________________
१०२
जीतकल्प-छेदसूत्रम् -(१८) दुस्सउण-पडिहनन-निमित्तं अदुस्सासुस्सग्गं करणं । 'नावा' चउव्विहा-समुद्दनावा, उज्जानी, ओयाणी, तिरिच्छगामिनी । आइमा समुद्दे । पच्छिल्ला तिनि नईए । उज्जानी पडिसोत्तगामिनी। ओयाणी पुन अनुसोयगामिनी । तिरिच्छगामिनी नदि छिंदंती गच्छइ । 'नईसंतारो' चउव्विहो। सो पुन पाएहिं संघट्ट-लेव-उवरिलेवेहिं तिविहो होइ, बाहा-उड्डवाईहिं य । सव्वत्थ 'पायच्छित्तं' जयणोवउत्तस्स विहीए 'काउस्सग्गो' पायच्छित्तं होइ। मू. (१९) भते पाने सयनासने य अरिहंत-समण-सेजासु।
उच्चारे पासवणे पणवीसं होतिं ऊसासा॥ चू. भत्तपानाइ पसिद्धं चेव । सयणं' जत्थ सुप्पइ। आसनं जत्थ निविसिजइ । अरहंतसेज्जा' चेइयघरं । 'समणसेज्जा' पडिस्सओ। सव्वेसु एएसुभत्ताइस-मनसेज्जापज्जवसाणेसु हत्थसयाओ परेण गमने आगमने वा कए पायच्छित्तं काउस्सग्गो। सो पणुवीसुस्साओ कायव्यो । उच्चारिजइ त्ति 'उच्चारो' । पस्सवतीति पस्सवणं' । दोसु विपरिट्ठविएसुहत्यसयभंतरे परेण वाहत्थमेत्तेवि काउस्सग्गो पणुवीसुस्साओ कज्जइ। मू. (२०) हत्थ-सय-बाहिराओ गमनाऽऽगमनाइएसु पणवीसं।
पाणिवहाई-सुविणे सयमट्ठसयंचउत्थम्मि । चू. जीयलेण काउस्सग्गंपच्छित्तमुत्तं; तंपुन काउस्सग्गं किं परिमाणंकरेन्ति ।अओऊसासपरिमाण-निरूवणस्थाओतिनिगाहाओ भण्णंति।गाहाएपढमद्धंपढियसिद्धं । 'पाणवहाइसुमिणए' त्ति करणकारावणानुमईहिं सुमिणे पाणाइवाओ कहो ओजा । तत्थ ऊसाससयपरिमाणं तुलं । 'चउत्थ' मिति मेहुण-सुमिणयदंसणे अट्ठसयऊसासपरिमाणं काउस्सग्गं करेजा। मू. (२१) देसिय-राइय-पकिवय-चाउम्मास-वरिसेसु परिमाणं ।
सयमद्धं तिन्नि सया पंच-सयऽहुत्तरसहस्सं॥ चू.जहासंखेण ऊसासपरिमाणकहणमेयं । दिवसावसाण-पडिक्कमणे पच्छिमकाउस्सग्गतिए पढमेदो उज्जोयाचिंतिजंति।पच्छिमेसुदोसुएकेको । एवमेएचत्तारिउज्जोया एसोयउज्जोयदण्डगो पणुवीसूसासपरिमाणेण छिज्जइ । तओ पणुवीसा चउहिं उज्जोएहिं गुणिया ऊसाससयं भवति । रयणिपहाय-पडिक्कमणे पुन पच्चासंऊसासा सयस्स अद्धेण होन्ति। तत्थ दोहिं उज्जोएहिं पणुवीसा गुनिजइ । पक्खपडिक्कमणे वारस उज्जोया । तेहिं पणुवीसा गुणिया होन्ति ऊसासाणं तिन्नि य सयाओ।चाउम्मास-पडिक्कमणे वीसाए उज्जोएहिं पणुवीसा गुनिज्जइ, पंचसया होन्ति।वारिसिय पडिक्कमणे चत्तालीसाए उज्जोएहिं पणुवीसा गुणिया सहस्समुस्ससाणं होइ । अन्ने अट्ठ ऊसासा नमोक्कारे कजति। तओअद्रुत्तरंसहस्सं होइ।सोयनमोक्कारो संवच्छरिए बहुओकालोनिविग्घेणं गओ ति चिंतिज्जइ मंगलत्थं पजंते। मू. (२२) सुत्ते-उद्देस-समुद्देसे सत्तावीसं अनुन्नवणियाए।
अट्ठेव य ऊसासा पट्ठवण-पडिक्कमणमाई॥ घू. सुत्ते उद्देस-समुद्देस-अनुन्नासु सत्तावीसं ऊसासा उस्सग्गो कीरइ । सुयक्खन्धङ्गपरियट्टनुत्तरकाले य सत्तावीसुस्सासपरिमानुस्सग्गकरणं । पट्ठवणपडिक्कमणे अटूसासगपरिमानुस्सग्गकरणं । आइसद्देण दुनिमित्तावसउणपडिघायनिमित्तं अह्सासमुस्सग्गं करेइ । एवं
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org