________________
११८
भगवतीअङ्गसूत्रं (२) १३/-/६/५८६ पणतीसंच सयसहस्साइं पन्नासंच सहस्साइंअरुणोदगसमुदं तिरियं वीइवइत्ता एत्य णंचमरस्स असुरिंदस्सअसुरकुमाररन्नो चमरचंचे नामंआवासेपन्नत्ते, चउरासीइंजोयणसहस्साइंआयामविक्खंभेणं दो जोयणसयसहस्सा पन्नहिं च सहस्साइं छच्चबत्तीसे जोयणसए किंचिविसेसाहिए परिक्खेवेणं
से णं एगेणं पागारेणं सव्वओ संमता संपरिस्खित्ते, से णं पागारे दिवढं जोयणसयं उर्ल्ड उच्चत्तेणंएवंचमरचंचाए रायहाणीएवत्तव्वयाभाणियव्वासभाविहूणाजाव चत्तारिपासायपंतीओ
चमरे णं भंते ! असुरिंदे असुरकुमारराया चमरचंचे आवासे वसहिं उवेति?, नो तिणढे समढे, सेकेणंखाइ अटेणं भंते! एवं वुच्चइ चमरचंचे आवासेच०२?, गोयमा! सेजहानामए-इहं मणुस्सलोगंसिउवगारियलेणाइ वा उज्जाणियलेणाइ वा निजाणियलेणाइ वाधारिवारियलेणाइ वातत्थणंबहवेमणुस्सायमणुस्साओयआसयंति सयंति जहा रायप्पसेणइजेजाव कल्लाणफलवित्तिविसेसं पच्चणुब्भवमाणा विहरंति अन्नत्थ पुण वसहिं उवेंति । एवामेव गोयमा ! चमरस्स असुरिंदस्स असुरकुमाररनोचमरचंचे आवासे केवलं किड्डारतिपत्तियं अन्नत्थपुण वसहि उति से तेण० जाव आवासे, सेवं भंते ! सेवं भेतेत्ति जाव विहरइ ॥
. वृ. 'कहिन्नं भंते!' इत्यादि, ‘सभाविहूर्ण'ति सुधर्माद्याः पञ्चेह सभा न वाच्याः, कियडूरं यावदियमिह चमरचंचाराजधानीवक्तव्यताभणितव्या? इत्याह-'जाव चत्तारिपासायपंतीओ'त्ति ताश्चप्राक्प्रदर्शिता एवेति। 'उवगारियलेणाइव'त्ति औपकारिकलयनानि' प्रासादादिपीठकल्नि 'उज्जाणियलेणाइव'त्ति उद्यानगतजनानामुपकारिकगृहाणिनगरप्रदेशगृहाणिवा निजाणियलेणाइ वत्तिनगर-निर्गमगृहाणि 'धारिवारियलेणाइ वत्तिधाराप्रधानं वारिजलंयेषुतानिधारावारिकाणि तानिचतानिलयनानिचेति वाक्यम् आसयंति'त्ति आश्रयन्ते' ईषद्भजन्ते सयंति'त्ति श्रयन्ते'. अनीषद्भजन्ते।
-अथवा 'आसयंति' ईषत्स्वपन्ति ‘सयंति' अनीषत्स्वपन्ति 'जहा रायप्पसेणइज्जे'त्ति अनेन यत्सूचितंतदिदं-'चिटुंति' ऊर्ध्वस्थानेन तेषुतिष्ठन्ति 'निसीयंति' उपविशन्ति 'तुयटुंति' निषण्णा आसते 'हसंति' परिहासंकुर्वन्ति रमन्ते' अक्षादिना रतिंकुर्वन्ति 'ललन्ति' ईप्सितक्रयाविशेषान् कुर्वन्ति कीलंति' कामक्रिडां कुर्वन्ति किडंति' अन्तर्भूतकारितार्थःत्वादन्यान् क्रिडयन्ति 'मोहयन्ति' मोहनं-निधुवनं विदधति।
'पुरापोराणाणंसुचिन्नाणंसुपरिकंताणंसुभाणंकडाणंकम्माणं'तिव्याख्याचास्य प्राग्वदिति, 'वसहिं उति'त्ति वासमुपयान्ति, ‘एवामेवे' त्यादि, ‘एवमेव' मनुष्याणामौपकारिकादिलयनवच्चमरस्य ३ चमरचञ्च आवासो न निवासस्थानं केवलं किन्तु 'किड्डारइपत्तियंति कडायां रति-आनन्दः क्रीडारति अथवा क्रीडा च रतिश्च क्रडिारती सा ते वा प्रत्ययोनिमिततं यत्र तत् क्रीडारतिप्रत्ययं तत्रागच्छतीति शेषः ।
अनन्तरमसुरकुमारविशेषावासवक्तव्यतोक्ता, असुरकुमारेषुच विराधितदेशसर्वसंयमा उत्पद्यन्ते ततश्च तेषु योऽत्र तीर्थे उत्पन्नस्तदर्शनायोपक्रमते
मू. (५८७) तएणंसमणेभगवं महावीरे अन्नया कयाइरायगिहाओ नगराओगुणसिलाओ 'जावविहरइ । तेणं कालेणं तेणं समएणं चंपा नामं नयरी होत्था वन्नओपुग्नभद्दे चेइए वन्नओ, तए
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org