________________
२९२
119 11
॥ २ ॥
119 11
- अथवाऽयमङ्कस्थानप्रथमाक्षरसङ्ग्रहः"छत्तितिसु पण नव ति च पति ण प स ति ति चउ छंदो । च एप दोछ ए अबे बेण स पढमक्खरसन्तियट्ठाणा ॥" एतेषामेव एकोनत्रिंशदङ्कस्थानानां पूर्वपुरुषैः पूर्वाङ्गैः परिसङ्घायनं कृतं तदुपदर्शयति, तत्र चतुरशीतिर्लक्षाणि पूर्वाङ्गं चतुरशीतिर्लक्षाश्चतुरशीतिर्लक्षैर्गुण्यन्ते ततः पूर्वं भवति, तस्य परिमाणं–सप्ततिः कोटिलक्षणाणि षट्पञ्चाशत्कोटिसहस्राणि ७०५६००००००००००, एतेन भागो ह्रियते तत इदमागतं एकादशपूर्वकोटीकोट्यो द्वाविंशतिः पूर्वकोटीलक्षाणि चतुरशीतिः पूर्वकोटीसहस्राणि अष्टादशोत्तराणि पूर्वकोटीशतानि एकाशीतिः पूर्वलक्षाणि पञ्चनवतिः पूर्वसहस्राणि त्रीणि षट्पञ्चादशधिकानि पूर्वशतानि, अत ऊर्ध्वं पूर्वैर्भागो न लभ्यते ततः पूर्वाङ्गैर्भागहरणं, तत्रेदमागतं - एकविंशतिः पूर्वाङ्गलक्षाणि सप्ततिः पूर्वाङ्गसहस्राणि षट् एकोनषष्टधिकानि पूर्वाङ्गशतानि, तत ऊर्द्धच इदमन्यत् उद्धरितमवतिष्ठतेत्र्यशीतिर्लक्षाणि पञ्चाशत् सहस्राणि त्रीणि शतानि षट्त्रिंशदधिकानि मनुष्याणामिति १,१२,२८,४१,१८,८१,९५,३५६ । २१७०६५९ । तथा च पूर्वाचार्यप्रणीता अत्र गाथा
119 11
॥२॥
॥३॥
प्रज्ञापनाउपाङ्गसूत्रं-१-१२/-/-/४०४
“मणुयाण जहन्नपदे एक्कारस पुव्वकोडिकोडीउ । बावीस कोडिलक्खा कोडसहस्साई चुलसीई ॥ अट्ठेव य कोडिसया पुव्वाण दसुत्तरा तओ होंति । एकासीई लक्खा पंचानउई सहस्साइं ॥ छप्पन्नातिनि सया, पुव्वाणं पुव्ववण्णिया अन्ने । एत्तोपुव्यंगाई इमाई अहियाई अन्नाई ॥ लक्खाई एगवीसं पुव्वंगाण सयरी सहस्सा य छच्चेवेगूणट्ठा पुव्वंगाणं सया होंति ॥
तेसीइ सयसहस्सा पन्नासं खलु भवे सहस्साइं । तिन्नि सया छत्तीसा, एवइया अविगला मणुया ।।" इति,
इमामेव सङ्खयां विशषोपलम्भनिमित्तं प्रकारान्तरेणा - ' अहव णं छन्नउईछेयणगदायी रासी' इति, 'अहवणे' ति प्राग्वत्, षन्नवतिच्छेदनकानि यो राशिर्ददाति स षन्नवतिछेदनकदायी राशिः, किमुक्तभवति ? - योराशिरद्धैनार्द्धेन छिद्यमानः षन्नवतिं वारान् छेदं सहते पर्यन्ते च सकलमेकं रूपं पर्यवसितं भवति स षन्नवतिछेदनकदायी राशिरिति, कः पुनरेवंविध इति चेत् ?, उच्यते, एष एव षष्ठो वर्गः पञ्चमवर्गगुणितः कोऽत्र प्रत्यय इति चेत् ?, उच्यते, इह प्रथम - वर्गश्छिद्यमानो छेदनके ददाति, तद्यथा- प्रथमच्छेदनकं द्वौ दिव्तीयमेकमिति, द्वितीयो वर्गश्चत्वारि छेदनकानि,
,
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
॥४॥
“छत्तिन्नि तिन्नि सुण्णं पंचेव य नव य तिण्णि चत्तारि । पंचेव तिन्नि नव पंच सत्त तिण्णेव त्ति चउ छट्टो ॥ दो चर इक्को पंच दो छक्कगेक्कग (गंच अ) ट्ठेव । दो दो नव सत्तेव य ठाणाई उवरि हुंताई ॥"
॥५॥
-