________________
१३४
दशवैकालिक-मूलसूत्रं-४/-/३४० "तिन्नि तिया तिन्नि दुया तिन्निक्केक्का यहोंति जोएसु।
तिदुएकं तिदुएक्कं तिदुएक्कं चेव करणाइं॥" त्रयस्त्रिकाः (३३३) त्रयो द्विकाः (२२२) त्रयश्चैकका (१११) भवन्ति योगेषु । कार्यवाङ्मनोव्यापारलक्षणेषु, त्रीणि द्वयमेकं त्रीणि द्वयमेकं त्रीणि द्वयमेकं चैव करणानि-मनोवाकायलक्षणानि इति पदघटना।
काऽत्र भावना?, न करेमि न कारवेमि करतंपि अन्नं न समणुजाणामि, मणेणं वायाए कारणं एक्को भेओ। इयाणि बिइओ-णकरेइन कारवेइकरंतंपिअन्नं नसमणुजाणइमणेणं वायाए इक्को भंगो तहा मणेणं कारणं बिइओ भंगो तहा वायाए काएणय तइओ भंगो, बिइओ मूलभेओ गओ।
इदानितइओ-नकरेइन कारवेइ करंतंपिअननसमणुजाणइमणेणंएक्कोवायाए बिइयो कारणं तइओ, गओ तइओ मूलभेओ।
इदानं चउत्थो-नकरेइन कारवेइमणेणं वायाएकाएणं इक्को न करेइ करतं नानुजाणइबिइओन कारवेइ करतं नानुजाणइ तइओ, गओचउत्थो मूलभेओ।
इदानि पंचमो-नकरेइन कारवेइ मणेणंवायाए एक्को नकरेइ करतं नानुजाणइ बिइओन कारवेइ करतं नानुजाणइ तइओ, एए तिन्नि भंगा मणेणं वायाए लद्धा, अन्नेऽवि तिन्नि मणेणं काएण य लब्भंति, तहावरेऽविवायाएकाएण यलब्भंति तिन्नि, एवमेवसव्वे एए नव, पंचमोऽप्युक्तो मूलभेदः।
इदानीं षष्ठः-न करेइ न कारवेइ मणेणं इक्को, तहा न करेइ करतं नानुजाणइ मणेणं बिइओ, न कारवेइ करतं नानुजाणइ मनसैवतृतीयः, एवंवायाएकाएणवि तिनि तिन्निभंगालब्भंति, एएऽवि सव्वे नव, उक्तः षष्ठो मूलभेदः।।
सप्तमोऽभिधीयते-णकरेइमणेणंवायाएकाएणंएक्को, एवंन कारवेइ मनादीहिबिइओ, करतं नानुजाणइतइओ, सप्तमोऽप्युक्तो मूलभेदः।
इदानीमष्टम:-ण करेइ मणेणं-वायाए एक्को, मणेणं कारण य बिइओ, तहा वायाए कारण य .. तइओ, एवं न कारवेइ एत्थंपि तिन्नि भंगा, एवमेव करतं नानुजाणइ एत्थंपि तिन्नि भंगा, एए सब्वे नव, उक्तोऽष्टमः। ___ इदानीं नवमः-न करेइमणेणं एक्को, न कारवेइ बिइओ, करंतं नानुजाणइ तइओ, एवं वायाए बिइयंकायेणविहोइ तइयं, एवमेते सव्वेऽविमिलिया नव, नवमोऽप्युक्तः। आगत-गुणनमिदानी क्रियते
'लद्धफलमाणमेयं भंगा उहवंति अउणपन्नासं।
तीयाणागयसंपतिगुणियंकालेण होइइमं॥१॥ सीयालं भंगसयं, कह? कालतिएण होति गुणणा उ।
तीतस्स पडिक्कमणं पच्चुप्पन्नस्स संवरणं ॥३॥ पच्चक्खाणं च तहा होइ य एसस्स एस गुणणा उ।
कालतिएणं भणियं जिनगणधरवायएहिं च॥३॥ । इति गाथार्थः ।। उक्तश्चारित्रधर्मः, साम्प्रतं यतनाया अवसरः, तथा चाह
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org