________________
जम्बूद्वीपप्रतिसूत्रे जाव कुलोवकुलं वा जोएइ' श्राविष्ठी पूर्णिमासी खलु कुलं वा युनक्ति यावत् कुलोपकुलं वा युनक्ति यतस्त्रिभिरपि कुलादिभिः श्राविष्ठयाः पूमिमाया योजना विद्यते ततः श्राविष्ठीं पौर्णमासी कुलं वा युनक्ति उपकुलं वा युनक्ति कुलोपकुलं वा युनक्ति, 'कुलेण जुत्ता उवकुलेण वा जुत्ता कुलोवकुलेण वा जुत्ता साविट्ठीपुगिमा जुत्तेत्ति बत्तव्यं सिया' कुलेन वा युक्ता उपकुलेन वा युक्ता कुलोपकुलेन वा युक्ता भाविष्ठी पूर्णिमायुक्तेति वक्तव्यं स्यात् एवं प्रकारेण स्वशिष्येभ्यः प्रतिपादनं कुर्यात् ॥ 'पोहवई णं भंते ! पुषिणमं किं कुलं जोएइ पुच्छा' प्रौष्ठपदीं खलु भदन्त ! पौर्णमासी किं कुलं युक्ति पृच्छा हे भदन्त ! प्रौष्ठपदीं खलु पौर्णमासी किं कुलं युनक्ति किंवा उपकुलं युक्ति किंवा कुलोपकुलं युनक्तीति पृच्छया संगृह्यते प्रश्नः, भगवानाह-'गोयमा' इत्यादि, 'गोयमा' हे गौतम ! 'कुलं वा उवकुलं वा कुलोक्कुलं वा जोएइ' कुलं वा युनक्ति उपकुलं वा युनक्ति कुलोपकुलं वा युवतीत्युत्तरम्, तत्र 'कुलं जोएमाणे उत्तरभदवया णसत्ते जोएई' कुलं युञ्जत् उत्तरभाद्रपदा नक्षत्रं युनक्ति 'उवकुलं जोएमाणे पुषभदवया जोएइ' उपकुलं युञ्जत् पूर्वभद्रपदा नक्षत्रं युनक्ति 'कुलोवकुलं जोएमाणे कुलोवकुल वा जोएइ' आविष्ठी पूर्णिमा के साथ कुलसंज्ञक नक्षत्र यावत्-उपकुलसंज्ञक नक्षत्र और कुलोपकुल संज्ञक नक्षत्र योग करते हैं इसीलिये वह श्राविष्ठी पूर्णिमा 'कुलेण जुत्ता, उपकुलेण जुत्ता, कुलोवकुलेग वा जुत्ता साविट्ठी पुण्णिमा जुतेति वत्तवं सिया' कुल संज्ञक नक्षत्र से उपकुल संज्ञक नक्षत्र और कुलोपकुल संज्ञक नक्षत्र से युक्त कही गई है इस रूप से गुरु अपने शिष्यों के प्रति प्रतिपादन करे। 'पोहबई णं भंते ! पुषिणमं किं कुलं जोएइ पुच्छ।' हे भदन्त प्रोष्ठपदी पौर्णमासी के साथ क्या कुलसंज्ञक नक्षत्र योग करते हैं ! या उपकुलसंज्ञक नक्षत्र योग करते हैं ? या कुलोपकुल संज्ञक नक्षत्र योग करते हैं ? इसके उत्तर में प्रभु कहते हैं-'गोयना ! कुलं वा उपकुलं वा कुलोवकुलं वा जोएई' हे गौतम! प्रौष्ठपदी पूर्णिमा के साथ कुलसंज्ञक नक्षत्र भी योग करते हैं, उपकुल संज्ञक नक्षत्र भी योग करते हैं और कुलोपकुल संज्ञक नक्षत्र भी નક્ષત્ર યાવ-ઉપકુલસંજ્ઞક નક્ષત્ર તેમજ કુપકુલસંશક નક્ષત્ર ઉગ કરે છે આથી જ તે श्रीविठी भा 'कुलेण जुत्ता, उबकुलेण जुत्ता, कलोवकुलेण वा जुत्ता साविट्ठी पुण्णिमा युत्तति वत्तव्य सिया' सस नक्षत्रथी सस४ नक्षत्री तेम ५सस નક્ષત્રથી યુક્ત કહેવામાં આવી છે. આ રૂપે જ ગુરૂ પિતાના શિષ્યોને પ્રતિપાદન કરે. 'पोटुवइ णं भंते ! पुण्णिमं किं कुलं जोएइ पुच्छा' 3 महन्त ! ४५६. पौभासीनी साय શું કુલસંજ્ઞક નક્ષત્ર યુગ કરે છે ? અથવા ઉપકુલ સંજ્ઞક નક્ષત્ર ચેગ કરે છે? અથવા दुसोपसस नक्षत्र या ४२ छ ? 21ना ०४१ममा प्रभु ४४ छ-'गोयमा ! कुलं वा उनकुलं वा कुलोवकुलं या जोरइ' गौतम ! प्री०४५ पूर्णिमानी साथै ससनक्षत्र પણ યંગ કરે છે, ઉપકુલસંજ્ઞક નક્ષત્ર પણ ચેગ કરે છે અને કુલપકુલસંજ્ઞક નક્ષત્ર પણ
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org