Siddha Hemchandra Shabdanushasane Agyat kartuka Dhundika Part 04

SR No.: 003294
Original Sutra Author: N/A
Author: Vimalkirtivijay
Publisher: Kalikal Sarvagya Shri Hemchandracharya Navam Janmashatabdi Smruti Sanskar Shikshannidhi Ahmedabad
Publication Year: 2011
Total Pages: 408
Language: Hindi, Sanskrit
Classification: Book_Devnagari
File Size: 21 MB

Page 150

अथ चतुर्थाध्यायस्य तृतीयः पादः ॥
[सेवित्वा] 'पिवूच् उतौ' (११६४) षिव् । 'षः सोऽष्ट्यै-ष्ठिव-ष्वष्कः' (२।३।९८) सिव् । सेवनं पूर्वम् । 'प्राक्काले ' (५।४।४७) क्त्वाप्र० त्वा । 'ऊदितो वा' (४।४।४२) वेट् । 'लघोरुपान्त्यस्य' (४।३।४) गु० ए ।
त्वा । 'ऊदितो वा'
[वर्तित्वा] ‘वृतूङ् वर्त्तने’ (९५५) वृत् । वर्त्तनं पूर्वम् । 'प्राक्काले ' ( ५।४।४७) क्त्वाप्र० (४।४।४२) वेट् । 'लघोरुपान्त्यस्य' (४।३।४) गु० अर् ।
+ [वर्धित्वा] ‘वृधूङ् वृद्धौ’ (९५७) वृध् । वर्धनं पूर्वम् । 'प्राक्काले ' ( ५।४।४७) क्त्वाप्र० त्वा । 'ऊदितो वा' (४।४।४२) वेट् । 'लघोरुपान्त्यस्य' (४।३।४) गु० अर् ।
[भ्रंशित्वा ] 'भ्रंशूङ् अवस्रंसने' (९५२) भ्रंशू । भ्रंशनं पूर्वम् । 'प्राक्काले' (५।४।४७) क्त्वाप्र० त्वा । 'ऊदितो वा' (४१४१४२) वेट् ।
१३३
[ध्वंसित्वा] ‘ध्वंसूङ् गतौ च' (९५४) ध्वंस् । ध्वंसनं पूर्वम् । 'प्राक्काले' (५।४।४७) क्त्वाप्र० त्वा । 'ऊदितो वा' (४।४।४२) वेट् ।
[कुटित्वा ] 'कुट्त् कौटिल्ये' (१४२६) कुट् । कुटनं पूर्वम् । 'प्राक्काले' (५।४।४७) क्त्वाप्र० त्वा । 'स्ताद्यशितोऽत्रोणादेरिट्' (४।४।३२ ) इट् । 'कुटादेर्डिद्वदञ्णित्' (४।३।१७ ) इति ङिद्वद्भावात् न गुणोऽत्र ।
[ कृत्वा ] कृ । करणं पूर्वम् = कृत्वा । 'प्राक्काले' (५/४१४७) क्त्वाप्र०
त्वा ।
[इष्ट्वा ] यज् । यजनं पूर्वम् = इष्ट्वा । 'प्राक्काले' (५।४।४७) क्त्वाप्र० त्वा । कित्त्वात् 'यजादि-वचेः किति' (४।१।७९) य्वृत् य० इ० । 'यज सृज- मृज-राज-भ्राज-भ्रस्ज-वस्व-परिव्राजः शः षः' (२।१।८७) ज० ष० । 'तवर्गस्य श्चवर्ग०' (१।३।६०) त०८० ।
[शान्त्वा ] 'शमू उपशमे' (१२३०) शम् । शमनं पूर्वम् । 'प्राक्काले' (५/४१४७) क्त्वाप्र० त्वा । कित्त्वात् 'अहन्पञ्चमस्य क्वि - क्ङिति' (४|१|१०७) दीर्घः ॥ छ ॥
स्कन्द- स्यन्दः || ४ | ३ | ३० ॥
[ स्कन्दस्यन्दः ] स्कन्दश्च स्यन्द् च = स्कन्दस्यन्द्, तस्मात् ।
[स्कन्त्वा ] 'स्कन्दुं गति - शोषणयो:' ( ३१९ ) स्कन्द् । स्कन्दनं पूर्वम् । 'प्राक्काले' (५/४१४७) क्त्वाप्र० त्वा । 'अघाषे प्रथमोऽशिट : ' (१।३।५०) द० त० ।
[स्यन्त्वा ] ' स्यन्दौङ् स्रवणे' (९५६) स्यन्द् । स्यन्दनं पूर्वम् । 'प्राक्काले ' ( ५।४।४७) क्त्वाप्र० त्वा । 'अघोषे प्रथमोऽशिट: ' (१।३।५०) द० त० ।
[प्रस्कन्ध] प्रस्कन्दनं पूर्वम् । 'प्राक्काले ' ( ५।४।४७) क्त्वाप्र० [प्रस्यन्द्य] प्रस्यन्दनं पूर्वम् । 'प्राक्काले ' ( ५।४।४७) क्त्वाप्र०
+ इदमुदाहरणं बृहद्वृत्तौ नास्ति ।
क्षुध - क्लिश-कुष-गुध- मृड- मृद-वद-वसः ।।४१३ | ३१ ॥
[क्षुधक्लिशकुषगुधमृडमृदवदवसः ] क्षुधश्च क्लिशश्च कुषश्च गुधश्च मृडश्च मृदश्च वदश्च वस् च = क्षुधक्लिशकुषगुधमृड
मृदवदवस्, तस्मात् ।
त्वा । 'अनञः क्त्वो यप्' ( ३।२।१५४) यप् । त्वा । 'अनञः क्त्वो यप्' ( ३।२।१५४) यप् ॥छ ।।