________________
१५८
श्रीसिद्धहेमचन्द्रशब्दानुशासने अज्ञातकर्तृका दुण्डिका । = जनकः । 'णक - तृची' (५1१/४८) णकप्र० अक ।
[जनकः] जन् । जायते
[अजनि] जन् । अद्यतनी त । 'भाव- कर्मणोः ' ( ३।४।६८) ञिच्इ-तलोपश्च । 'अड् धातोरादि०' (४।४।२९)
अट् ।
[ बधः ] 'बधि बन्धने' (७४६ ) बधू । बधनं बधः । ' भावा ऽकर्त्री : ' ( ५|३|१८) घञ्प्र० → अ । [बध्यः] बध्यत इति बध्यः । 'ॠवर्ण व्यञ्जनाद् घ्यण्' (५।१।१७) घ्यण्प्र० य । वृद्धिरनेननिषेधः । [ बधकः ] बधत इति बधकः । 'णक-तृचौ' (५।१।४८ ) णकप्र० अक । हननं हन्तीति वधकः । हन्यते इत्याद्यस्य( स्व ) पदेन विग्रह इति वा ।
[ अबधि] बधू । अद्यतनी त । 'भाव- कर्मणोः ' ( ३।४।६८) ञिच्इ-तलोपश्च । 'अड् धातो०' (४।४।२९) अट् ।
"यत्र शालम ( प्र ) तीकाशः कर्णोऽवध्यत संयुगे'] 'काशृङ् दीप्तौ' (८३०) काश, प्रतिपूर्व० । प्रतिकाशत इति प्रतीकाशः । ‘अच्' (५/१/४९ ) अच्प्र० अ । 'नामिनः काशे' ( ३।२।८७) दीर्घत्वम् । शीलेन प्रतीकाशः = सदृश इत्यर्थः । वधू । ह्यस्तनी त । 'क्यः शिति' (३।४।७०) क्यप्र० य । 'अड् धातोरादि०' (४।४।२९) अट् । [ववाध] वधू । परोक्षा णव् । 'द्विर्धातुः परोक्षा- डे० ' (४।१।१) द्विः । व्यञ्जनस्याऽनादेर्लुक्' (४।१।४४) अनादिव्यञ्जनलोपः । 'ञ्णिति' (४।३।५०) उपान्त्यवृद्धिः आ ||छ ।
मोऽकमि-यमि-रमि-नमि-गमि-बमा - ऽऽचमः || ४ | ३ |५५ ||
[म] म् षष्ठी डस् ।
[अकमियमिरमिनमिगमिवमाऽऽचमः ] कमिश्च यमिश्च रमिश्च नमिश्च गमिश्च वमिश्च (वम् च ) आचम् च
समासः, तस्य ।
[शमः ] 'शमू उपशमे' (१२३०) शम् । शमनं शमः । ' भावा - Sकर्त्री : ' ( ५।३।१८) घञ्प्र० [तमः ] 'तमूच् काङ्क्षायाम् ' (१२३२) तम् । तमनं = तमः । भावा- ऽकर्त्री : ' ( ५।३।१८) घञ्प्र० [ दमः ] शमू ( १२३० ) - 'दमूच् उपशमे' (१२३१) दम् । दमनं → अ ।
[शमकः ] शाम्यतीति । 'णक-तृचौ' (५।१।४८) णकप्र० [तमकः ] ताम्यतीति । 'णक-तृचौ' (५।१।४८) णकप्र० [ दमक: ] दाम्यतीति । 'णक-तृचौ' (५।१।४८) णकप्र०
अक ।
अक ।
[शमी ] शाम्यतीत्येवंशीलः । 'शमष्टकाद् घिनण्' (५।२।४९) घिनण्प्र० शिस्योः ' (१।४।८७) दीर्घः । ' दीर्घड्याब् - व्यञ्जनात् से: ' (१।४।४५ ) सिलोपः ।
[तमी] ताम्यतीत्येवंशीलः । ' शमष्टकाद् घिनण्' (५।२।४९) घिनण्प्र० [दमी] दाम्यतीत्येवंशीलः । ' शमष्टकाद् घिनण्' (५।२।४९) घिनण्प्र०
Jain Education International
अक ।
For Private & Personal Use Only
पश्चान्नजा
= दमः । भावा ऽकर्त्रा : ' ( ५।३।१८) घञ्प्र०
अ ।
अ ।
→इन् । शेषं 'शमी' वत् ।
इन् । शेषं 'शमी' वत् ।
इन् । प्रथमा सि । 'इन्- हन्- पूषाऽर्यम्णः 'नाम्नो नोऽननः ' (२।१।९१ ) नलोपः ।
www.jainelibrary.org