Page Text
________________
समवायः - प्रकीर्णकाः
१७१
अमनोज्ञा-अमनोरमाः कथयापि तथा अमनः आपा- न मनः प्रियाश्चिन्तयापि ते एवंभूताः पुद्गलास्तेषां नरकाणां 'असंघयणत्ताए' त्ति अस्थिसञ्चयविशेषरितशरीरतया परिणमति ।
‘कइविहे णं भंते ! संठाणे’त्यादि, तत्र मानोन्मानप्रमाणानि अन्यूनान्यनतिरिक्तानि अङ्गोपाङ्गानि च यस्मिन् शरीरसंस्थाने तत्समचतुरनासंस्थानं तथा नाभित उपरि सर्वावयवाश्रतुरालक्षणाऽविसंवादिनोऽधस्तु तदनुरूपं यन्न भवति तन्त्र्यग्रोधसंस्थानं तथा नाभितोऽधः सर्वावयवाश्चतुरालक्षणाविसंवादिनो यस्योपरि च यत्तदनुरूपं न भवति तत्सादिसंस्थानं, तथा ग्रीवा हस्तपादाश्च समचतुना लक्षणयुक्ता यत्र संक्षिप्तं विकृतं च मध्ये कोष्ठं तत् कुब्जसंस्थानं, तथा यल्लक्षणयुक्तं कोष्ठं चतुरलक्षणापेतं ग्रीवाद्यवयवहस्तपादं च तद्वामनं, तथा यत्र हस्तपादाद्यवयवाः बहुप्रायाः प्रमाणविसंवादिनश्च तद्धुण्डमित्युच्यते ।
मू. (२५४) कइविहे णं भंते! वेए प० ?, गोयमा ! तिविहे वेए प०, तं० इत्थीवेए पुरिसवेए नपुंसवेए, नेरइया णं भंते! किं इत्थीवेया पुरिसवेया नपुंसगवेया प० ?, गोयमा ! नो इत्थी० नो पुंवेए नपुंसगवेया प०, असुरकुमारा णं भंते! किं इत्थी ० पुरिस० नपुंसगवेया ?, गोयमा ! इत्थी० पुरिसवेया नो नपुंसगवेया जाव थणियकुमारा, पुढवी आऊ तेऊ वाऊ वणस्सई बितिचउरिंदियसंमुच्छिमपंचिंदियतिरिक्खसंमुच्छिममणुस्सा नपुंसगवेया गब्भवक्कंतियमणुस्सा पंचिंदियतिरिया य तिवेया, जहा असुरकुमारा तहा वाणमंतरा जोईसियवेमाणियावि ।
वृ. 'कइविहे वेए' त्यादि, तत्र स्त्रीवेदः -पुंस्कामिता पुरुषवेदः-स्त्रीकामिता नपुंसकवेदःस्त्रीपुंस्कामितेति, एते च पूनर्वोदिता अर्था समवसरणस्थितेन भगवता देशिता इति समवसरण
वक्तव्यतामाह -
मू. (२५५) तेणं कालेणं तेणं समएणं कप्पस्स समोसरणं नेयव्वं जाव गणहरा सावच्चा निरवच्चा वोच्छिणा जंबुद्दीवे णं दीवे भारहे वासे तीयाए उस्सप्पिणीए सत्त कुलगरा होत्था तं ० । वृ. 'तेणं कालेणं तेणं समएणं कप्पस्स समोसरणं नेयव्वं' इह णङ्कारौ वाक्यालङ्कारार्थी अतस्ते इति प्राकृतत्वात् तस्मिन् काले सामान्येन दुष्षमसुषमालक्षणे तस्मिन् समये विशिष्टे यत्र भगवानेवं विहरति स्मेति 'कप्पस्स समोसरणं नेयव्वं ति इहावसरे कल्पमाष्यक्रमेण समवसरणवक्तव्यताऽध्येया, सा चावश्यकोक्ताया न व्यतिरित्यते, वाचनान्तरे तु पर्युषणाकल्पोक्तक्रमेणेत्यभिहितं, कियद्दूरमित्याह-'जाव गणे'त्यादि, तत्र गणधरः पञ्चमः सुधर्माख्यः सापत्यः शेषा निरपत्याः- अविद्यमानशिष्यसन्ततय इत्यर्थः 'वोच्छिन्न' त्ति सिद्धा इति, तथाहि'परिनिव्वुया गणहरा जीयन्ते नायए नव जणा उ ।
119 11
मू. (२५६)
इन्दभूइ सुहम्मो य रायगिहे निव्वुए वीरे ॥ मित्तदामे सुदामे य, सुपासे य सयंपभए । विमलघोसे सुधोसे य, महाघोसे य सत्तमे ॥
वृ. अयं च समवसरणनायकः कुलकरवंशोत्पन्नो महापुरुषश्चेति कुलकराणा वरपुरुषाणां
च वक्तव्यतामाह
मू. (२५७) जंबुद्दीवे णं दीवे भारहे वासे तीयाए ओसप्पिणीए दस कुलगरा होत्था, तं० मू. (२५८) संयजले सयाऊ य, अजियसेणे अनंतसेणे य ।
जसे भीमसेने महाभीसेणे य सत्तमे । दढरहे दसरहे सयरहे ।
For Private & Personal Use Only
Jain Education International
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003308 |
| Book Title | Agam Suttani Satikam Part 04 Samavayang |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dipratnasagar, Deepratnasagar |
| Publisher | Agam Shrut Prakashan |
| Publication Year | 2000 |
| Total Pages | 204 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_samvayang |
| File Size | 5 MB |