Page Text
________________
मू० ६१
मू. (६१)
नवि जाई कुलं वावि, विज्जा वाऽवि सुसिक्खिया । तारे नरं व नारिं वा, सव्वं पुन्नेहिं वड्ढई ।।
वृ. किंच - 'नवि जा०' नरं - पुरुषं वाशब्दाद् बालादिभेदभिन्नं नारीं - स्त्रियं वाशब्दात् क्लीबं जाति-मातृपक्षः ब्राह्मणादिका जातिर्वा कुल-पितृपक्षः उग्रभोगादिकं कुलं वा विद्या वा सुशिक्षिता-सदभ्यस्ता वा नापीति - नैव तारयति - भवाब्धितीरं प्रापयति, सर्वं स्वर्गापवर्गादिसौख्यं पुण्यैः-संविग्नसाधुदानादिभिर्वर्धते - प्राप्यते इत्यर्थः, अत्रान्यत्रापि वकारचकारापिशब्दाः यथायोगं पूरणसमुच्चयादिकेऽर्थे ज्ञातव्या इति ।।
मू. (६२)
१५१
पुनेहिं हीयमाणेहिं, पुरिसागरोऽवि हायई । पुत्रेहिं वड्ढमाणेहिं, पुरिसगारोऽवि वड्ढई ॥
वृ. 'पुन्नेहिं' पुण्यैः - अन्नपानवस्त्रपीठफलकौषधादिभि साधुदानादिभिरुपार्जितशुभफलैः हीयमानैः - क्षयं गच्छदभि पुरुषकारः- पुरुषाभिमानः अपिशब्दादन्यदपि यशःकीर्त्तिस्फीतिलक्ष्मयादिकं हीयते - शनैः शनैः क्षयं यातीत्यर्थः पुण्यैः वर्द्धमानैः पुरुषकारोऽपि वर्द्धते ॥
मू. (६३) पुत्राइं खलु आउसो ! किनाई करणिजाइं पीइकराई वन्नकराई धणकराई कित्तिकराई, नो य खलु आउसो ! एवं चिंतियव्वं- एस्संति खलु बहवे समया १ आवलिया २ खणा ३ आणापाणू ४ थोवा ५ लवा ६ मुहुत्ता ७ दिवसा ८ अहोरत्ता ९ पक्खा १० मासा ११ रिऊ १२ अयमा १३ संवच्छरा १४ जुगा १५ वाससया १६ वाससहस्सा १७ वाससयसहस्सा १८ वासकोडीओ १९ वासकोडाकोडीओ २० /
जणं अम्हे बहूई सीलाई वयाइं गुणाइं वेरमणाइं पचक्खाणाई पोसहोववासाइं पडिवज्जिस्सामो पट्ठविस्सामो करिस्सामो, ता किमत्थं आउसो ! नो एवं चिंतेयव्वं भवइ ?, अंतरायबहुले खलु अयं जीविए, इमे बहवे वाइयपित्तियसिंभियसंनिवाइया विविहा रोगायंका फुसंति जीवियं ।
Jain Education International
वृ. 'पुनाइं०' इत्यादि गद्यं खलुं निश्चये हे आयुष्मन् ! पुण्यानि - शुभप्रकृतिरूपाणि कृत्यानि - कार्याणि करणीयानि - कर्त्तु योग्यानि प्रीतिकराणीति - मित्रादिना सह स्नेहोत्पादकनि वर्णकराणि - एकदिगव्यापिसाधुवादकराणीत्यर्थः, धनकराणि - सद्रत्नसमृद्धिकराणि कीर्तिकराणि - सर्वदिगव्यापिसाधुवादकराणीत्यर्थः, नैव च खलु एवार्थत्वात् हे आयुष्मन् ! एवं वक्ष्यमाणं चिन्तितव्यं - मनसा विकल्पनीयं 'एस्संती' ति एष्यन्ति - आगमिष्यन्ति खलु निश्चये बहवः समयाः, 'बहव' इत्यग्रेऽपि योज्यं, सर्वनिकृष्टः कालः समयः १, असङ्ख्यातैः समयैरावलिका, जघन्ययुक्तासङ्घयेयसमयराशिमाना इत्यर्थः २, अष्टादशनिमेषैः काष्ठा, काष्ठाद्वयं लवः, लवैः पञ्चदशभिः कला, कलाद्वयं लेशः, पञ्चदशभिर्लेशैः क्षणः ३, सङ्घयेया आवलिका आनः एकः उच्छ्वास इत्यर्थः ता एव सङ्घयेया निश्वासः द्वयोरपि कालः प्राणः ४, सप्तभिः प्राणैः स्तोकः ५ सप्तभिः स्तोकैर्लवः ६ सप्तसप्तत्या लवैः मुहूर्त्तः ७ पञ्चदशमुहूर्तैर्दिवसः ८ त्रिंशन्मुहूर्तेरहोरात्रः ९ ।
- तैः पञ्चदशभिः पक्षः १० ताभ्यां द्वाभ्यां मासः ११ मासद्वयेन ऋतुः १२ ऋतुत्रयमानमयनं १३ अयनद्वयेन संवत्सरः १४ पञ्चभिस्तैर्युगं १५ विंशत्या युगैर्वर्षशतं १६ तैर्दशभिर्वर्षसहस्रं १७ तेषां शतेन वर्षशतसहस्रं लक्षमित्यर्थः १८ शतल शैर्वर्षैर्वर्षकोटि : १९ वर्षकोटि वर्षकोटिभिः
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003318 |
| Book Title | Agam Suttani Satikam Part 14 Nirayavalika Aadi 10agam payanna |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dipratnasagar, Deepratnasagar |
| Publisher | Agam Shrut Prakashan |
| Publication Year | 2000 |
| Total Pages | 404 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_nirayavalika |
| File Size | 19 MB |