Siddha Hemchandra Shabdanushasane Agyat kartuka Dhundika Part 02

SR No.: 003292
Original Sutra Author: N/A
Author: Vimalkirtivijay
Publisher: Kalikal Sarvagya Shri Hemchandracharya Navam Janmashatabdi Smruti Sanskar Shikshannidhi Ahmedabad
Publication Year: 2009
Total Pages: 346
Language: Hindi, Sanskrit
Classification: Book_Devnagari
File Size: 15 MB

Page 96

अथ द्वितीयाऽध्यायस्य तृतीयः पादः ।।
(४।३।५३ ) ऐ । 'एदैतोऽयाय्' (१।२।२३) आय् । अद्यतनी दित् । 'णि श्रि-दु-सु-कमः कर्त्तरि ङः ' ( ३।४।५८) ङप्र० अ । 'द्विर्धातुः परोक्षा - ङे० ' ( ४।१।१) द्विर्वचनम् । 'व्यञ्जनस्याऽनादेर्लुक्' (४|१।४४) अनादिव्यञ्जनलोपः । ' ह्रस्वः' ( ४|१|३९ ) ह्रस्वः । 'असमानलोपे सन्वल्लघुनि ङे' (४।१।६३ ) इ । 'उपान्त्यस्याऽसमानलोपि०' (४।२।३५) ह्रस्वः । 'लघोर्दीर्घोऽस्वरादेः' ( ४।१।६४ ) दीर्घः । ' णेरनिटि' (४।३।८३) णिग्लोपः । ' अड् धातोरादि० ' ( ४।४।२९) अडागमः ।
[अभिसेसीयते] सो, अभिपूर्व० । भृशं पुनः पुनर्वा अभिष्यति । 'व्यञ्जनादेरेकस्वरा०' (३।४।९) यङ्प्र०य । 'ईर्व्यञ्जने० (४ । ३ । ९७ ) ई । 'सन्- यङश्च' (४।१।३) द्विर्वचनम् । 'ह्रस्वः' ( ४ । १ । ३९) ह्रस्वः । ' आ-गुणावन्यादेः' (४।१।४८) गु० ए । वर्त्त० ते । 'कर्त्तर्य०' (३।४।७१ ) शव् ।
[ अभिसिसासति ] सो, अभिपूर्व० । अभिषातुमिच्छति । 'तुमर्हादिच्छायां०' ( ३।४।२१) सन्प्र० । 'सन्-यडञ्च' (४|१|३) द्विर्वचनम् । ह्रस्वः' ( ४|१|३९ ) ह्रस्वः । ' सन्यस्य' ( ४।१।५९) इ ।
[अभितोस्तूयते] 'ष्टुंग्क् स्तुतौ' (११२४ ) ष्टु । ' षः सोऽष्ट्यै ० ' (२।३।९८) स्तु । 'निमित्ताऽभावे० ' ( न्यायसं० १।२९) स्तु, अभिपूर्व० । भृशं पुनः पुनर्वा अभिष्टौति । 'व्यञ्जनादेरेकस्वरा०' ( ३।४।९) यप्र०य । दीर्घश्च्वि यङ्यक्-क्येषु च ' (४।३।१०८) दीर्घः । 'सन्-यश्च' (४।१।३) द्विर्वचनम् । 'ह्रस्वः' (४|१ |३९) ह्रस्वः । ' अघोषे शिट : ' ( ४। १ । ४५) सलोपः । ' आ-गुणावन्यादेः ' ( ४।१।४८) गु० ओ । वर्त्त० ते । 'कर्त्तर्यनद्भ्यः शव्' (३।४।७१ ) शब् ।
८७
[अभिस्ताव ] स्तु, अभिपूर्व० । परोक्षा णव् । 'द्विर्धातुः परोक्षा- डे० ' ( ४।१।१) द्विर्वचनम् । 'अघोषे शिटः ' (४।१।४५) सलोपः । ‘नामिनोऽकलि-हले:' ( ४।३।५१) वृ० औ । 'ओदौतोऽवाव्' (१।२।२४) आबू ।
[ अभ्यतुस्तवत् ] स्तु, अभिपूर्व० । अभिष्टुवन्तं प्रायुक्त । 'प्रयोक्तृव्यापारे० ' ( ३।४।२०) णिग्प्र० इ । 'नामिनोऽकलिहलेः' (४।३।५१) वृ० औ । 'ओदौतोऽवाव्' (१।२।२४) आव् । अद्यतनी दि त् । 'णि श्रि- द्रु-सु० ' ( ३।४।५८) प्र० अ । 'द्विर्धातुः परोक्षा- डे० ' ( ४|१|१) द्विर्वचनम् । 'अघोषे शिट : ' ( ४।१।४५) सलोपः । उपान्त्यस्याऽसमानलोपि ० ' ( ४।२ । ३५ ) ह्रस्वः । 'णेरनिटि' (४।३।८३) णिग्लोपः । 'अड् धातोरादि०' (४।४।२९ ) अडागमः ।
[अभितुस्तुभे] 'ष्टुभुङ् स्तम्भे' (७८१ ) ष्टुभ् । 'षः सोऽष्ट्ये ० ' (२।३।९८) स्तुभ्, अभिपूर्व० । परोक्षा ए । 'द्विर्धातुः परोक्षा-डे०' (४।१।१) द्विर्वचनम् । 'अघोषे शिट:' ( ४।१।४५) सलोपः ।
[अभितोस्तुभ्यते] स्तुभ्, अभिपूर्व० । भृशं पुनः पुनर्वा अभिष्टोभते । 'व्यञ्जनादेरेकस्वराद्० ' ( ३।४।९) यड्प्र०य । ‘सन्-यडश्च' (४।१।३) द्विर्वचनम् । 'अघोषे शिट : ' ( ४।१।४५) सलोपः । 'आ-गुणावन्यादेः' (४।१।४८) गु० ओ । वर्त्त०
ते ।
[अभ्यतुस्तुभत्] अभिस्तोभमानं प्रायुक्त । 'प्रयोक्तृव्यापारे णिग्' ( ३।४।२० ) णिग्प्र० । अद्यतनी दित् । 'णिश्रि-दु-सु-कमः०' (३|४|५८) प्र० । द्विर्धातुः परोक्षा- डे० ' ( ४1919) द्विर्वचनम् । 'अघोषे शिट:' ( ४ |१| ४५ ) सलोपः । 'णेरनिटि' (४।३।८३) णिग्लोपः । । छ ||
स्था-सेनि-सेध-सिच- सञ्जां द्वित्वेऽपि ॥ २३ ॥४०॥ [स्थासेनिसेधसिचसञ्जाम् ] स्थाश्च सेनिश्च सेधश्च सिचश्च सञ् च =
[ अधिष्ठास्यति ] 'ष्ठां गतिनिवृत्तौ ' ( ५ १।२९) स्था, अधिपूर्व० । भविष्यन्ती स्यति ।
[प्रतिष्ठास्यति ] स्था, प्रतिपूर्व० । भविष्यन्ती स्यति ।
स्थासेनिसेधसिचसञ्ज:, तेषाम् ।
ष्ठा । ' षः सोऽष्ट्यै० ' (२। ३ ।९८) स्था । 'निमित्ताऽभावे० ' ( न्यायसंग्रह
For Private Personal Use Only