________________
४५९
उद्देशकः३, मूलं: ९४, [भा. १६८८]
बंधतिकम्मरयमलंजरमरणमनंतकंघोरं ।। वृ- उन्मार्गदेशनया सन्तो मार्गस्याच्छादनया स्थगनेन वध्नाति कर्म किं विशिष्ट मित्याह-रज इव रजः संक्रमणोद्वर्तनापवर्तनादि योग्यं मल इव मलो निधत्तनिकाचितावस्थां तथा जरमरणान्यनन्तानि यस्मात्तत्जरामरणानन्तकंप्राकृतत्वाद्विशेषणस्य परनिपातोमकारोऽलाक्षणिकः ।अतएव घोररौद्रमतो नलभतेबोधिनापिचारित्रमिति, कीदृशेन पुनर्व्यवहारच्छेत्तव्यस्ततआह[भा.१६८९] पंचविहं उवसंपय नाऊणंखेत्तकालपव्वजं ।
तोसंघमज्झगारेववहरियव्वं अनिस्साए ।। वृ-यत एवं वितथव्यहारकरणे दोषास्ततस्तस्मात्पञ्चविधां ज्ञानदर्शनचारित्रतपोवैयावृत्त्यभेदतः पञ्चप्रकारामुपसम्पदं क्षेत्र कालं प्रव्रज्यां च ज्ञात्वा संघमध्ये व्यवहर्तव्यम । किमुक्तं भवति? यः पञ्चविधायामुपसम्पदिआभवन्तमनाभवन्तंजानाति, यश्चक्षेक्षमक्षेत्रंवाबुध्यते, क्षेत्रेऽपिचक्षेत्रिकस्य यदा पवति तत् जानाति, ।तथा क्षेत्रे यावन्तं कालमवग्रहो नुव्र (ष) जति, तावन्तं कालमवबुध्यते, तथा प्रवाजयितुंयोजानाति प्रव्राजितोऽपिकेनापितस्य यत् आभवति यच्च नाभवति, तत्जानाति, तेन सङ्घमध्ये अनिश्रया आहारप्रदायिषु स्वकुलसम्बध्यादिषु रागाकरणत इतरेषामद्वेषाकरणतो व्यवहर्तव्यं, अत्रपरस्याशङ्कामाह[भा.१६९०] उस्सुत्तंववहरंतोउवारितो नेव होइववहारो ।
बेतिजइबहुसुएहिं, कत्तोत्तितोभणइइणमो ।। वृ- उत्सूत्रं सूत्रोत्तीर्णं व्यवहरतो बहुश्रुतस्य बहुश्रुतैः कृत इति व्यवहारो नैवान्यैर्वारितस्ततः सप्रमाणमिति यदिब्रुते तत इदं भण्यते,-द्विविधाः खलु व्यवहारच्छेदकास्तद्यथा-प्रशंसनीया अप्रशंसनीयाश्च । तथाचोभयानेवसनिदर्शनमभिधित्सुराह[भा.१६९१] तगराए नयरीएएगारियस्सपासे निप्पणा ।
सोलस सीसातेसिं, अव्ववहारीउ अठ्ठइमे ।। वृ-नगर्यांतगरायामेकस्याचार्यस्य पार्श्वे षोडशशिष्या निषणास्तेषांचमध्येऽष्टौ व्यवहारिणोऽष्टौ चाव्यवहारिस्तत्र व्यवहारिणोऽष्टाविमे । तानेवाह[भा.१६९२] मा कित्तेकंकटुकं, कुणिमं पक्खुत्तरंव वच्चाई।
बहिरंचगुंठसमणं, अंबिलसमणंच निधम्मं ।। . वृ-मा कीर्तय प्रशंसय, व्यवहारिणं कं कमित्याह-कंकटुकं? कुणपंकुनपनखं २ पक्वं ३ उत्तरं४ - चाकिं ५ बधिर ६ गुण्ठसमानलाटमायाविसमानं, अम्लसमानंच निर्धर्माणं ८ ।
तत्रकंकटुकं कुणपञ्च प्रतिपादयंति[भा.१६९३] कंकडुओविवमासो, सिद्धिं न उवेइजस्स ववहारो ।
कणिम नहोवन सुज्झइदुच्छेजोजस्सववहारो।। वृ-यस्यव्यवहारःकांकटुकमाषइवन सिद्धिमुपयातिसकांकटुकव्यवहारयोगातृकांकट्रकः यस्य पुनर्व्यवहारो दुच्छेज्जो(द्यो)भवति, न च च्छिन्नोऽपि सर्वथा निरवशेषः शुद्ध्यति, यत्तथा कुणपे मांसे सूक्ष्मोनखोनकावयवः ।सकुणपनखावयवः ।सकुणपनखावयवतुल्यः व्यवहारकरणयोगात्, कुणपं पक्कमुत्तरंचाह[भा.१६९४] फलमिव पक्कं पडए पक्कस्सह वानगच्छए पागं ।
ववहारो तज्जोगाससिगुत्तसिरिव्व ,सन्नासे ।। [भा.१६९५] पक्कुल्लोव्व भयावा कजंपिन सेसयाउदीरेंति ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org