________________
सुपासनाह-चरिअम्मिअइनिउणबुद्धिगम्मं जं सो कलसेसु मट्टियाईयं । खिवित्रं खिवेइ खोणीए अक्खए सुयणमाईणं ॥३०॥ तो पडिहारो भणिओ रन्ना आहवसु मंतिणो सव्वे । तेणवि ते आहूया भणिया रन्ना इमाणेमं ॥३१॥ कलसवियारं कुव्यह कह ताएणं इमाण कुंभेसु । खित्तं मट्टियमाई रयणाणि य लहुयकलसम्मि ? ॥३२॥ तेहिंपि परुष्परओ मंतेऊण सुनिउणबुद्धीहिं । कहियं रन्नो एयं न बुज्झिमो किंपि परमत्थं ॥३३॥ तो रन्ना नियनयरे पडहो दावाविओ जह इमाण । कलसाण परमत्थं नाउं जो विहडइ विवाय ॥३४॥ तस्साहं मंतिपयं सव्वाणुवरिं करेमि सचिवाणं । तो बुद्धिपयडणत्थं छित्तो पडहो वणिसुएण ॥३५॥ नीओ रायसयासं कहिओ कलसाण वइयरो तस्स | रन्ना तो परियाणिय कहेइ सो कलसपरमत्थ।।३६। जो जम्मि सुओ.कुसलो जस्स य ज धारिअं हियं होही । तं तणयाण तेण दिन्न उवएसगब्भं तु॥३७/ तथाहि;जस्स कलसम्मि पुढवी खित्तं खलधन्नमाइयं तस्स । जेण किसिकम्मकुसलो निव्वहिही सो इमेणेव ।। अट्ठीणि जस्स कुंभे दिन्नं से तेण चउपयं सव्वं । एयाण पोसणं चिय उवइटं तस्स हियजणयं ॥३९॥ जैस्स कलसम्मि वहियाखंडाइं तस्स धुरधणं लब्भं । पुणरवि देउं धुराणं इय नित्यारोवि से होही ॥४०॥ जो पुण कणितणओ किसिकम्माईण सो उ असमत्थो । रयणधणेणं एसो कलंतरेणावि निव्वहिही ॥ इय तुम्ह जहाजोग्गं दिन्नं सुयवच्छलेण जणएण । थेववहुत्तंपि इमं थेवविसेसंति मन्नेमि ॥४२॥ यस्मात्स जिनधर्मे सुनिश्चल: प्रत्यलश्च बुद्धया । नो कपटकूटकार्यन्यस्य कथमपि, तस्मादेतत् ॥२९॥ अतिनिपुणबुद्धिगम्यं यत् स कलशेषु मृत्तिकादिकम् । क्षिप्त्वा क्षिपति क्षोण्यामाख्याति स्वजनादिभ्यः ॥३० ततः प्रतिहारो भणितो राज्ञाऽऽहुय मन्त्रिणः सर्वान् । तेनापि ते आहूता भणिता राज्ञेषामिमम् ॥३१॥ कलशविचारं कुरुत कथं तातेनैषां कुम्भेषु । क्षिप्तं मृत्तिकादिकं रत्नानि च लघुकलशे ? ॥३२॥ तैरपि परस्परतो मन्त्रयित्वा सुनिपुणबुद्धिभिः । कथितं राज्ञ एतन्न बुध्यामहे कमपि परमार्थम् ॥३३॥ ततो राज्ञा निननगरे पटहो दापितो यथैषाम् । कलशानां परमार्थ ज्ञात्वा यो विवटयति विवादम् ।।३४॥ तस्याहं मन्त्रिपदं सर्वेषामुपरि करोमि सचिवानाम् । ततो बुद्धिप्रकटनार्थ स्पृष्टः पटहो वणिक्सुतेन ॥३५॥ नीतो राजसकाशं कथितः 'कलशानां व्यतिकरस्तस्य । राज्ञा, ततः परिज्ञाय कथयति स कलशपरमार्थम् ॥ यो यस्मिन् सुतः कुशलो यस्य च यद्धारितं हितं भविष्यति । तत्तनयेभ्यस्तेन दत्तमुपदेशगर्भ तु ॥३७॥ यस्य कलशे पृथिवी क्षेत्रं खलधान्यादिकं तस्य । येन कृषिकर्मकुशलो निर्वक्ष्यते सोऽनेनैव ॥३८॥ . अस्थीनि यस्य कुम्भे दत्तं तस्मै तेन चतुष्पदं सर्वम् । एतेषां पोषणमेवोपदिष्टं तस्य हितजनकम् ॥३९॥ यस्य कलशे वहिकाखण्डानि तस्य ऋणिधनं लभ्यम् । पुनरपि दत्त्वा ऋणिभ्य इति निस्तारोऽपि तस्य भविष्यति॥ यः पुनः कनिष्ठतनयः कृषिकर्मादिषु स त्वसमर्थः । रत्नधनेनैष कलान्तरेणापि निर्वक्ष्यति ॥४१॥ इति युष्मभ्यं यथायोग्यं दत्तं सुतवत्सलेन जनकेन । स्तोकप्रभूतमपीदं स्तोकविशेषमिति मन्ये ॥४२॥
१ ग, बहियखंडाणि कलसे तम्स धराण धणं तु जं लभ, क. जस्स कुटयम्मि व°।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org