________________
शतकं-१२, वर्गः-, उद्देशकः-६ परियारेमाणे वा चंदलेस्सं पुरिच्छमेणं आवरेत्ताणं पञ्चच्छिमेणं वीतीवयइ तदा णं पुरच्छिमेणं चंदे उवदंसेति पञ्चच्छिमेणं आवरेत्ताणंपुरच्छिमेणं वीतीवयति तदाणं पञ्चच्छिमेणंचंदे उवदंसेति वा परियारेमाणे चंदलेस्सं पञ्चच्छिमेणं आवरेत्ताणं पुरच्छिमेणं वीतीवयति तदा णं पञ्चच्छिमेणं चंदे उवदंसेति पुरच्छिमेणं राहू ।
एवं जहा पुरच्छिमेणं पञ्चच्छिमेणं दो आलावगा भणिया एवं दाहिणेणं उत्तरेण य दो आलावगाभा० एवं उत्तरपुरच्छिमेण दाहिणपच्छच्छिमेण यदोआलावगाभा० दाहिणपुरछिमेणं उत्तरपुरच्छिमेणं दो आलावगा भा० एवं चेव जाव तदा णं उत्तरपञ्चच्छिमे णं चंदे उवदंसेति दाहिणपुरच्छिमेणं राहू।
जदा णं राहू आगच्छमाणे वा गच्छमाणे विउव्व० परियारेमाणे चंदलेस्सं आवरेमाणे २ चिट्ठति तदाणंमणुस्सलोए मणुस्सा वदंति-एवं खलु राहू चंदंगे० एवं०, जदाणंराहू आगच्छमाणे ४ चंदस्स लेस्सं आवरेत्ताणं पासेणं वीइवयइ तदा णं मणुस्सलोए मणुस्सा वदंति-एवं खलु चंदेणं राहुस्स कुच्छी भिन्ना एवं०, जदा णं राहू आगच्छमाणे वा ४ / चंदस्स लेस्सं आवरेत्ताणं पच्चोसक्कइ तदा णं मणुस्सलोए मणुस्सा वदंति-एवं खलु राहुणा चंदे वंते, एवं०, जदा णं राहू आगच्छमाणे वा ४ जाव परियारेमाणे वा चंदलेस्सं.अहे सपक्खि संपडिदिसिंआवरेत्ताणं चिट्ठति तदा णं मणुस्सलोए मणुस्सा वदंति-एवं खलु राहुणा चंदे घत्थे एवं०। .
कतिविहे णं भंते ! राहू पन्नत्ते? गोयमा! दुविहे राहू पन्नत्ते?, तंजहा-धुवराहू पव्वराहू य, तत्थणंजे से धुवराहू सेणं बहुलपक्खस्स पाडिवए पन्नरसतिभागेणंपनसइभागं चंदस्सलेस्सं आवरेमाणे २ चिट्ठति, तंजहा-पढमाए पढमंभागंबितियाए बितियं भागंजाव पन्नरसेसुपन्नरसमं भागं, चरिमसमये चंदे रत्तेभवति अवसेसे समये चंदे रत्ते य विरतेय भवति । तमेव सुक्कपक्खस्स उवदंसेमाणे उव०२ चिट्ठति पढमाए पढमं भागंजाव पन्नरसेसुपन्नरसमं भागं, चरिमसमये चंदे विरत्ते भवइ अवसेसे समये चंदे रत्ते य विरत्ते य भवइ, तत्थ णं जे से पव्वराहू से जहन्नेणं छण्हं मासाणं उक्कोसेणं बायालीसाए मासाणं चंदस्स अडयालीसाए संवच्छराणं सूरस्स।
वृ. 'रायगिहे' इत्यादि, 'मिच्छंते एवमाहसुत्ति, इह तद्वचनमिथ्यात्वमप्रमाणकत्वात् कुप्रवचन-संस्कारोपनीतत्वाच्च, ग्रहणं हि राहुचन्द्रयोर्विमानापेक्षं, नच विमानयोग्रासकग्रसनीयसम्भवोऽस्ति आश्रयमात्रत्वानरभवनानामिव, अथेदं गृहमनेन ग्रस्तमिति दृष्टस्तद्वयवहारः?, सत्यं, सखल्वाच्छाद्याच्छादकभावे सति नान्यथा, आच्छादनभावेन च ग्रासविवक्षायामिहापिन विरोध इति । अथ यदत्र सम्यक् तद्दर्शयितुमाह-'अहं पणे'त्यादि । 'खंजणवन्नाभे'त्ति खञ्जनं दीपमल्लि- कामलस्तस्य यो वर्णस्तद्वदाभा यस्य तत्तथा लाउयवन्नाभे'त्ति 'लाउयंति तुम्बिका तच्चेहाप्कावस्थं ग्राह्यमिति 'भासरासिवण्णाभे'त्ति भस्मराशिवर्णाभं, ततश्च किमित्याह -
_ 'जया ण मित्यादि, 'आगच्छमाणे वत्ति गत्वाऽतिचारेण तत प्रतिनिवर्तमानः कृष्णवदिना विमानेनेति शेषः ‘गच्छमाणेव'त्ति स्वभावचारेण चरन्, एतेन च पदद्वयेन स्वाभाविकी गतिरुक्ता, 'विउव्वमाणे वत्ति विकुर्वणां कुवन् ‘परियारेमाणे वत्ति परिचारयन् कामक्रडां कुर्वन्, एतस्मिन् द्वयेऽतित्वरयाप्रवर्त्तमानोविसंस्थुलचेष्टया स्वविमानमसमञ्जसं वलयति, एतच्च द्वयमस्वाभाविकविमानगतिग्रहणायोक्तमिति, 'चंदलेसंपुरच्छिमेणं आवरेत्ताणं ति स्वविमानेन
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org