________________
निरयावलिका-उपाङ्गसूत्रम् - १/११
खाइयाणि तं सेयं खलु मए एयं गब्धं साडित्तए वा पाडित्तए वा गालित्तए वा विद्धंसित्तए वा एवं संपेति २ तंग बहूहिं गब्भसाडणेहि य गब्भपाडणेहि य गब्भगालणेहि य गब्भविद्धंसणेहि य इच्छति साडित्तए वा पाडित्तए वा गालित्तए वा विद्धंसित्तए वा, नो चेव णं से गब्भे सडति वा पडति वा गलति वा विद्धंसति वा ।
१८
तणं सा चिल्लणा देवी तं गब्धं जाहे नो संचाएति बहूहिं गब्भसाडएहि य जाव गब्भपाड (विद्धंस) हि य साडित्तए वा जाव विद्धंसित्तए वा, ताहे संता तंता परितंता निव्विन्ना समाणा अकामिया अवसवसा अट्टवसट्टदुहट्टा तं गब्धं परिवहति ।
वृ. 'अयमेयारूवे' अब्मत्थिए चिंतिए पत्थिए मनोगए संकप्पे समुप्पज्जित्था । सातनं पातनं गालनं विध्वंसनमिति कर्तुं संप्रधारयति, उदरान्तर्वर्तिनः ओषधैः सातनम् - उदराद्वहिःकरणं, पातनं-गालनं रुधिरादितया कृत्वा, विध्वंसनं सर्वगर्भपरिशाटनेन, न च शाटनाद्यवस्था अस्य भवन्ति ।
मू. (१२) तते णं सा चिल्लणा देवी नवण्हं मासाणं बहुपडिपुण्णाणं जाव सोमालं सुरूवं दारयं पयाया ।
तते णं तीसे चेल्लणाए देवीए इमे एतारूवे जाव समुप्पज्जित्था - जइ ताव इमेणं दारएणं गब्भगएणं चेव पिउणो उदरवलिमंसाई खाइयाई, तं न नज्जइ णं एस दारए संवड्ढमाणे अम्हं कुलस्स अंतकरे भविस्सति, तं सेयं खलु अम्हं एयं दारगं एगंते उकुरिडियाए उज्झावित्तए एवं सेपेहेति २ दासवचेडिं सद्दावेति २ एवं वयासी- गच्छह णं तुमं देवाणुप्पिए एयं दारगं एगंते उकुरुडियाए उज्झाहि । तते णं सा दासचेडि चेल्लणाए देवीए एवं वुत्ता समाणी करतल० जाव कट्टु चिल्लाए देवीए एतमहं विनएणं पडिसुणेति २ तं दारगं करतलपुडेणं गिण्हति, जेणेव असोगवणिया तेणेव उवा० २ तं दारगं एगंते उकुरिडियाए उज्झाति ।
तते णं तेणं दारएणं एगंते उकुरिडियाए उज्झितेणं समाणेणं सा असोगवणिया उज्जोविता यावि होत्था । तते णं से सेणिए राया इमीसे कहाए लद्धट्टे समाणे जेणेव असोगवणिया तेणेव उवा० २ तं दारगं एगंते उकुरिडियाए उज्झियं पासेति २ आसुरुत्ते जाव मिसिमिसेमाणे तं दारगं करतलपुडेणं गिण्हति २ जेणेव चिल्लणा देवी तेणेव उवा० २ चेल्लणं देविं उच्चावयाहिं आओसणाहिं आओसति २ उच्चावयाहिं निब्भच्छणाहिं निब्भच्छेति २ एवं उद्धंसणाहिं उद्धंसेति २ एवं वयासी
किस्स गं तुमं मम पुत्तं एगंते उकुरुडियाए उज्झावेसि त्तिकट्टु चेल्लणं देविं उच्चावयसवहसावितं करेति २ एवं वयासी-तुमंणंदेवाणुप्पिए! एवं दारगं अनुपुव्वेणं सारक्खमाणी संगोवेमाणी संवड्ढेहि । तते णं सा चेल्लणा देवी सेणिएणं रन्ना एवं वुत्ता समाणी लज्जिया विलिया विड्डा करतलपरिग्गहियं सेणियस्स रन्नो विणएणं एयम द्वं पडिसुणेति २ तं दारगं अनुपुव्वेणं सारक्खमाणी संगोवेमाणी संवड्डेति ।
वृ. 'संता तंता परितंता' इत्येकार्थाः खेदवाचका एते ध्वनयः । ‘अट्टवसट्टदुहट्टा' ( आर्त्तवशं -- आर्त्तध्यानवशतामृता-गता दुखार्त्ता च या सा) उच्चाभिराक्रोशनाभिः आक्रोशो निर्भत्सना उद्धर्षणा (एते समानार्थाः) । 'लज्जिया विलिया विड्डा' (एतेऽपि समानार्थाः) । मू. (१३) तते णं तस्स दारगस्स एगंते उकुरुडियाए उज्झिमाणस्स अग्गंगुलियाए कुक्कुडपिच्छएणं दूमिया यावि होत्था, अभिक्खणं अभिक्खणं पूयं च सोणियं च अभिनिस्स
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
Jain Education International