________________
१८
दशाश्रुतस्कन्ध-छेदसूत्रम् - ३/४
कसण वट्टति खद्धति- बृहत् शब्दोच्चारणं महता शब्देन कुद्धो भासति । तज्जातेणंति-कीस अज्जो गिलाणस्स न करेसि, भणति तुमं कीस न करेसि ? तुमं आलसितो, सोवि भणति-तुमं आलसिओ, मा एवं कुरु पादादिधोवणं भणिते किं करेति ? प्रत्याहणति आयरियवयणं, ता हे आयरिया पुनो न चेव भणंति उसन्ने सव्वपदाणिवि करेज य नय आसादना भवति । कथा अनुओगकथा वा धम्मका वा कहेमाणस्सत्ति-अक्खायमाणस्स, इति उप प्रदर्शने, एतंति-जं तुमं कधिसि, जधा एतं एवं न भवति, एतं एवं भवति जधाहं भणामि, अविनयदोसा, आयरिए अपच्चओ भवति, धम्मं च जणो न गेहति । पासत्यो भणिज्ज नडपढितं किंतुहे तेणंति न सुमरसीति न स्मरसि त्वं एतमर्थ? न एस एवं भवति । नो सुमनसे ओहयमनसंकप्पो अच्छति न अनुवूहति अहो सोमनं कथं कथेति । आयरिया परिसं भेत्ता भवति, भणति उट्ठेहि भिक्खवेला समुद्दिसणवेला सुत्तपोरिसिअत्थपोरिसिवेला वा, भिंदति वा परिसं कन्नमूले एस पासत्यादि, केवलं भणति, सयं न करेति । तत्थ य केइ धम्मं गेण्हंता पव्वयंता वा रायाती सावगो वा अहाभद्दगो वा होंता पव्वयणस्स उग्गहकरो कहिं अच्छेदति । भणति उट्ठेहि वियालो इमं वा करेहि । भावदोसा समंता दीसति, परिसति । अनुट्ठिताए निविट्ठाए चेव अभिन्ना ताव विसरति, अव्वोच्छिन्ना जाव एक्कोवि अच्छति, तुमेवतिं-जा आयरिएण अत्थो कहितो दोहिं तेहिं चउहिं वा जहा सिद्धसेनायरितो तमेवाधिकारं विकल्पयति । अयमपि प्रकारो तस्यैवैकस्य सूत्रस्य । एवं विकल्पयतः आसादना भवति । सेज्जा सव्वंगिया, संथारो अड्डाइज्जहत्थो, अथवा सेज्जा जत्थ भूमीए ठाणं, संथारो विदलकट्ठमओ वा, अथवा सेज्जा एवं संथारो सेज्जासंथारो सेजाया वा संथारको सेज्जासंथारगो तं पाएण संघट्टेत्ता नानुजाणेति न क्खमावेत्ति । उक्तं च-संघट्टइत्ता काएणं जधा उवहिणामवि । खमेज्ज अवराहो मे वदेज्जा न पुनोत्तिय ॥ अविनतो उ सेहादी परिभवंति । जं च न भणियं तं कंठं ॥
दसा-३- समाप्ता दसा-४-गणिसंपदम्
चू. सो रातिनितो केरिसो ? जो इमाए अट्ठविधाए गणिसंपदाए उववितो। एतीसे उवक्कमादी चत्तारि दारा वन्नेउ न अधिगारो गणिसंपदाए, नामनिप्फन्नो निक्खेवो, गणि संपदा दुपदं नाम, गणीसंपदा च गणि, संपदा, गणी गुणेहिं संपन्नो उववेतो युक्त इति ।
तत्थ गणिस्स निक्खेवो नामादि चउव्विहो । नामट्ठवणातो तथैवनि. [२५] दव्वं सरीरभविओ भावगणी गुणसमन्निओ दुविहो । गणसंगहुवग्गहकारओ अ धम्मं जाणतो ॥
चू. दव्वगणी जाणग- सरीरभवियवतिरित्तो तिविधो एगभवितो बद्धाउतो अमि-मुहनामगोत्तो। भावगणी गुणसमंतित्तो गुणोवपेतो अट्ठविधाए गणिसंपदाए । सो दुविधो-आगमतो नोआगमतो य। आगमतो जाणयओववत्ती। नोआगमतो गणसंगहकारतो उवग्गहकारतो य । संगृह्णातीत्ति संग्रहः । संग्रह करोतीति संग्रहकारकः सयं परेण वा । दव्वसंगहो वत्थादीहिं सिस्से संगिण्हति भावे नाणादीहिं उपगह्णातीति उपग्रहः उपग्रहं करोति । सिस्सपतिच्छयाणं सयं परेण वा, दव्वुवग्गहो अहारादीहिं, भावुवग्गहो गिलाणादीण सारक्खणं, धम्मं च जाणतो कतरं धम्मं गणिस्वभावमित्यर्थः ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org