Page Text
________________
५९
विरचितम् ] भिन्नभागदृश्यजातिः ये स्तम्भांशास्तेषां घातो-गुणनं तेन स्तम्भांशघातेन विहृते प्राक्कृतदृश्यांशकोनरूपे तत्फलं तस्य स्तम्भस्य फलमिष्टत्वात् प्रमाणं स्यात् ।। अत्रोद्देशके वृत्ते उदाहरणमाह
स्तम्भस्य भागेन च सप्तमेन __ सन्ताडितः स्तम्भदशांशकोऽयम् । सखेशकार्धं परिदृष्टमद्य
स्तम्भप्रमाणं कथयाशु सत्यम् ॥ ७५ ॥' न्यासः-{31,:} । प्रागुक्तयुक्त्या रूपात्-जातद्विच्छेदद्विकात् दृश्यांश एकपाते जातौ द्विच्छेद एक इति दृश्यांशकोने रूपे, यथा {३}। स्तम्भांशयोर्यथा {8:}। प्रभागजातौ "अंशाभ्यास"मित्यादिना अंशयोः-एकयो- १० मिथो गुणने एक एव, छैदयोः-सप्तदशकयोमिथो गुणने जाता सप्ततिरिति एका सप्ततिच्छेदः स्तम्भांशघातः, यथा {७.} । अयं हरः। ततः "कृत्वा परीक. र्तन"मित्यादिनोपरि सप्ततिः, अधश्चैकः, यथा {१} । भाज्यं रूपमेको द्विकच्छेदः, यथा {२} । अत्र कुलिशापर्वतनाद् द्वारद्वय)पवर्ते सप्ततेरध पञ्चत्रिंशत् , यथा {३५} । द्वयोरर्धे एकः, यथा {3} । सङ्गुणना-एकगुणं तदेव । [एकगुण] " एकच्छेदभक्तमपि तदेव । लब्धं पश्चत्रिंशद्धस्ताः स्तम्भप्रमाणम् , यथा {१}॥
अस्य घटना-पञ्चत्रिंशद्धस्तानां सप्तमे भागे पञ्च । तैः पञ्चत्रिंशदशमे भागे सार्धहस्तत्रयं ताडितं जाताः सार्धदशहस्ता दृष्टा सार्धसप्तदश चादृष्टा । एषां योगे पञ्चत्रिंशत् हस्ताः {३५} । प्रभागजातिरियम् ॥ द्वितीयोदाहरणमाह
त्रिपञ्चाशदंशेन वेणोर्हतो यो
द्विपञ्चाशकस्तद्गुणो हन्त दृष्टः। मया तत्त्वभागान् विभोर्विश्वतुल्यान्
विचिन्त्याशु मे वंशसख्यां वदार्य ! ॥ ७६ ॥ न्यासेनैवास्य व्याख्या-{३०/३५/३३}। रूपस्य-एकच्छेदस्य "अंशच्छेदा"वित्या-२' दिना जाता रूपस्थाने पञ्चविंशतिच्छेदा पञ्चविंशतिः। ततोऽस्या दृश्यांशकत्रयोदशपाते जाताः पञ्चविंशतिच्छेदा द्वादश, यथा {१६} । एतत् दृश्यांशकोनं रूपम् । प्रभागजातिवत् स्तम्भाशयोस्त्रिपञ्चकयोमिथोघाते जाताः पञ्चदश । छेदयोः पश्चा
१ उपजातिः। २ भुजङ्गप्रयातम् ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003174 |
| Book Title | Ganittilakam Savrtuttikam |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Hiralal R Kapadia |
| Publisher | Oriental Research Institute Vadodra |
| Publication Year | 1937 |
| Total Pages | 214 |
| Language | Hindi |
| Classification | Book_Devnagari |
| File Size | 11 MB |