________________
२८२
राजप्रश्नीयउपाङ्गसूत्रम्-३३ परिक्षेपप्रमाणं जबूद्वीपपरिक्षेपप्रमाणवत् क्षेत्रसमासटीकातः परिभावनीयम् ॥
मू. (३४) सेणंएगाए पउमवरवेइयाए एगेण य वनसंडेणय सहतो समंता संपरिखित्ते, सा णं पउमवरवेइया अद्धजोयणं उद्धं उच्चत्तेणं पंचधनुसयाई विक्खंभेणं उवकारियलेणसमा परिक्खेवेणं।
तीसेणंपउमवरवेइयाएइमेयास्त्वे वन्नावासे पन्नत्ते, तंजहा-वयरामया निम्मा रिट्ठामया पतिट्ठाणा वेरुलियामया खंभा सुवण्णरुप्पमया फलगा लोहियक्खमइओ सूईओ नानामणिमया कडेवरा नानामणिमया कडेवरसंघाडगा नानामणिमया रूवा नानामणिमया रूवसंघाडगाअंकामया पक्खबाहाजोइरसामयावंसावंसकवेलुगा रइयामइओपट्टियाओजातरूवमईओहाडणी वइरामया उवरिपुच्छणी सहरयणामई अच्छायणे।
साणं पउमवरवेइया एगमेगेमं हेमजालेणं गवक्खजालेणं खिंखिणीजालेणंघंटाजालेणं जुत्तामालेणंमणिजालणंकणगजालेणं रयणजालेणं पउमजालेणं सव्वतो समंता संपरिक्खित्ता, तेणंदामा तवणिज्जलंबूसगाजाव चिट्ठति। तीसेणं पउमवरवेइयाए तत्थ २ देसे २ तहिं २ बहवे हयसंघाडा जाव उसभसंघाडा सव्वरयणामया अच्छा जाव पडिरूवा पासादीया ४ जाव वीहीतो पंतीतो मिहुणाणि लयाओ।
से केणटेणं भंते ! एवं वुच्चति-पउमवरवेइया २?, गोयमा ! परमवरवेइया णं तत्थ २ देसे २ तहिं २ वेइयासु वेइयाबाहासु य वेइयफलतेसु य वइयपुडतरेसु य खभेसु खंभसीसेसु खंभपुटंतरेसु सुयीसुसुयीमुखेसु सूइफलएसु सूईपुटंतरेसु पक्खेसु पक्खबाहासु पक्खपेरंतेसु पक्खपुडतरेसु बहुयाइं उप्पलाइं पउमाइं कुमुयाइं नलिनातिं सुभगाइं सोगंधिदायइं पुंडरीयाई महापुंडरीयाणि सयवत्ताइं सहस्सवत्ताई सव्वरयणामयाइं अच्छाई पडिरूवाइं महया वासिक्कयछत्तसमाणाइंपन्नत्ताईसमणाउसो!, सेएएणं अटेणंगोयमा! एवंवुच्चइ-पउमवरवेइया
पउमवरवेइया णं भंते ! किं सासया०?, गोयमा ! सिय सासया सिय असासया, से केणटेणंभंते! एवं वुच्चइ-सियसासया सिय असासया?, गोयमा! दवट्ठयाएसासया वनपजवेहिं गंधपज्जवेहिं रसपजवेहिं फासपजवेहिं फासपजवेहिं असासया, से तेणडेणं गोयमा ! एवं वुच्चति-सिय सासया सिय असासया।
पउमवरवेइया णं भंते! कालओ केवचिरं होइ?, गोयमा ! न कयावि नासि न कयावि नत्थिन कयाविन भविस्सइ, भुवंच हवइ य भविस्सइय, धुवा निइया सासया अक्खयाअब्बया अवट्ठिया निचा पउमवरवेइया।
सेणंवणसंडे देसूणाइंदो जोयणाइंचक्कवालविक्खंभेणंउवयारियालेणसमे परिक्खेवेणं, वनसंडवण्णतो भाणितव्वो जाव विहरति । तस्स णं उवयारियालेणस्स चउदिसिं चत्तारि तिसोवाणपडिरूवगा पन्नता वण्णओ, तोरणा झयआ छत्ताइच्छत्ता, तस्सणंउवयारियालयणस्स उवरिं बहुसमरमणिज्जे भूमिभागे पन्नते जाव मणीणं फासो॥
वृ.तच्च एकयापद्मवरवेदिकयाएकेनवनखण्डेनसर्वतः-सर्वासुदिक्षुसमन्ततः-सामस्त्येन सम्यग् परिक्षिप्तं ‘सा णं पउमवरवेइया' इत्यादि, सा पद्मवरवेदिका अंर्द्ध योजनमूर्ध्वमुच्चैस्त्वेन पञ्च धनुःशतानि विष्कम्भतः परिक्षेपेण 'उपकारिकालयनसमाना' उपकारिकालयन
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org