, नोवि अन्नस्स दावए। वृ.अस्यैव विधिमाह-'एगंतं'ति सूत्रं, एकान्तम् 'अवक्रम्य' गत्वा 'अचित्तं' दग्धदेशादि प्रत्युपेक्ष्य चक्षुषा प्रमृज्य रजोहरणेन स्थण्डिलमिति गम्यते यतम्' अत्वरितंप्रतिष्ठापयेद्विधिना त्रिर्वाक्यपूर्वं व्युत्सृजेत् । प्रतिष्ठाप्य वसतिमागतः प्रतिक्रामेदीर्यापथिकाम् । एतच्च बहिरागतनियमकरणसिद्धं प्रतिक्रमणबहिरपि प्रतिष्ठाप्य प्रतिक्रमणनियमज्ञापनार्थम् सूत्रार्थः ।। मू.(१५६) एगंतमवक्कमित्ता, अचित्तं पडिलेहिया।
जयं परिहविज्जा, परिटुप्प पडिक्कमे ॥ मू. (१५७) सिआ अ गोयरग्गगओ, इच्छिज्जा परिभुतुअं(भुंजिउं)।
कुट्ठगं भित्तिमूलं वा, पडिलेहिताण फासुअं॥ __ वृ.एवमन्नापानग्रहणविधिमभिधाय भोजनविधिमाह-'सिआ अ'त्ति सूत्रं, 'स्यात्' कदाचिद् 'गोचराग्रगतो' ग्रामान्तरं भिक्षां प्रविष्ट इच्छेत्परिभक्तु पानादि पिपासाद्यभिभूतः सन्, तत्र साधुवसत्यभावे कोष्टकं' शून्यचट्टमठादि 'भित्तिमूलं वा' कुड्यैकदेशादि, प्रत्युपेक्ष्य चक्षुषा प्रमृज्य च रजोहरणेन 'प्रासुकं' बीजादिरहितं चेति सूत्रार्थः ।। मू.(१५८) अणुन्नवित्तु मेहावी, पडिच्छन्नमि संवुडे।
हत्थगं संपमज्जिता, तत्थ भुंजिज्ज संजए। वृ.तत्र 'अणुन्नवि'त्ति सूत्रं, 'अनुज्ञाप्य' सागारिकपरिहारतो विश्रमणव्याजेन तत्स्वामिनमवग्रह 'मेधावी' साधुः 'प्रतिच्छन्ने' तत्र कोष्ठकादौ 'संवृत्त' उपयुक्तः साधुरीर्याप्रतिक्रमणं कृत्वा तदनु 'हस्तकं' मुखवस्त्रिकारूपम्, आदायेति वाक्यशेषः, संप्रमृज्य विधिना तेन कायं तत्र भुञ्जीत संयतो' रागद्वेषावपाकृत्येति सूत्रार्थः ।। मू. (१५९) तत्थ से भुंजमाणस्स, अट्ठिअं कंटओ सिआ।
तणकट्ठसक्करं वावि, अन्नं वावि तहाविहं॥ वृ.'तत्थ'त्ति सूत्रं, 'तत्र' कोष्ठकादौ से' तस्य साधोर्भुञ्जानस्य अस्थि कण्टको वा स्यात्, कथंद्गृचिदृहिणां प्रमाददोषात्, कारणगृहीते पुद्गल एवेत्यन्ये, तृणकाष्ठशर्करादि चापि स्यात्, उचितभोजनेऽन्यद्वपि तथाविधं बदरकर्कटकादीति सूत्रार्थः॥ मू.(१६०) तं उक्खिवित्तु न निक्खवे, आसएण न छड्डए।
हत्थेण तं गहेऊण, एगंतमवक्कमे ॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003331 |
| Book Title | Agam Suttani Satikam Part 27 Dasvaikaalika |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dipratnasagar, Deepratnasagar |
| Publisher | Agam Shrut Prakashan |
| Publication Year | 2000 |
| Total Pages | 284 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_dashvaikalik |
| File Size | 6 MB |