________________
श्रीसिद्धहेमचन्द्रशब्दानुशासने अज्ञातकर्तृका दुण्डिका ।
आ० ।
I
[जन्यते ] जन् । वर्त्त० तें । 'क्यः शिति' (३।४।७०) क्यप्र०य । 'ये नवा' (४।२१६२) वा न्० [जाज्ञाति] ज्ञा । भृशं पुनः पुनर्वा जानाति । 'व्यञ्जनादेरेकस्वराद्०' ( ३।४।९) यप्र० । 'सन्-यडश्च’ (४।१।३) द्विः । ‘व्यञ्जनस्याऽनादेर्लुक्’ (४।१।४४) अनादिव्यञ्जनलोपः । ' आ-गुणावन्यादेः' (४।१।४८) आ । 'बहुलं लुप्' ( ३।४।१४ ) यङ्लुप् । वर्त्त० तिव् ।
८६
[जञ्जन्ति ] जन् । भृशं पुनः पुनर्वा जायते । 'व्यञ्जनादेरेकस्वरा०' ( ३।४।९) यङ्प्र० । 'सन्-यङश्च' (४।१।३) द्विः । ‘व्यञ्जनस्याऽनादेर्लुक्’ (४।१।४४) अनादिव्यञ्जनलोपः । 'मुरतोऽनुनासिकस्य' ( ४।१।५१) मोऽन्तः । ' बहुलं लुप्' ( ३।४।१४) यङ्लुप् । वर्त्त० तिव् ||छ ||
प्वादेर्ह्रस्वः ||४|२|१०५ ॥
[ प्वादेः ] पूरादिर्यस्य सः = प्वादिस्तस्य ।
[ह्रस्वः ] ह्रस्व प्रथमा सि ।
[पुनाति] ‘पूग्श् पवने’ (१५१८ ) पू । वर्त्त० तिव् । 'क्र्यादेः' (३।४।७९) श्नाप्र० [लुनाति] 'लूग्श् छेदने' (१५१९) लू । वर्त्त० तिव् । 'क्र्यादेः' (३।४।७९) श्नाप्र० [धुनाति ] 'धूग्श् कम्पने' (१५२०) धू । वर्त्त० तिव् । 'क्यादेः' (३।४।७९) श्नाप्र० क्र्यादिषु 'पूग्श् पवने' ( १५१८) इत्यारभ्य वृत्करणपर्यन्ताः प्वादयः ।
[ व्रीणाति] 'वींश् वरणे' (१५४२) व्री । वर्त्त० तिव् । 'क्र्यादेः' (३।४।७९) श्नाप्र० - ना । रषृवर्णान्नो ण० ' (२।३।६३) न० ण० ।
[भ्रीणाति] 'भ्रींश् भरणे' (१५४३ ) श्री । वर्त्त० तिव् । 'क्र्यादेः' (३।४।७९) श्नाप्र० - ना । स्पृवर्णान्नो ण०' (२।३।६३) न० ० ।
वृत्करणं ल्वादिसमाप्त्यर्थम् । मतान्तरे व्रिणाति भ्रिणाति अत्र ह्रस्वः । जानाति पूर्ववत्, विधानसामर्थ्याद् ह्रस्वो न भवति ||छ।
→ ना । अनेन ह्रस्वः ।
ना । अनेन ह्रस्वः ।
ना । अनेन ह्रस्वः ।
गमिषद्यमश्छः || ४१२ |१०६ ।।
Jain Education Intemational
[ गमिषद्यमः ] गम् च इषच्च यम् च = गमिषद्यम्, तस्य ।
[छः ] छ प्रथमा सि ।
[ गच्छति ] अम (३९२) - द्रम (३९३ ) - हम्म (३९४ ) - मीमृ ( ३९५ ) - 'गम्लृ गतौ' (३९६) गम् । वर्त्त० तिव् । ‘कर्त्तर्यनद्भ्यः शव्’ (३।४।७१ ) शव् । अनेन म० छ० । 'स्वरेभ्यः' (१।३।३०) छस्य द्वित्वम् । 'अघोषे प्रथमोऽशिटः '
(१|३|५०) छस्य च० ।
[सङ्गच्छते] सम्-गम् । वर्त्त० ते । 'कर्त्तर्यनद्भ्यः शव्' (३।४।७१ ) शव् । अनेन म० छ० । 'स्वरेभ्यः' (१।३।३०) छस्य द्वित्वम् । 'अघोषे प्रथमोऽशिट : ' (१।३।५० ) छस्य च० । 'समो गमृच्छि-प्रच्छि-श्रु-वित्-स्वरत्यर्त्ति-दृशः ' ( ३ | ३ |८४ ) आत्मनेपदम् ।
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org