________________
२७२
प्रज्ञापनाउपाङ्गसूत्र-१-११/-1-३९१
पंचफासाइं गेण्हति, जाव नो अट्ठफासाइंगेण्हति, सव्वगहणं पडुच्च नियमा चउफासाइंगेण्हति, तंजहा-सीतफासाइं गेण्हति उसिणफासाई निद्धफासाई लुक्खफासाइं गेहति, जाइं फासतो सीताई गिण्हति ताई किं एगगुणसीताई गेण्हति जाव अनंतगुणसीताई गेण्हति ?, गो० ! एगगुणसीताइपि गेण्हति जाव अनंतगुणसीताइपि गेण्हति, एवं उसिणनिद्धलुक्खाइं जाव अनंतगुणाइंपि गिण्हति,
जाइंभंते ! जाव अनंतगुणलुक्खाइंगेण्हति ताई किं पुट्ठाइं गेण्हति अपुट्ठाइं गेण्हति?, गो० ! पुट्ठाइं गेण्हति नो अपुट्ठाइं गेण्हति, जाइं भंते ! पुट्ठाइं गेण्हति ताई किं ओगाढाइं गेण्हति अनोगाढाइंगेण्हति?, गो०! ओगाढाइंगेण्हति नो अनोगाढाइंगेण्हति, जाइं भंते! ओगाढाई गेण्हति ताई किं अनंतरोगाढाइं गेण्हति परंपरोगाढाइंगेण्हति ?,गो०! अनंतरोगाढाइंगिण्हति नो परंपरोगाढाइं गेण्हति, जाइं भंते ! अनंतरोगाढाइं गेण्हति ताइं भंते ! किं अणूइं गेण्हति बायराइंगेण्हति?, गो० ! अणूइंपि गेण्हति बायराइंपि गेण्हति,
जाइं भंते ! अणूइं गेण्हति ताई किं उठं गेण्हति अधे गेण्हति तिरियं गेण्हति?, गो० ! उडंपि गेण्हति अधेवि गेण्हति तिरियपि गेण्हति, जाइं भंते ! उर्दति गेण्हति अधेवि गेण्हति तिरियपि गेण्हति ताई किं आदि गेम्हति मज्झे गेण्हति पज्जवसाणे गेण्हति?, गो० ! आदिपि गेण्हति मज्झेवि गेण्हति पज्जवसाणेवि गेण्हति, जाइं भंते ! आदिपि गिण्हति मज्झेवि गेण्हति पज्जवसाणेवि गिण्हति ताई किं सविसए गिण्हति अविसए गिण्हति ?, गो० ! सविसए गेण्हति नो अविसए गेण्हति,
___ जाइं भंते! सविसए गेण्हति ताई किं आनुपुब्बिं गेण्हति अनानुपुर्दिवं गेण्हति?,गो० ! आनुपुट्विं गेण्हति, नो अनानुपुब्बिं गेण्हति, जाइं भंते ! आनुपुट्विं गेण्हति ताई किं तिदिसिं गेण्हति जाव छद्दिसिं गेण्हति ?, गो० ! नियमा छदिसिं गेण्हति०।।
वृ. जीवेणं भंते! जाइंदव्वाइंभासत्ताएगिण्हइ' इत्यादि, सुगमंनवरं 'ठियाई स्थितानि न गमनक्रियावन्ति द्रव्यतश्चिन्तायामनन्तप्रादेशिकानि-अनन्तरपरमाण्वात्मकानि गृह्णति, नैकपरमाण्वाद्यात्मकानि, तेषां स्वभावत एवजीवाना ग्रहणायोग्यत्वात्, क्षेत्रचिनतायमसङ्ख्यातप्रदेशावगाढानि, एकप्रदेशाधवगाढानांतथास्वभावतयाग्रहणायोग्यत्वात्, कालतश्चिन्तायामेकसमयस्थितिकान्यपि यावदसङ्खयेयसमयस्थितिकान्यपि गृह्णति, पुद्गलानामङ्खयेयमपि कालं यावदवस्थानसम्भवात्, तथा चोक्तं व्याख्याप्रज्ञप्तौ सैजनिरेजपुद्गलावस्थानचिन्तायां'अनंतपएसिएणंभंते! खंधे केवइकालं सेए?,गो०! जहन्नेणं एकं समयं उक्कोसेणंआवलियाए असङ्ग्रेजतिभागं, निरेए जहन्नेणं एवं समयं उक्कोसेणं असंखेज्नं काल मिति, तेषां च गृहीतानां ग्रहणानन्तरसमये अवश्यं निसर्ग इति स्वभावस्यानन्तरसमये ग्रहणं प्रतिपत्तव्यं, अन्ये तु व्याचक्षते-एकसमयस्थितकान्यपीति आदिभाषापरिणामपेक्षया द्रष्टव्यं, विचित्रो हि पुद्गलानां परिणामः, तत एकप्रयत्नगृहीतमुक्ता अपि ते केचिदेकं समयं भाषात्वेनावतिष्ठन्ते केचिद् द्वौ समयौ यावत् केचिदसङ्खयेयानपि समयानिति, तथा गहणदव्वाई' इति गृह्यन्ते इति ग्रहणानि ग्रहणाननि च तानि द्रव्याणि च ग्रहणद्रव्याणि, किमुक्तं भवति?
यानि ग्रहणयोग्यानि द्रव्याणितानिकानिचित्वर्णपरिणामेन एकेनवर्णेनोपेतानिकानिचित्
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org