Siddha Hemchandra Shabdanushasane Agyat kartuka Dhundika Part 02

SR No.: 003292
Original Sutra Author: N/A
Author: Vimalkirtivijay
Publisher: Kalikal Sarvagya Shri Hemchandracharya Navam Janmashatabdi Smruti Sanskar Shikshannidhi Ahmedabad
Publication Year: 2009
Total Pages: 346
Language: Hindi, Sanskrit
Classification: Book_Devnagari
File Size: 15 MB

Page 197

अथ द्वितीयाऽध्यायस्य चतुर्थः पादः ।।
१८८
सर्वादेः स्वरेष्वन्त्यात् पूर्वोऽक्' (७।३।२९) अक्प्र० । 'आत्' (२।४।१८) आप्प०-→आ । 'अस्याऽयत्-तत्-क्षिपकादीनाम्' (२।४।१११) इ ।
[सांकाश्यिका] संकाश । संकाशेन निर्वृत्तम् । 'सुपन्थ्यादेर्व्यः' (६।२।८४) ज्यप्र०→य । 'वृद्धिः स्वरेष्वादे०' (७।४।१) वृद्धिः आ । सांकाश्ये भवा । 'योपान्त्याद् गुरूपोत्तमादसुप्रख्यादकञ्' (७।१।७२) अकञ्प्र०→अक (?) । ('प्रस्थपुर-वहान्त०' (६।३।४३) अकञ्प्र०→अक) । 'अवर्णेवर्णस्य' (७।४।६८) अलोपः । ‘आत्' (२।४।१८) आप्प०-→आ । 'अस्याऽयत्' (२।४।१११) इ ।
[काम्पील्यिका] कम्पील । कम्पीलेन निवृत्तम् । ‘सुपन्थ्यादेर्व्यः' (६।२।८४) ज्यप्र०→य । ‘वृद्धिः स्वरेष्वादे०' (७।४।१) वृद्धिः । काम्पील्ये भवा । 'प्रस्थ-पुर-वहान्त-योपान्त्य-धन्वार्थात्' (६।३।४३) अकञ्प्र०→अक । 'अवर्णेवर्णस्य' (७।४।६८) अलोपः । 'आत्' (२।४।१८) आप्प०→आ । 'अस्याऽयत्०' (२।४।१११) इ ।
[हार्दिकिका] हृदिक । हृदिकं भजति । 'गोत्र-क्षत्रियेभ्योऽकञ् प्रायः' (६।३।२०८) अकञ्प्र०→अक । 'वृद्धिः स्वरेष्वादे० ' (७।४।१) वृद्धिः आर् । 'अवर्णेवर्णस्य' (७।४।६८) अलोपः । ‘आत्' (२।४।१८) आप्प्र०→आ । 'अस्याऽयत्' (२।४।१११) इ ।
[श्वाफल्किका श्वफल्क । श्वफल्कं भजति । ‘गोत्र-क्षत्रियेभ्योऽकञ् प्रायः' (६।३।२०८) अकञ्प्र०-→अक । 'वृद्धिः स्वरेष्वादे:०' (७।४।१) वृद्धिः आ । 'आत्' (२।४।१८) आप्प०→आ । 'अस्याऽयत्०' (२।४।१११) इ ।
[कथं बह्वपत्यिका ?, बह्वपत्यका ?] ईषदपरिसमाप्ता अपत्या = वह्वपत्या । कुत्सिता बह्वपत्या । 'कुत्सिताऽल्पा-ऽज्ञाते' (७।३।३३) कप्प्र०→क । 'आत्' (२।४।१८) आप्प०→आ । 'इच्चाऽपुंसो०' (२।४।१०७) इ-हस्वश्च ।
[शुष्किका] 'शुषंच् शोषणे' (१२०८) शुष् । शुष्यति स्म । 'गत्यर्था-ऽकर्मक-पिब-भुजेः' (५।१।११) क्तप्र०→त | '-शुषि-पचो म-क-वम्' (४।२७८) त०→क० । 'आत्' (२।४।१८) आप्प०→आ । कुत्सिता शुष्का = शुष्किका । 'कुत्सिता-ऽल्पा०' (७।३।३३) कप्प्र०→क । 'आत्' (२।४।१८) आप्प्र०→आ । 'अस्याऽयत्०' (२।४।१११) इ ।।छ।।
द्व्येष-सूत-पुत्र-वृन्दारकस्य ।।२।४।१०९।। [द्व्येषसूतपुत्रवृन्दारकस्य] द्विश्च एषश्च सूतश्च पुत्रश्च वृन्दारकश्च = द्व्येषसूतपुत्रवृन्दारकम्, तस्य ।
[द्विके, द्वके] द्वि । कुत्सिते द्वे = द्विके । ‘लोकात्' (१।१।३) “इ” विश्लेषियइ । 'त्यादि-सर्वादे: स्वरेष्वन्त्यात् पूर्वोऽक्' (७।३।२९) अक्प्र० । 'आ द्वेरः' (२।१।४१) इ०→अ० । 'आत्' (२।४।१८) आप्प०→आ । प्रथमा औ । 'औता' (१।४।२०) आ०→ए० । अनेन इ ।
[एषिका, एषका] एतद् । कुत्सिता एषा = एषिका । 'लोकात्' (१1१३) “अद्" विश्लेषियइ । 'त्यादि-सर्वादेः' (७।३।२९) अप्र० । 'आ ढेरः' (२।१।४१) द०→अ० । 'लुगस्या०' (२।१।११३) अलोपः । प्रथमा सि । 'तः सौ सः' (२।१।४२) त०-→स० । 'आत्' (२।४।१८) आप्प०→आ । 'नाम्यन्तस्था०' (२।३।१५) स०-→प० । अनेन इ ।
[अस्विका] न स्वा = अस्वा । कुत्सिताऽल्पाऽज्ञाता वा अस्वा = अस्विका । 'कुत्सिता-ऽल्पा-ऽज्ञाते' (७।३।३३) कप्प्र०→क । 'आत्' (२।४।१८) आप्प्र०→आ । अनेन इ ।
[सूतिका, सूतका] सूत ‘आत्'(२।४।१८) आप्प्र०-→आ । म हूस्वा सूता = सूतिका । 'हस्वे' (७।३।४६) कप्प्र० →क । 'आत्' (२।४।१८) आपप्र०→आ । अनेन इ ।
P:
कुत्सिता सूता । 'प्राग् नित्यात् कप्' (७।३।२८) कप्प० ।